Dairesi: 9. İdari Dava Dairesi
Esas No: 2020/992
Karar No: 2020/1698
Karar Tarihi: 11.11.2020



(Özel Öğrenci Barınma Hizmetleri Yönetmeliği m. 9, Geç. m. 2)
 
İSTEMİN ÖZETİ: Davacılar tarafından, Ankara ili, Çankaya ilçesinde faaliyet gösteren ...... Yurdu'nun kapatılması ve mevcut kurum açma izni ile işyeri açma ve çalışma ruhsatının iptal edilmesine ilişkin 20.09.2018 tarih ve E.16949702 sayılı işlemin; yurdun kapatılmasına ilişkin 18.07.2018 tarih ve 3048759 sayılı işlemin iptali istemiyle açılan davada; davacının kurucu temsilcisi olduğu yurdun kapatılmasına ilişkin 18.07.2014 tarihli işlemin iptali yönünde verilen Ankara 2. İdare Mahkemesinin 26.06.2015 tarih ve E:2014/1382, K:2015/807 sayılı kararı, Danıştay Sekizinci Dairesinin 23.02.2017 tarih ve E:2015/9546, K:2017/1102 sayılı kararı ile bozulmuş ise de, bu karara karşı yapılan düzeltme başvurusu neticesinde aynı Dairenin 27.03.2019 tarih ve E:2017/5179, K:2019/2327 sayılı kararı ile "......'ün anılan binanın yurt olarak kullanılmasına noter huzurunda muvafakat ettiğine ilişkin Ankara 58. Noterliği'nin 27/02/2019 tarihli ve 08033 yevmiyo no'lu belgesi ile davacı kurum ve ...... arasında imzalanan 01/03/2019 tarihli kira sözleşmesinin yer aldığı, 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu ve Özel Öğrenci Yurtları Yönetmeliği'nin ilgili maddeleri uyarınca tapu sicilinde mesken olarak kayıtlı bir ana gayrimenkulün bağımsız bölümlerinde yurt açılacak ise, kat malikleri kurulu tarafından yurt açılabilmesi için oybirliğiyle verilen kararın bir örneği veya her bir kat malikinden veyahut vekillerinden ayrı ayrı alınan muvafakat belgesi alınması zorunlu olup; ......'ün anılan binanın yurt olarak kullanılmasına muvafakat verdiği ve davacı kurum ile 3 no'lu daire yönünden kira sözleşmesi imzaladığı, ......'e ait olan 3 no'lu daire hariç 12 daireli binanın tamamının (bodrum- çatı katı- bahçe dahil) 01/06/2018 tarihinden itibaren davacı kuruma öğrenci yurdu olarak kiralandığına ilişkin kira sözleşmesinin de dosyada yer aldığı" gerekçesiyle karar düzeltme istemi kabul edilerek anılan Mahkeme kararının onanmasına karar verildiği, yurdun bulunduğu binadaki tüm kat maliklerinin yurda muvaffakat verdiği ve kira sözleşmesinin mevcut olduğu görüldüğünden, binadaki kat maliklerinden birinin yurda muvaffakat vermediği gerekçesiyle tesis edilen dava konusu işlemde bu yönüyle hukuka uyarlık görülmediği, öte yandan, dava konusu işlemin dayanağı olan 02.07.2018 tarihli İnceleme Raporunda; yurdun bulunduğu yerleşim planında izinsiz onaysız şekilde değişiklikler ile binadaki statik yapıyı bozucu düzenlemeler yapıldığı ve bu konuda Çankaya Belediyesince verilmiş yıkım kararının bulunduğu, yurdun öğrenci barınması açısından tehlike arz eder nitelik taşıdığı hususları belirtilmiş ve bu rapora dayanılarak 20.09.2018 tarihli dava konusu işlem tesis edilmişse de, 06.05.2017 tarih ve 30058 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Özel Öğrenci Barınma Hizmetleri Yönetmeliğinin yukarıda yer verilen "Kurumlara ilişkin geçiş hükümleri" başlıklı Geçici 2. maddesinin 2. fıkrası gereğince, Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte Bakanlığa bağlı olarak faaliyette bulunan özel öğrenci yurtlarının, 9 uncu maddenin birinci fıkrasının (a) bendindeki şartlar hariç olmak üzere binalarını bu Yönetmelikte belirlenen şartlara uygun hale getirmeleri için 1/8/2019 tarihine kadar zamanlarının olduğu, bu tarihe kadar anılan yükümlülükleri yerine getirmediği yapılacak inceleme ve denetleme sonucunda tespit edilen öğrenci yurtlarının kurum açma izni ile işyeri açma ve çalışma ruhsatlarının iptal edilebileceği anlaşıldığından, henüz bu süre dolmadan yapılan inceleme neticesindeki tespitlere dayanılarak tesis edilen dava konusu işlemde bu yönüyle de hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline ilişkin olarak Ankara 23. İdare Mahkemesi'nce verilen 18/10/2019 gün ve E: 2018/509, K: 2019/2587 sayılı kararın, davalı idare tarafından tesis edilen işlemin hukuka uygun olduğu kamu yararı ve hizmet gereği tesis edildiği ileri sürülerek kaldırılması istenilmektedir.
 
