Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi 2021/1409 Esas 2023/392 Karar
Karar Dilini Çevir:

Dairesi: Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi
Esas No: 2021/1409
Karar No: 2023/392
Karar Tarihi: 30.03.2023

T.C.
ANTALYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
7. HUKUK DAİRESİ

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İncelenen Kararın
Mahkemesi: Antalya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi
Tarihi: 23/03/2021
Davanın Türü: Adi Ortaklığın Feshi ve Tasfiyesi - Tazminat
İlk derece mahkemesince verilen karar istinaf edilmekle dairemiz üyesi tarafından hazırlanan rapor okunduktan ve dosya kapsamı incelendikten sonra yapılan müzakere sonucu gereği düşünüldü;
I. DAVA
Davacı vekili açtığı dava ile, taraflar arasında 01/07/2006 tarihli ortaklık sözleşmesi imzalandığını, birlikte kum, çakıl ocağı işletmesi yapılacağını, davacının 750.000 Euro nakdi sermaye koyularak 2/6 oranında pay sahibi olduğunu, maden işletmesinin dava dışı ... Ltd. Şti. Adına işletildiğini, ortaklığın faaliyete geçildiği kabul edilse bile fiilen son bulduğunu ileri sürerek ortaklığın feshine, konulan sermaye payının iadesine, aksi durumda ortaklığın tasfiyesine, ortaklığa konulan katkı payına ödeme tarihinden itibaren avans faizi uygulanmasına, davalıların verdiği zarar karşılığı olarak şimdilik 20.000,00 TL'nin ve 600.000 Euro katılım payının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı ... vekili cevabında, tarafların kum, çakıl ocağı işletmesi için yazılı ortaklık sözleşmesi yaptıklarını, işletmenin davalı ... tarafından faaliyete geçirildiğini, davacı ve davalı ...'ın ... Beton ile ortaklık yaptığını, ... Nakliye... Ltd. Şti.'nin ocağın işletilmesi için kurulduğunu, davacı ve ortakları tarafından ocağın bir süre işletildiğini, ileri sürerek davanın reddini istemiştir.
Davalı ... cevap vermemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk derece mahkemesi, Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde davacının iddiası 01.07.2006 tarihinde adi ortaklık kurulduktan sonra bu ortaklıktan bağımsız iki ayrı sözleşme yapılması bu sözleşmeler ile ; .. Ltd. Şti'nin personelin kullandığı nakliye araçları dışındaki diğer tüm ekipmanların mülkiyetine %25 hisse ile davacı tarafça ortak olunması ve adi ortaklıktan bağımsız .... Ltd şirketinin kurulması olmakla, 01.07.2006 tarihli adi ortaklığın geçersizliğinin tespiti ile yatırılan sermayenin iadesi, bu olmadığı takdirde adi ortaklığın feshi ve tasfiyesine ilişkin olduğu, davalının ise adi ortaklık hissesinin kurulan ... Ltd Şti'ye aktarıldığına ilişkin savunmada bulunduğu, taraflarca kurulan dava konusu adi ortaklığın '' ... Köyünde bulunan ... Ltd Şti.'ye ait maden arama sahasına kum ve çakıl ocağı işletmesi yapılması ve işletilmesi'' işine ilişkin olduğu, adi ortaklığının fiilen faaliyete geçmediğinin tüm kayıtlar ve raporlar uyarınca sabit olduğu, adi ortaklık fiilen faaliyete geçmediğinden maden ocağının işletilmesine ilişkin işlerin .... ŞTİ . adına yapıldığı, maden ruhsatının ... Ltd. Şti'ye geçtiği tarihten itibaren ise bu şirket adına devam ettiğinin görüldüğü, 18.09.2007 de davacının, .... Şti.'nin adi ortaklığın konusunu teşkil eden maden ruhsatına ilişkin alanlardaki ekipmanlarına %25 hisse ile ortak olduğu, davacının bu ortaklık için ayrıca 350.000 Euro ödeme yaptığını iddia ettiği, ancak buna ilişkin ödeme belgesi bulunmadığı, davalıların da bu hususu kabul etmediği ve adi ortaklık kurulduğu tarihten itibaren, madenin adi ortaklık yerine .... Ltd Şti tarafından işletilmesine yönelik