T.C.
ANTALYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ
KARAR TARİHİ : 24/04/2023
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Antalya 3. Asliye Ticaret Mahkemesi
KARAR TARİHİ : 25/01/2021
DAVANIN KONUSU : Menfi Tespit
GEREKÇELİ KARAR
YAZIM TARİHİ : 24/04/2023
İlk Derece Mahkemesinin kararı süresi içerisinde istinaf edilmiş olduğundan dosya içerisinde bulunan belgeler okunup incelendi.
Üye hakimin görüşü değerlendirildi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili, müvekkilinin ... Restoran San. Tic. Ltd. Şti'nin işleticisi, ortağı ve yetkilisi olduğunu, ... Rest. San. Tic. Ltd. Şti.'nin, ticari faaliyetine, davalının ortağı ve yetkilisi olduğu ... Res. San. Tic. A.Ş.'nin Franchise sözleşmesi ile işletilen, işletmesini devralalarak başlayıp Franchise sözleşmesi imzalandığını, İmzalanan Franchise sözleşmesi ekinde, müvekkil tarafından imzalanan 100.000,00.-TL bedelli teminat senedinin, iki şirket arasında imzalanan Franchise sözleşmesine ek olarak teslim alındığının sözleşmede hüküm altına alındığını, tarafların yetkilisi ve ortağı olan şirketler arasında imzalanan Franchise sözleşmesinin, karşı taraf şirketin haksız ve hukuka aykırı davranışları sebebiyle müvekkili tarafından feshedildiğini, fesih ihtaratında bedelsiz olan ve teminat amaçlı davalının yetkilisi ve ortağı şirkete teslim edilen 100.000,00.-TL bedelli teminat senedinin de iadesinin ihtaren bildirildiğini ancak teminat senedinin müvekkiline teslim edilmediğini, sözleşmesinin feshi nedeniyle karşı tarafça Antalya 4. Asliye Ticaret Mahkemesinin ... Esas sayılı dosyası üzerinden dava açıldığını, dosyanın derdest olduğunu, davalının takibe konu edilen 100.000,00.-TL bedelli senedin teminat senedi olduğuna ilişkin kaydı düzenleyen sözleşmeyi, davalının 4. Asliye Ticaret Mahkemesinde açtığı davada bizzat kendisince kabul edildiğini, Antalya 7. İcra Müdürlüğü'nün ... Esas Sayılı dosyasından gönderilen ödeme emrinde, davalı alacaklı lehine düzenlenen 100.000,00.-TL bedelli senet sebebiyle müvekkili hakkında icra takibi başlatıldığını, icra müdürlüğünde senet fiziki olarak incelendiğinde, senet üzerinde birbirinden farklı kalem kullanılarak yapılan eklemeler ile müvekkili tarafından Franchise sözleşmesinin ekinde sunulan teminat senedinin davalı lehine nakdi borç kaydı içerecek şekilde sahte surette tanzim edildiğinin anlaşıldığını, Franchise sözleşmesinin teminatı olarak düzenlenen teminat senedinin hukuka ve düzenleme amacına aykırı şekilde, haksız menfaat elde etme amacına yönelik eklemeler ile yeniden düzenlendiğini, alacaklı ismi, nakden kaydı, düzenleme tarihi vs. hususların senede sonradan eklenmek suretiyle teminat senedi tahrif edilerek kambiyo senedi haline getirildiğini, teminat senetlerinin kambiyo senedi vasfına haiz olmadığını ve kambiyo senetlerine özgü takibe konu edilmeyeceğini, dava konusu takip ve senet ile ilgili müvekkilinin davalı alacaklıya borçlu bulunmadığının tespitine, takibin iptaline, haksız takip nedeniyle takip tutarının %20'sinden az olmamak üzere tazminatın davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, öncelikle dava konusu senet taraflar arasında bir ticari ilişkiye dayanmamakla, iki kişi arasındaki olağan alacak verecek konusu olduğunu, mahkememizin görev alanına girmediğini, görevli mahkemenin Asliye hukuk Mahkemesi olduğunu, davacının iddiasını yazılı deliller ile kanıtlamasının zorunlu olduğunu, davacının iddialarının borçtan kurtulmak amaçlı olduğunu, taraflar arasında yapılan Franchise sözleşmesinin ilgili maddesinin 18 tane ayrı Franchise’ı bulunan bir ana şirketin maktu sözleşmesi olduğunu, 100.000,00TL’lik teminat senedinin sözleşmeye ek olarak teslim alındığının hüküm altına alındığına ilişkin bir ibare bulunmadığını, davacı vekili tarafından açılan davada dilekçede iş bu senedin şirketlere teminat olarak verildiği belirtilmiş ise de senet üzerine bakıldığında alacaklının müvekkili ... , borçlunun da ... olduğu, Franchise veren bir şirketin ortaklarından birisinin üzerine karşı taraf şirketinin sahibinin şahıs teminatı vermesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, eğer iş bu senet teminat senedi olsa idi alacaklısının Franchise veren, borçlunun ise Franchise alan şirket olmasının gerektiğini, davacı tarafından yapılan şikayet üzerine müvekkili tarafından verilen ifade de iş bu senedin dükkanın tamiratı ve bakımı sırasında davacı ...’ün bireysel olarak müvekkilinden aldığı bedellere ilişkin olduğunun ifade edildiğini, açılan davanın haksız ve kötü niyetli olduğunu, davacının %20'den aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesini, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, tarafların yetkilisi ve ortağı oldukları şirketler arasında 2016 yılı Mart ayında Franchisıng sözleşmesinin düzenlendiği, sözleşmenin I. maddesinde taraflar başlığı altında, ... Rest. İşl. Turz. İnş. Taah. Ve İth. İhr. San. Tic. A.Ş.'nin franchısor, ... Restorant San. Tic. Ltd. Şti.'nin Franchisee olduğu, sözleşmenin VI. Maddesinde teminat başlığı altında, Franchisee'nin, franchısor lehine 100.000,00.