SAVUNMANIN ÖZETİ: Savunma verilmemiştir.
 
TÜRK MİLLETİ ADINA
 
Hüküm veren Ankara Bölge İdare Mahkemesi 9. İdari Dava Dairesi'nce 2577 sayılı Yasa'nın değişik 45. maddesi uyarınca dosya incelenerek işin gereği görüşüldü:
 
Dava, davacılar tarafından, Ankara ili, Çankaya ilçesinde faaliyet gösteren ...... Yurdu'nun kapatılması ve mevcut kurum açma izni ile işyeri açma ve çalışma ruhsatının iptal edilmesine ilişkin 20.09.2018 tarih ve E.16949702 sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
 
06.05.2017 tarih ve 30058 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Özel Öğrenci Barınma Hizmetleri Yönetmeliğinin "Kurum binaları" başlıklı 9. maddesinde; "(1) Kurum açılacak binalarda aşağıdaki şartlar aranır. a) Meyhane, kahvehane, kıraathane, bar, elektronik oyun merkezleri gibi umuma açık yerler veya alkollü içki satılan yerler ile ortaokul, imam-hatip ortaokulu ve ortaöğretim kurumları öğrencilerine barınma hizmeti veren öğrenci yurt ve pansiyonları arasında kapıdan kapıya en az yüz metre uzaklığın bulunması zorunludur. Yüz metre uzaklığın ölçümünde, bina ve tesislerin varsa bahçe kapıları, yoksa bina kapıları; kapıların birden fazla olması durumunda ise en yakını esas alınır. Yükseköğrenim öğrencilerine barınma hizmeti veren öğrenci yurtları, öğrenci pansiyonları, öğrenci apartları ve öğrenci stüdyo daireleri ise bu yerler ile aynı binada bulanamaz. Öğrencilere barınma hizmeti veren kurumların binaları ile akaryakıt istasyonları, yanıcı, parlayıcı ve patlayıcı maddelerin üretildiği veya depolandığı yerler arasında kuş uçuşu en az yüz metre mesafe bulunması zorunludur. Bu bentte belirtilen mesafelerin ve işletmelerin tespitinde kurum açma izni verilmesi için inceleme yapanlar tarafından gerektiğinde ilgili kurumlarla işbirliği yapılır. b) Kurum binaları ve bahçelerinde baz istasyonları bulunamaz. (2) Barınma hizmetleri; ortaokul ve imam-hatip ortaokulu öğrencilerine öğrenci yurtların-da, ortaöğretim kurumları öğrencilerine öğrenci yurt ve pansiyonlarında verilir ve bu kurumlar müstakil binalarda açılır. Yükseköğrenim öğrencilerine barınma hizmeti veren kurumlar bağımsız girişi bulunan bir binada veya etrafı ihata duvarıyla çevrili ortak bir taşınmazın üzerinde bulunan ve tamamı kuruma ait birden fazla binada açılabilir. (3) Zemin katı dışında kurum açılacak binalarda, asansör veya engellilerin erişilebilirliğini sağlayan taşıma ve iletme sistemlerinin bulunması gereklidir. Ancak