T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAM 31. HUKUK DAİRESİ
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
31. HUKUK DAİRESİ
(İnceleme Aşamasında / Duruşmasız)
(HMK. 353/1-a-6 Maddesi Uyarınca Kararın
Kaldırılarak Mahkemesine Gönderilmesi)
ESAS NO: 2022/793
KARAR NO: 2023/609

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN: ... (...)
ÜYE: ... (...)
ÜYE: ... (...)
KATİP: ... (...)
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: ANKARA 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 29/06/2022
NUMARASI: 2018/224 Esas - 2022/501 Karar
DAVACI:
VEKİLLERİ:
DAVALI:
VEKİLLERİ:
DAVANIN KONUSU: Eser Sözleşmesine Dayalı İtirazın İptali
KARAR TARİHİ: 04/05/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 08/05/2023
Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan eser sözleşmesine dayalı itirazın iptali istemine ilişkin davada mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı süresi içinde davalı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine yapılan inceleme neticesinde;
İDDİA:
Davacı vekili; taraflar arasında 28.10.2015 tarihli "Kaba İnşaat Sözleşmesi" imzalandığını, sözleşme gereğince davacı şirketin ...AVM Genişletme Projesi kaba inşaat işini 10.216.110,24 TL + KDV sözleşme bedeli ile üstlendiğini, sözleşmenin birim fiyat tarifleri bölümünün EK-06 Düzgün yüzeyli beton kalıbı yapılması başlıklı 1. maddesinde özetle, kalıp imalatı için gerekli olacak her türlü endüstriyel sistemli kalıp malzemeleri, kontraplak, plywood ( eksenel elemanlarda 21 mm, döşeme ve temellerde 18 mm filmli plywood) olacağı, yüklenicinin uygulama çizimlerinde brüt beton olarak tanımlı mahallerde işveren tarafından sağlanan brüt beton yüzey kalitesini sağlayacak kalıp sistemini teşkil edeceği, bu şekilde yapılacak brüt kalıp fiyatının da ayrıca değerlendirileceğinin kararlaştırılarak sözleşme bedelinin aşılabileceğinin kararlaştırıldığını, taraflar arasında kesin hesap konusunda uzlaşma sağlanamadığı için kesin hesap görülemediğini, davacının sözleşme kapsamındaki birim fiyata göre hesaplanan 598.074,42 TL hakkediş bedeli ile imalat farkından kaynaklanan fiyat farkı alacağı olarak İzmir 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/42 D.İş sayılı dosyası üzerinden tespit edilen 2.225.539,28 TL alacaklarının ödenmesini talep ettiğini ileri sürerek, davalının bu bildirime rağmen ödeme ve geri dönüş yapmayınca Ankara 9. İcra Müdürlüğünün 2018/2765 sayılı takip dosyası ile icra takibi başlatıldığını, davalının icra takibine itiraz ederek takibin durduğunu beyan ederek, davalı borçlunun haksız ve kötüniyetli itirazının iptalini ile takibin devamına, davalının haksız ve kötüniyetli itirazı nedeniyle ve %20 üzerinden icra inkar tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA :
Davalı vekili; davacının dava dilekçesinde her ne kadar üstlendiği işleri tarihinde tamamlayarak teslim ettiğini beyan etse de davacı şirketin işleri 5 aylık bir gecikme ile kasım 2016 tarihinde tam ve gereği gibi bitiremeden şantiyeden ayrıldığını, kesin hakkediş müzakerelerinin 26.11.2016 tarihinde başladığını, davacı şirketin en son 25.01.2018 tarihinde kendisine gönderilen hakedişe şifahen onay verdiğini, bu hakedişin kesintiler sonrası ödenecek tutarının 550.962,25 TL olduğunu, davacının sözleşme uyarınca 598.074,42 TL ve İzmir 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/42 Dİş numaralı dosyasında bahisle 2255.539,28 TL bedelin ödenmesi talebinin kabulünün mümkün olmadığını, zira tespit dosyası kapsamında tanzim edilen 08.01.2018 tarihli bilirkişi raporunun eksik incelemeye dayalı olduğunu, tek taraflı ve hatalı tespitler içerdiğini, üstünden 1 yıldan fazla geçmiş ve işin hangi şirket tarafından hangi koşullarda bitirildiğini bilmeyen bilirkişi tarafından tanzim edilen raporun kabulünün mümkün olmadığını, davacının işleri gereği gibi ve zamanında tam olarak ifa etmediğini, otoparklarda davacı tarafça yapılan beton imalatının brüt beton olmadığını, kabul anlamına gelmemek kaydıyla yapıları brüt beton kalıp imalatı birim fiyat analizinin gerçeğe aykırı olduğunu, kabul anlamına gelmemek kaydıyla talep edilen tutarların tam olarak belirlenebilir olmadığından likit olmadığını ve davacının %20 oranında icra inkar tazminatı talep hakkı olmadığını ileri sürerek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ :
Mahkemece iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; "Taraflar arasında ... ilçesindeki alışveriş merkezinin genişletme projesi, kaba inşaat yapım işi davacı tarafından üstlenilmiş, söz konusu iş davacı tarafından yapılmıştır. Dava açmadan önce davacı şirket tarafından asliye hukuk mahkemesine başvurularak tespit talebinde bulunulmuş, inşaat yüksek mühendisi ... tarafından düzenlenen 08/01/2018 tarihli raporda beton kalıbının brüt beton kalıbı olarak üretildiğini, davacının 2.255.539,65 TL fiyat farkı talep edebileceği belirtilmiştir. İşveren olan dosyamız davalısının bakiye iş bedelinin ödenmemesi üzerine yüklenici tarafından mahkememize iş bu dava açılmış, yapılan imalatın niteliğinin belirlenmesi hususunda yerinde keşif ve bilirkişi incelemesi yapılarak rapor düzenlenmesi için talimat yazılmış, bilirkişiden rapor ve ek rapor alınmıştır.18/01/2018 tarihli raporda raporun son sayfasında otoparkta çıplak beton yüzeylerinin piyasada kabul gören brüt beton tanımına uygun olduğu, 25/03/2020 tarihli raporunda ise davacının yaptığı imalatın belirtilen tanıma uygun olduğunu ve sözleşmeye göre brüt beton olduğunu söylemenin mümkün olmadığı, birim fiyata dahil olduğu halde ilaveten kalıp iskelesi miktarı ve bedeli hesaplamasının yerinde olmadığı yönünde görüş bildirmiş, mahkememizce de Ankara'da hem defterlerin incelenmesi hem de çelişkinin giderilmesi yönünde nitelikli hesaplama uzmanı, mali müşavir ve inşaat mühendisi bilirkişiden rapor ve ek rapor alınmıştır.
Tespit raporu talimatla yerinde yapılan keşif sonucu ilk raporu düzenleyen inşaat mühendisi yapılan imalatın sözleşmeye uygun olduğunu belirtmiş, talimatla keşif sonucu işin yapıldığı yeri gören inşaat mühendisi bilirkişisi ise yapılan işin sözleşmeye uygun olmadığını belirtmiş ise de; mahkememizce seçilen bilirkişiler düzenledikleri ve yeterli gören rapor ve ek raporlarda yapılan imalatın sözleşmeye uygun olduğunu belirtip, gerekçe gösterdikleri mahkememizce de rapor ve gerekçesi yeterli görülerek davacının sözleşmeye uygun imalat yaptığının kabulü gerektiği, raporlarda belirtilen bakiye hakediş alacağı ve fiyat farkı alacağını davalıdan isteyebilir.