-TL bedelli teminat senedi vereceğinin kararlaştırıldığı, sözleşmenin tarafları ile davaya konu bononun keşidecisi ve lehtarının farklı olduğu gibi, sözleşme tarihi Mart 2016 olmasına rağmen senedin düzenlenme tarihinin 2017, vade tarihinin ise 2018 yılı olduğu, sözleşmede davaya konu senedin teminat olarak alındığına dair bir atıf olmadığı, senette de teminat senedi olduğuna ilişkin bir açıklama bulunmadığı, dosyadaki bilgi ve belgeler ile celp edilen dosyalarda, davalının senedin teminat senedi olduğuna ilişkin her hangi bir kabulünün bulunmadığı, Antalya Cumhuriyet Başsavcılığının ... Soruşturma sayılı dosyasında, davalı hakkında kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildiği ve yapılan itiraz üzerine Antalya 2. Sulh Ceza Hakimliğinin 04.11.2020 tarih, ... D. İş nolu kararı ile itirazın kesin olarak reddine karar verildiği, sadece senet bedeli ile sözleşmedeki bedelin aynı olmasının senedin teminat senedi olduğu hususunda yeterli olmadığı, davacının senetteki imzaya bir itirazının bulunmadığı, imza dışındaki kısımların sonradan doldurulması senedin kambiyo senedi vasfını ortadan kaldırmayacağı, 6100 sayılı HMK’nın 201. maddesi hükmüne göre senede karşı ileri sürülen her türlü iddianın ve def’inin yazılı delille kanıtlanması gerektiği, bono sebepten mücerret olduğundan ispat yükünün senedin Franchisıng sözleşmesinin teminatı olarak verildiğini iddia eden davacı tarafa ait olduğu, davacı tarafça takip konusu senedin teminat maksadıyla verildiğine ilişkin iddianın kanıtlanamadığı, yemin deliline de dayanılmadığı anlaşılmakla davacının kanıtlanmayan davasının reddine, icra veznesindeki paranın alacaklı davalıya ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı teminat yatırılmadığından infaz edilmediğinden davalı lehine tazminat taktirine yer olmadığına karar verilmiştir.
Karara karşı, davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; taraflar arasındaki tek ilişkinin yetkilisi ve yöneticisi oldukları şirketler arasındaki Franchise ilişkisi olduğunu, teminat senetlerinin kambiyo senedi vasfına haiz olmadığını, davalının yazılı herhangi bir belge ile ispatlayamadığı şahsi borç ilişkisinin iddiasında öne sürdüğü vakıaların tarihinin dahi senet ile uyuşmadığını, ispat yükünün davalı alacaklı tarafa geçtiğini, teminat senedinde tahrifat bulunup bulunmadığının ayrıntılı bilirkişi incelemesine konu edilmeden hüküm kurulmasının hukuka uygun olmadığını, dosyadaki mübrez ihtarnamelerin ve davalı alacaklının bizzat imzasını taşıyan sözleşmenin yazılı delil niteliğinde olduğunu, ilk derece mahkemesi kararının hukuka aykırı olduğunu istinaf sebepleri olarak ileri sürmüştür.
Dava, menfi tespit istemine ilişkindir.
Mahkemece yazılı gerekçeyle, davanın reddine karar verilmiştir.
Dairemizce istinaf incelemesi, 6100 sayılı HMK'nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
HMK m. 359/3 uyarınca; dosya kapsamındaki yazı, belge ve bilgilere, yasaya uygun gerektirici nedenlere, İlk Derece Mahkemesi kararının gerekçesinde dayanılan delillerle, delillerin tartışılması sonucu maddi olay ve hukuki değerlendirmede usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına, HMK m. 355/1. gereği incelemenin istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılıp, re'sen gözetilmesi gereken, kamu düzenine herhangi bir aykırılığın da bulunmamasına, dava konusu senedin teminat senedi olduğunun yazılı ve kesin delillerle ispat edilememesine (Y. 11. HD 2021/2775 Esas 2022/8280 Karar sayılı ilamı), yemin deliline de dayanılmamasına, kararın usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğunun anlaşılmasına göre; davacı vekilinin istinaf itirazları yerinde görülmediğinden HMK m. 353/1-b-1. gereğince istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermek gerektiği anlaşıldığından aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı vekilinin İlk Derece Mahkemesi kararına ilişkin istinaf başvurusunun ESASTAN REDDİNE,
2-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 179,90 TL maktu istinaf karar harcından peşin olarak yatırılan 59,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 120,60 TL istinaf karar harcının davacıdan tahsili ile Hazineye GELİR KAYDINA,
3-Davacının istinaf başvurusu nedeniyle yapılan yargılama masraflarının kendi üzerinde BIRAKILMASINA,
4-Kullanılmayan istinaf gider avansının 6100 Sayılı HMK'nın 333. maddesi uyarınca İlk Derece Mahkemesince talebi halinde ilgilisine İADESİNE,
5-İstinaf incelemesi dosya üzerinden yapıldığından davalı lehine vekalet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,
6-Kararın İlk Derece Mahkemesi tarafından taraflara TEBLİĞİNE,
Dair, 6100 sayılı HMK'nın 353/1-b-1. maddesi gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oybirliğiyle, 6100 Sayılı HMK'nın 362/1-a. maddesi gereğince dava değerinin karar tarihi itibariyle temyiz kesinlik sınırı olan 238.730,00 TL'nin altında kalması nedeniyle kesin olarak karar verildi.24/04/2023
...


Full & Egal Universal Law Academy