kuruma ait binanın zemin katında barınma hizmetinin verilebilmesi ve bu kata engelli erişilebilirliğinin sağlanması halinde diğer katlar için engelli erişilebilirlik şartı aranmaz. (4) Ortaokul, imam-hatip ortaokulu veya ortaöğretim kurumları öğrencilerine barınma hizmeti veren kurumlarda yatakhaneler en az üç, en fazla altı öğrenci; yükseköğrenim öğrencilerine barınma hizmeti veren öğrenci yurt ve pansiyonlarında yatakhaneler en az bir veya üç, en çok altı öğrenci, öğrenci apartı en az bir veya üç, en çok altı öğrenci, öğrenci stüdyo dairesi bir veya üç öğrenci barınacak şekilde düzenlenir. (5) Kurum binaları, her yıl öğretim yılı başlamadan önce yangın güvenliği, elektrik tesisat güvenliği, ısınma sistemi güvenliği, su ve gaz tesisatı güvenliği hususlarında itfaiye, üniversitelerin ilgili bölümleri, mühendis odaları veya diğer ilgili kurum veya kuruluşlara kurum yönetimince kontrol ettirilir. Kontrolleri yapan kurum veya kuruluşlarca düzenlenen raporun bir örneği kurum tarafından bağlı olduğu il veya ilçe millî eğitim müdürlüğüne gönderilir, bir örneği de denetleme-ye yetkili olanlara sunulmak üzere kurumda muhafaza edilir. İl veya ilçe millî eğitim müdürlüğünce 38 inci maddenin dördüncü fıkrası doğrultusunda işlem yapılır.(6) (Mülga: 22/1/2018-2018/11277 K.) (7) Yangın merdivenleri ve kaçış yollarının kapıları yangına karşı dayanıklı malzemeden yapılır. Acil çıkış kapıları dışarıdan açılamayan ancak içeriden kilitlenemeyen veya yangın ikazıyla otomatik olarak açılacak şekilde yapılır. (8) Kurum binalarında yangın ikaz amacıyla duman ve ısıya duyarlı, gaz kaçaklarını algılayan sensörler, alarm sistemi ile kurum kontenjanının ikiyüzden fazla olması halinde otomatik söndürme sisteminin bulunması zorunludur. (9) Kurum binalarının yangından korunmasına ilişkin bu Yönetmelikte belirtilen şartların dışında 27/11/2007 tarihli ve 2007/12937 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik hükümleri doğrultusunda gerekli tedbirler alınır. (Ek cümle: 22/1/2018-2018/11277 K.) Kurum binalarının iç ve dış duvarları ile tavan döşemelerinde anılan Yönetmeliğin 26 ncı, 27 nci, 28 inci ve 29 uncu maddeleri dikkate alınarak ahşap ve yanma özelliği yüksek malzemelerden yapılmış giydirmeler kullanılmaz. (10) Kurum binaları, kurum yönetimi tarafından e-Barınma modülünde bulunan güvenlik kontrol listesi üzerinden kontrol edilerek sonuçları modüle işlenir." düzenlemesine yer verilmiştir.
 