işlemler yapıldığı, maden ruhsatına ilişkin iptal davası ve yaşanan ekonomik zorluklar nedeniyle ortaklardan ..'in ortaklıktan ayrıldığı, davacının .... şirketi ekipmanlarına %25 hisse ile ortak olduktan iki ay kadar sonra 07.11.2007 de ... Ltd. Şti'nin kurulduğu, ortaklarının ise Ticaret Sicil Müdürlüğü kayıtlarından anlaşıldığı üzere; davacı, davalı ... ve dava dışı .... kardeşler olduğu, kuruluştan 2 ay kadar sonra münhasıran adi ortaklığın konusunu oluşturan maden işletme ruhsatının 24.01.2008 tarihinde .... Şti'den , davacının da ortağı olduğu .... Ltd. Şti'ye devredildiği, mahkeme kararı ile ruhsatın iptal edildiği, davacının 750.000 Euro yatırdığını iddia ettiği ve konusunu .... Köyünde maden arama faaliyetiyle sınırladığı adi ortaklık bulunmasına rağmen 3. kişileri ortaklığa dahil edecek şekilde ayrı bir şirket kurup, maden ruhsatının bu şirkete devredilmesini kabul etmesi veya bu devre sessiz kalması basiretli davranması gereken bir tacir olarak kendisinden beklenemeyeceği, adi ortaklıkta daha fazla hissesi varken .... Ltd. Şti.'yi kurup madencilik ruhsatını bu şirkete aktarmak suretiyle bir bakıma adi ortaklığın içini boşaltması ve buna ruhsat devrinin yapıldığı tarihten dava tarihine kadar sessiz kalmasının mümkün olmadığı, olayların gelişimi, tanık beyanları ve tüm dosya kapsamı nazara alındığında mahkemece davacının adi ortaklıktaki hissesine karşılık ... Ltd Şti.ye ortak olduğu kanaatine varıldığından tasfiye alacağı bulunmadığının kabul edildiği, adi ortaklığın fiilen faaliyete geçmediği ve mahkememizce taraflardan davalı ...'in adi ortaklıktan ayrıldığı, davacı ve davalı ...'ın ise hisselerini adi ortaklıktan .... Ltd Şti.ye aktardıkları kabul edildiğinden, 818 sayılı yasa 535/4 uyarınca ortaklığın ittifakla sona ermiş olduğu gerekçesiyle; davanın reddine karar vermiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk derece mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekilince ve davalı vekilince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Nedenleri
Davacı vekili, adi ortaklığın hiçbir zaman feshedilmediğini, davalı malikin ortaklıktan çıkmasına dair oy birliği ile alınmış bir karar bulunmadığını, bu yöndeki iddianın yazılı delille ispatlanması gerektiğini, TBK'nun 633 vd. Maddeleri koşullarının yerine getirilmediğini, mahkemenin varsayımsal bir yaklaşımla davacı ve davalı ...'ın hisselerini .... Nakliyat... Ltd. Şti.'ne aktardığını kabul ettiğini, bu şirketin ortaklıktan bağımsız olduğunu, davacının .... şirketinden % 25 pay sahibi olduğunu, şirket sermayesinin 1/4'ünü nakden ödediğini, adi ortaklığın devamı niteliğinde bir şikayet olmadığını, davacının ... LTd. Şti.'ne sokulmadığını, maden ocağında kullanılan malzemelerin .. Ltd. Şti.'ne ait olup, ekipmanların %25'ni davacının 370.000 Euro ödeyerek satın aldığını, mahkemenin .. Ltd.Şti. İle ilgili belirlemesi kabul edilse dahi adi şirketin tasfiyesinin zorunlu olduğunu, ocağın ruhsatının iptal edilmesinde davalı ...'ın ruhsatı getiren tarafu olarak zapta karşı sorumlu olduğunu ileri sürerek şirketin tasfiyesine karar verilmesi gerekirken davanın reddinin yanlış olduğu gibi nedenlerle kararı istinaf etmiştir.
Davalı ... vekili istinafında; davalı lehine nisbi vekalet ücreti yerine maktu vekalet ücreti verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu ileri sürerek kararı istinaf etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, TBK'nun 620 vd. Maddelerinden kaynaklanan adi ortaklığın feshi ve tasfiyesi ile tazminat davasıdır. Davanın tarafları adi ortaklık sözleşmesinin taraflarıdır.