Toplanan delillere göre taraflar arasında alışveriş merkezinde beton yapım işinin davacı tarafından üstlenildiği, sözleşme uygun olarak işin yapıldığı, bilirkişi raporunda belirtilen bakiye iş bedeli ile fiyat farkının ödenmediği kanaatine varılmakla açılan davanın kısmen kabulüne, davacı alacağın eser sözleşmesinden kaynaklanmakla likit olmadığı" gerekçesi ile, davanın kısmen kabulüne, davalının brüt kalıp imalatından kaynaklı fiyat farkı alacağı 2.255.539,65 TL ve hakediş alacağı bedeli 550.902,25 TL olmak üzere toplam 2.806.441,42 TL'ye yaptığı itirazın iptaline, fazla talep ile davacının inkar tazminatı talebinin reddine karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davalı vekili istinaf başvuru dilekçesinde; bilirkişi raporlarının eksik ve hatalı olduğunu, hüküm kurmaya elverişli olmadığını, davacı imalatlarının brüt beton niteliğinde olup olmadığı, davacının iskele fiyatı talep edip edemeyeceği ve bakiye hakediş alacağı bulunup bulunmadığı hususlarında bilirkişilere bir görev verilmemesine rağmen, bilirkişilerin hukuka aykırı olarak görev alanlarının dışına çıktıklarını, davacı tarafından tamamlanan imalatların brüt beton niteliğinde olmadığını, davacının müvekkili şirketten talep edebileceği bakiye hakediş alacağının bulunmadığını, müvekkilinin brüt beton gibi bir talebinin bulunmadığını, davacı tarafça üstlenilen işlerin yerine getirilmesi sürecinde de hiçbir yerde beton sınıfının brüt beton olarak geçmediğini, brüt beton temini yapılmadığını, davacının brüt beton imalatından kaynaklı olarak fiyat farkı alacağı talep etmesinin mümkün olmadığını, ayrıca talimat dosyası ile yerinde yapılan keşifte düzenlenen bilirkişi raporunda da imalatların brüt beton olmadığının tespit edildiği, yerel mahkemece bu raporun dikkate alınmamasının doğru olmadığını, hakedişlerde yer alan imalatların cinsi, bedelleri ve kesintiler ile ilgili davacının hiçbir itirazının bulunmadığını, hakedişlerin tamamının davacı - yüklenici tarafından kabul edilerek kesinleştiğini ileri sürmüş, 09/08/2022 tarihli ek istinaf dilekçesi ile de, davaya konu edilen icra takibinde davacı tarafından talep edilen faiz oranının usul ve yasalara aykırı olduğunu, bu husustaki itirazlarının yerel mahkemece dikkate alınmadığını, ilk derece mahkemesince değişen faiz oranlarının takip öncesi ve sonrası Merkez Bankasından sorulmak sureti ile hesaplanması gerekirken, bu hususta herhangi bir inceleme yapılmaksızın hüküm tesis edilmesinin de hatalı olduğunu ileri sürerek, yerel mahkemenin kararının istinaf incelemesi yapılarak kaldırılmasını ve davanın tümden reddine karar verilmesini istemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan itirazın iptali istemine ilişkindir. Davacı taşeron, davalı yüklenicidir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş olup, hüküm davalı tarafça istinaf edilmiştir.
İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Taraflar arasında imzalanan 01/11/2015 tarihli "Kaba İnşaat Sözleşmesi" başlıklı eser sözleşmesi ile davalının yüklenimindeki işin beton ve kalıp işlerini davacı üstlenmiştir. Davacı işi yapıp teslim ettiğini davalının iş bedelinin tamamını ödemediğini iddia ederken, davalı, davacının işi süresinde tamamlayamadan iş sahasını terk ettiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Eser sözleşmesi, karşılıklı edimleri içeren bir iş görme akdîdir. Yüklenicinin edimi, eseri meydana getirmek ve iş sahibine teslim etmek, iş sahibinin karşı edimi ise teslim edilen eserin bedelini ödemektir. Eser sözleşmesinin varlığı halinde, yüklenici işi sözleşme, fen ve sanat kurallarıyla iş sahibinin beklediği yararı gözeterek imal edip teslim ettiğini, iş sahibi ise iş bedelini ödediğini ispat etmek zorundadır. (Yargıtay (kapatılan) 15. Hukuk Dairesi, 2021/3130 Esas, 2021/2836 Karar)
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının imalatlarının "brüt beton" mahiyetinde olup olmadığı, davacının bu sebeple fiyat farkı talep edip edemeyeceği ve davacının hakedişlerinden kesilen toplam 550.962,25 TL'nin iadesinin istenemeyeceği hususlarına ilişkindir. Mahkemece yargılama aşamasında alınan bilirkişi heyeti raporu doğrultusunda davacının imalatlarının "brüt beton" tanımına uygun olduğu, bu nedenle davacının 2.295.539,65 TL fiyat farkı talep edebileceği, davalının gönderdiği emailler ve imzasız hakediş belgesi ile 550.962,25 TL davacı hakedişlerinden kesilen alacağı kabul ettiği gerekçesiyle, toplam 2.806.441,42 TL üzerinden davalının itirazının iptaline karar verilmiştir.