Aynı Yönetmeliğin "Kurumlara ilişkin geçiş hükümleri" başlıklı Geçici 2. maddesinin 2. fıkrasında ise, "Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte Bakanlığa bağlı olarak faaliyette bulunan özel öğrenci yurtları, 9 uncu maddenin birinci fıkrasının (a) bendindeki şartlar hariç olmak üzere binalarını 1/8/2019 tarihine kadar bu Yönetmelikte belirlenen şartlara uygun hale getirirler. Bu tarihe kadar binalarını uygun hale getirmeyen özel öğrenci yurtlarının kurum açma izni ile işyeri açma ve çalışma ruhsatları iptal edilir. Özel öğrenci yurtlarının, bu tarihe kadar binalarını uygun hale getirip getirmedikleri yapılan inceleme ve denetimlerle tespit edilir." kuralı yer almıştır.
 
Dosyanın incelenmesinden, Ankara ili, Çankaya ilçesi, ...... adresinde bulunan taşınmaz üzerinde davacı ......'ın kurucu temsilciliğinde ...... Yurdunun açılması için Ankara Valiliğine başvuru yapıldığı, başvuru üzerine Sağlık, İtfaiye ve Bayındırlık Müdürlükleri ile İlköğretim Müfettişleri tarafından yapılan inceleme sonucunda yurdun açılmasının 11.11.2004 tarihinde uygun görüldüğü, faaliyete başlayan yurt ile ilgili "izinsiz ve ruhsatsız tadilat yapıldığı, bu sebeple öğrenciler açısından hayati tehlike bulunduğu, yurdun kaçak olarak faaliyete devam ettiği" yönünde yapılan şikayetler üzerine, il eğitim denetmenlerince inceleme yapılarak rapor düzenlendiği, söz konusu raporda yurdun faaliyete devam etmesi yönünde teklif getirildiği, ancak davalı idarece, "yurdun faaliyet gösterdiği 12 daireden oluşan apartman binasında kat malikleri ......, ...... ve ......'in muvafakati alınarak ve kira sözleşmesi imzalanarak faaliyete başladığı, sonrasında ......'e ait 3 nolu dairenin Ankara 22. İcra Müdürlüğü tarafından başka bir kişiye satıldığı, 3 nolu dairenin yeni sahibinin yurdun faaliyete devam etmesine muvafakat vermediğinden bahisle eğitim-öğretim döneminin sonunda adı geçen öğrenci yurdunun kapatılmasına 18.07.2014 tarihinde karar verildiği, söz konusu işlemin iptali istemiyle açılan davada ise Ankara 2. İdare Mahkemesinin 26.06.2015 tarih ve E:2014/1382, K:2015/807 sayılı kararıyla "inceleme raporuna konu olan ''yurda ait binanın öğrenciler açısından hayati tehlike arzettiği ve ''kurumun binada kaçak olarak faaliyette bulunduğu'' yönündeki iddiaların hazırlanan inceleme raporu ile sübuta ermediğinin belirlendiği ve binanın tüm izin ve ruhsatlarının noksansız olduğu ve taraflar arasındaki kira sözleşmesinin halen devam ettiği, ilgili makamlardan usulüne uygun izin alınarak ve açıldığı tarihteki kat maliklerinin muvafakatiyle faaliyete başlayan davaya konu