2. Ön İnceleme ve İncelemenin Kapsamı
İlk derece mahkemesi kararının; kesinlik, süre, istinaf başvuru şartları ve diğer usul konuları yönünden HMK 352. maddesine göre ön incelemesi yapılmış ve eksiklik bulunmadığı anlaşılan dosyanın incelenmesine geçilmiştir. İstinaf incelemesi de, HMK 355. maddesi göz önünde bulundurularak, kamu düzeninden olan hususlar re'sen gözetilmek suretiyle istinaf sebepleriyle sınırlı olarak yapılmıştır.
3. Değerlendirme
3.1. Davacı taraf 750.000 Euro adi ortaklık için davalı ...'a ödeme yaptığını ileri sürmüş, davalı ... ise davacının kendisine 600.000 Euro ödeme yaptığını duruşmadaki beyanında kabul etmiştir. Sözleşmeye göre davalılardan ...'ın %95 oranında hissedarı olduğu ... Ltd. Şti.'ne ait kum ve çakıl ocağı işletmesine davacı ve davalılardan ...'in nakdi sermaye koyarak ortak oldukları anlaşılmaktadır. Dosyada mevcut .... Tekstil... Ltd. Şti.'nin kurucu ortakları arasında davacı ...'te bulunmaktadır. Adı geçen şirketin 06/11/2007 tarihinde kurulduğu, davacının hissedarı olduğu, ayrıca bu şirkete 24/01/2008 tarihinde ... Ltd. Şti. Tarafından kum ve çakıl ocağı işletme ruhsatının devredildiği .... Müdürlüğü müzekkere cevabından anlaşılmaktadır. Adı geçen şirket tarafından adi ortaklığa konu maden işletmesinin devir sebebiyle işletilmeye başlaması, bu şirkete davacının da ortak olması karşısında ortaklığın taraflarınca adi ortaklığın tasfiye edildiği, davacının tasfiye payının yeni kurulan ... Ltd. Şti.'ne hissedar olarak değerlendirildiği, bu şirket hakkında açılmış bir dava bulunmadığı anlaşılmakla mahkemece gösterilen gerekçe, tüm dosya kapsamı ve toplanan delillere göre davanın reddine karar verilmesinde istinaf sebeplerine göre usul ve yasaya aykırılık bulunmamaktadır.
3.2. Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT'nin 13/son maddesine göre maddi tazminat istemli davanın tamamının reddi halinde vekalet ücretinin tarifenin ikinci kısım ikinci bölümüne göre belirleneceği düzenlemesi karşısında tazminat davası mahiyetindeki davada davalı yararına maktu vekalet ücreti tayininde usul ve yasaya aykırılık bulunmadığından buna yönelik istinaf yerinde görülmemiştir.
3.3. Tüm dosya kapsamı ve yukarıda yapılan açıklamalar birlikte değerlendirildiğinde, mahkemenin istinaf incelemesine konu kararında, dosyadaki mevcut delillere göre yaptığı değerlendirmeye, takdire ve ortaya koyduğu gerekçeye göre, mahkemenin vardığı sonuçta istinaf sebepleri yönünden usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığı, istinaf nedenlerinin yerinde olmadığı HMK 355. maddesi kapsamında yapılan istinaf incelemesi sonucu anlaşılmakla, davacı vekilinin ve davalı vekilinin istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine karar vermek gerekmiştir.
V. KARAR
1)Taraf vekillerinin istinaf başvurularının AYRI AYRI ESASTAN REDDİNE,
2)Davacıdan alınması gerekli 179,90 TL istinaf karar harcından, peşin alınan 59,30 TL harcın mahsubuyla bakiye 120,60 TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına, davalıdan alınması gerekli 179,90 TL istinaf karar harcından, peşin alınan 59,30 TL harcın mahsubuyla bakiye 120,60 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3)Gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde Dairemize ya da Dairemize gönderilmek üzere başka bir yer mahkemesine verilecek bir dilekçe ile Yargıtay ilgili Hukuk Dairesine temyiz yolu açık olmak üzere dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde 30/03/2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi.
...

Full & Egal Universal Law Academy