İzmir 3. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2017/ 42 D. İş sayılı dosyası üzerinden alınan inşaat mühendisi bilirkişi raporunda davacı imalatlarının brüt beton tanımına uygun olduğu belirtilmiş, mahkemece talimat yolu ile alınan inşaat mühendisi bilirkişi raporunda ise davacı imalatlarının brüt beton mahiyetinde olmadığı belirtilmiştir. Mahkemece dosya üzerinden alınan bilirkişi heyeti raporunda ise bu konuda teknik bir inceleme ve değerlendirme yapılmaksızın tespit dosyası üzerinden düzenlenen bilirkişi raporunun dava dosyasında bulunan belgeler ile uyumlu olduğu, buna göre brüt beton yapımı nedeniyle 2.295.539,65 TL davacı alacağı bulunduğu belirtilmiştir. Bilirkişi heyeti raporunun, önceki bilirkişi raporları arasında teknik hususlar yönünden bulunan çelişkiyi gidermediği anlaşılmaktadır. Bu itibarla mahkemece inşaat mühendisi, Sayıştay emekli denetçisi ve eser sözleşmeleri konusunda uzman yeni bir bilirkişi heyeti oluşturulmak suretiyle, önceden alınan söz konusu raporlar da incelenerek ve sözleşmenin 1. maddesi de gözetilmek ve irdelenmek suretiyle, davacının iskele konusu nedeniyle bir fiyat farkı talep edip edemeyeceği, ihtilafsız olarak düzenlenen ve ödenen ilk 11 hakedişte davacının beton imalatlarının nasıl değerlendirildiği, brüt beton imalatı mahiyetinde görülüp görülmediği, hususlarının da açık ve net olarak ortaya çıkarıldığı bir bilirkişi raporu alınmalı ve hasıl olacak sonuç doğrultusunda bir hüküm kurulmalıdır.
Yukarıda açıklanan nedenlerle eksik inceleme ve değerlendirmeyle yazılı şekilde hüküm kurulması isabetli olmadığından, davalı vekilinin istinaf başvurusunun esası incelenmeksizin kabulüne, mahkeme kararının HMK'nın 353/1-a-6 maddesi gereğince kaldırılmasına, dosyanın Dairemiz kararına uygun şekilde incelenip karara bağlanması için kararı veren mahkemeye gönderilmesine karar verilmesi gerekmiştir.

HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE,
2-Ankara 10. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2018/224 Esas, 2022/501 nolu kararının HMK'nın 353/1-a-6 maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
3-Dosyanın Dairemiz kararına uygun şekilde incelenip, karara bağlanmak üzere mahal mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
4-İstinaf başvurusunda bulunan davalı tarafça yatırılan, istinaf karar harcının talep halinde kendisine iadesine,
5-İstinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin ve istinaf başvuru harcının ilk derece mahkemesince verilecek yeni kararda dikkate alınmasına,
6-İstinaf yargılaması sırasında duruşma açılmadığından davalı yararına vekalet ücreti taktirine yer olmadığına,
7-Dosya kapsamında icranın geri bırakılması kararı alınabilmesi için yatırılan teminatın talep halinde, İİK. 36/5 maddesi uyarınca ilgili icra müdürlüğünce yatıran tarafa iadesine,
8-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 6100 Sayılı HMK'nın 353/1-a maddesi gereğince KESİN olmak üzere 04/05/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
Başkan ...
E-imzalıdır
Üye ...
E-imzalıdır
Üye ...
E-imzalıdır
Katip ...
E-imzalıdır



Full & Egal Universal Law Academy