öğrenci yurdunun, idarece kapatılmasına sebep olarak gösterilen iddiaların sübuta ermediği, ayrıca olayda Yönetmelik'in 45. maddesinde belirtilen yurtların kapatılmasına ilişkin şartların oluşmadığı ve bu yönde herhangi bir tespitin de bulunmadığı anlaşıldığından, tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı" gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verildiği, bu karara karşı yapılan temyiz başvurusu neticesinde ise Danıştay Sekizinci Dairesinin 23.02.2017 tarih ve E:2015/9546, K:2017/1102 sayılı kararı ile "634 Kat Mülkiyeti Kanunu ve Özel Öğrenci Yurtları Yönetmeliği'nin ilgili maddeleri uyarınca tapu sicilinde mesken olarak kayıtlı bir ana gayrimenkulün bağımsız bölümlerinde yurt açılacak ise, kat malikleri kurulu tarafından yurt açılabilmesi için oy birliğiyle verilen kararın bir örneği veya her bir kat malikinden veyahut vekillerinden ayrı ayrı alınan muvafakat belgesi alınması zorunlu olup 3 nolu dairenin 26/07/2012 tarihinde müdahil ...... adına tescili ile yeni malikleri oldukları konusunda şüphe bulunmayan mülk sahiplerinin muvafakatlarının olmaması sebebiyle sözleşmenin bitiş tarihinden sonra tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı" gerekçesiyle anılan Mahkeme kararının bozulmasına hükmedildiği, bu karara karşı yapılan düzeltme başvurusu neticesinde aynı Dairenin 27.03.2019 tarih ve E:2017/5179, K:2019/2327 sayılı kararı ile "......'ün anılan binanın yurt olarak kullanılmasına noter huzurunda muvafakat ettiğine ilişkin Ankara 58. Noterliği'nin 27/02/2019 tarihli ve 08033 yevmiyo no'lu belgesi ile davacı kurum ve ...... arasında imzalanan 01/03/2019 tarihli kira sözleşmesinin yer aldığı, 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu ve Özel Öğrenci Yurtları Yönetmeliği'nin ilgili maddeleri uyarınca tapu sicilinde mesken olarak kayıtlı bir ana gayrimenkulün bağımsız bölümlerinde yurt açılacak ise, kat malikleri kurulu tarafından yurt açılabilmesi için oybirliğiyle verilen kararın bir örneği veya her bir kat malikinden veyahut vekillerinden ayrı ayrı alınan muvafakat belgesi alınması zorunlu olup; ......'ün anılan binanın yurt olarak kullanılmasına muvafakat verdiği ve davacı kurum ile 3 no'lu daire yönünden kira sözleşmesi imzaladığı, ......'e ait olan 3 no'lu daire hariç 12 daireli binanın tamamının (bodrum- çatı katı- bahçe dahil) 01/06/2018 tarihinden itibaren davacı kuruma öğrenci yurdu olarak kiralandığına ilişkin kira sözleşmesinin de dosyada yer aldığı" gerekçesiyle karar düzeltme istemi kabul edilerek anılan Mahkeme kararının onanmasına karar verildiği görülmektedir.
 
Bu arada bahsi geçen yurt hakkında 18.10.2017 tarihli olur ile Ankara Milli Eğitim Müdürlüğü Maarif Müfettişlerince yeniden inceleme başlatıldığı, 02.07.2018 tarihinde bitirilen inceleme sonucunda hazırlanan 02.07.2018 tarihli İnceleme Raporunda; yurdun faaliyet gösterdiği binadaki kat maliklerinden ......'ün yurda muvafakat vermeyişi nedeniyle yurdun açılış şartlarını taşımadığı, öğrenci kontenjanında ve yerleşim planında izinsiz onaysız şekilde değişiklikler yapıldığı, binada statik yapıyı bozucu düzenlemeler yapıldığı ve bu konuda Çankaya Belediyesince verilmiş yıkım kararının bulunduğu, yurdun öğrenci barınması açısından tehlike arz eder nitelik taşıdığı hususlarının belirtildiği, İnceleme Raporunu değerlendiren davalı idarece 20.09.2018 tarihinde yurdun kapatılması ve mevcut kurum açma izni ile işyeri açma ve çalışma ruhsatının iptal edilmesi yönünde karar alınması üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
 
Olayda, dava konusu yurdun faaliyet gösterdiği taşınmazla ilgili olarak mimari projesine aykırı yapı yapıldığından bahisle Çankaya Belediye Encümeninin 24.12.2013 tarihli kararı ile projeye aykırı kısımların yıktırılmasına karar verildiği, bu işleme karşı açılan davada Ankara 18. İdare Mahkemesinin 8.5.2015 tarih ve E:2014/238, K:2015/511 sayılı kararında, yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucunda bilirkişilerce bina arka cephe bahçe kısmında 9.80m. X4.00m. =39.2 m2'lik alanın harf edilerek bodrum kata dahil edilmesinin, bodrum katta su deposu, kazan dairesi ve dairelere ait depoların ara duvarlarının iptal edilmek suretiyle birleştirildiği ve kantin olarak düzenlenmesinin, zemin 1,2 ve 3. katın odalara bölünerek binanın tamamının yurt olarak düzenlenmesi hususlarının esaslı tamir ve tadil olduğu, bu nedenle ruhsata tabi olduğu ve mimari projesinin yeniden tanzim edilmesi gerektiğinin belirtildiği bu nedenle dava konusu yapıda gerçekleştirilen değişikliklerin bina toplam alanını arttırdığı, bu değişikliklerin esaslı tadilat kapsamında olduğu, anılan değişikliklerin ruhsata tabi olduğu, ancak herhangi bir ruhsat alınmadığı, Encümen kararında hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verildiği, bu kararın temyizi sonucunda Danıştay 14.Dairesinin 11.9.2018 tarih ve E:2015/7644, K:2018/5153 sayılı kararı ile onandığı, kararın düzeltilmesi talebinin de Danıştay 6. Dairesinin 9.10.2019 tarih ve E:2019/11592, K:2019/8927 sayılı kararı ile reddedilerek kesinleştiği görülmüştür.
 
Bu durumda, İdare Mahkemesince yukarıda metnine yer verilen Özel Öğrenci Barınma Hizmetleri Yönetmeliğinin geçici 2. maddesinde, faaliyette bulunan öğrenci yurtlarının 1.8.2019 tarihine kadar binalarını bu Yönetmelikte belirtilen şartlara uygun hale getirmeleri gerektiğinin belirtildiği buna göre bu sürenin sona ermesi beklenmeden 20.9.2018 tarihinde tesis edilen işlemin hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle iptaline karar verilmiş ise de, anılan Yönetmeliğin 9. maddesinde yurt binalarında aranacak özel şartların düzenlendiği, yurt binasının esaslı tadil ve tamir görmesi nedeniyle yapılan tadilatların ruhsata tabi olduğu bu hususta belediye encümenince verilen yıkım kararı ve bu kararın yargısal süreçten geçerek kesinleşmiş olduğu göz önünde bulundurularak kurum açma izni ile işyeri açma ve çalışma ruhsatının iptal edilmesine ilişkin işlemde hukuka aykırılık, dava konusu işlemin iptaline ilişkin İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.
 
Açıklanan nedenlerle, davalı idarenin istinaf isteminin kabulüne, Ankara 23. İdare Mahkemesince verilen 18/10/2019 gün ve E: 2018/509, K: 2019/2587 sayılı kararın kaldırılmasına, davanın reddine, aşağıda dökümü yapılan ve mahkeme safhasında davacı tarafından karşılanan 522,10-TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına, istinaf safhasında davalı idare tarafından karşılanan 43,50 TL yargılama giderinin ve kararın verildiği tarihte yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 1.700,00 TL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine, posta gideri avansından artan miktarın istenilmesi halinde başvuruda bulunana iadesine, 2577 sayılı Yasa'nın 46 (d) maddesi uyarınca, kararın tebliğini izleyen günden itibaren 30 gün içerisinde Danıştay'a temyiz yolu açık olmak üzere 11/11/2020 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
 
KARŞI OY
 
İdare Mahkemesi kararının hukuka uygun olduğu, istinaf talebine ilişkin dilekçede ileri sürülen iddiaların bu kararın kaldırılmasını gerektirecek nitelikte olmadığı, bu nedenle istinaf başvurusunun reddi gerektiği görüşüyle aksi yöndeki çoğunluk kararına karşıyım. (¤¤)
 


Full & Egal Universal Law Academy