T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 31. HUKUK DAİRESİ
Esas No: 2021/954 - Karar No:2023/511
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
31. HUKUK DAİRESİ
(İnceleme Aşamasında Kararın Kaldırılarak Dosyanın Mahkemesine Gönderilmesi HMK 353/1-a.6 md)
ESAS NO: 2021/954
KARAR NO: 2023/511
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: ANKARA 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 08/06/2021
NUMARASI: 2017/883 E-2021/414 K
DAVACI :
DAVALILAR :
VEKİLİ:
DAVANIN KONUSU: Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 13/04/2023
KARAR YAZIM TARİHİ: 25/04/2023
Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkin davada mahkemece asıl ve birleşen davanın reddine dair verilen karara karşı süresi içinde davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine yapılan incelemede;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili, davacı şirketin ... HES projesinin inşaatının tamamlanıp geçici kabul çalışmasının 31/07/2017 tarihinde yapıldığını, tesisin bitmiş haliyle uygulama projsesindeki eksik olan hususların projeye işlenmesi, davalılara teslim edilen CD içerisinde örneğine uygun olarak yeniden çizilmesi ve projedeki kot eksikliklerinin tamamlanması için davalı tarafla mutabakat sağlandığını, mutabakata varılan projenin düzenlenmesi, otoket ortamında hazırlama, projenin 5 takım olarak çoğaltılması ve imzalı olarak davalılar tarafından teslim edilmesi halinde ödemenin yapılacağının belirlendiğini, işin başından 2.000 TL ödendiğini, projenin tamamlandığının bildirilmesi üzerine 22/05/2017 tarihinde ...'nun... hesabına 10.000 TL havale edildiğini, iş bitiminde verilen projenin ... I Hes santrali ile hiçbir ilgisi olmayan bir proje olduğunu, bu durumun Kocaeli 1. Noterliğininden gönderilen ihtarname ile karşı tarafa tebliğ edilerek ödenen paranın iadesinin talep edildiğini, davalılardan banka hesaplarına havale edilen toplam 12.000,00 TL ödenen paranın dava tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekili, husumet itirazında bulunarak davacının muhatabının ... Şti olduğunu, Davacının kendilerinden regülatör bölgesinde hesaplanan taşkın debisinin emniyetli bir şeilde mansaba aktarılması için müvekkilinden görüş talep ettiğini, 11.05.2017 tarihinde hazırlanan raporun davacı tarafa teslim ediliğini bu hizmet karşılığı 2000 TL ödendiğini, daha sonra davacının davalıya e-posta göndererek hazırlanan taşkın debilerini DSİ Mühendisleri kabul etmediği, tekrar hesap yapılmasını ek olarak ise hazır yani kurulu olan HES tesisinin projelerinin hazırlanmasını talep ettiğini, bu yeni işi 45 günde teslim edebileceklerini bu işin bedelinin de 35.000 TL olacağını söylediklerini davacının süre ve iş bedelini fazla bulması üzerine 30.000 TL bedel ve 20 günde teslim konusunda anlaştıklarını davacının bunu kabul edrek 10.000 TL avans ödemesi yaptığını, davacının eksik evrak gönderdiğini gecikmeye davacının sebep olduğunu, hazırlanan projenin şirket yetkilisinini onay ve incelemesinden geçmeden davacı tarafından baskı le prjeyi alıp gittiğini, için bu konunun uzmanı olan dava dışı şirketten görüş talep edildiğini, 11.05.2017 tarihinde rapor hazırlanıp teslim ediliğini, davacının şirket çalışanı ...'nun banka hesabına 2000 TL gönderdiğini, davacının e- mail yoluyla hazırlanan taşkın debilerinin DSİ tarafından kabul edilmediğini, tekrar hesap yapılmasını ek olarak da kurulu olan santralin projelerinin hazırlanmasını istediği, müvekkilinin bu işi 45 günde 35.000 TL bedel mukabilinde yapacağını bildirdiği, davacının 10.000 TL avans gönderdiği, müvekkillerinin 10 gün içinde projeyi hazırladıklarını , davalı şirket yetkilisinin olmadığı bir zamanda şirkete gelip son kontrolleri yapılmadan baskı ile projeyi alıp gittiğini, haksız davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:
Mahkemece, "...Dava dilekçesinde hem gerçek kişi davalılar hem de şirket adı yazılmış, adres olarak şirketin adresi yazılmıştır. Davacıya dava dilekçesini açıklaması istenmiş, şirkete de dava açtığını beyan etmesi üzerine birleştirme talepli yeni bir dava açması istenmiş, davacı birleştirme talepli davada hem şirket hem de ilk davanın davalıları olan şirket yetkilisi ve çalışanını da davalı gösterdiği yeni bir dava açılmıştır.
Davacının davalı tarafın hazırladığı projeyi kullanmadığı, DSİ den geçen, geçici kabulü yapılan projenin bu proje olmadığı anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlık konuları:
1-Davalılara husumet düşüp düşmediği, paranın istirdadı gerekirse hangi davalıdan istirdadı gerektiği,
2-Taraflar arasında yazılı sözleşme olmadığından işin süresi ve bedeli konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
-Davacının davalılardan ... hesabına iki ayrı tarihte toplamda 12.000 TL ödediği konusunda uyuşmazlık bulunmasa da davalı taraf ödenen 12.000 TL nin 10.000 TL sinin proje bedeli , 2.000 TL sinin görüş bildirme, rapor bedeli olduğunu beyan ettiğinden taraflar arasında iki ayrı iş nedeniyle iki ayrı ödeme olup olmadığı da uyuşmazlık konusudur.
- Davalılar iş bedelinin 30.000 TL olduğunu, davacı ise proje bedelinin 12.000 TL olduğuna ilişkin sözlü anlaşma olduğunu beyan etmiştir.
3- Davalı mimarlık bürosunun davacının teslim ettiği proje üzerinde davacının istediği yerlerde, davacının istediği şekilde mi çalışma yapacağı yoksa davalı tarafın kendi mesleki bilgi ve tecrübesi ile bir proje hazırlayıp yada hazır başka bir projeyi kopyalayıp (Davalı tarafından hazırlanan U-01 Kod nolu paftada yazan ... HES projesi) üzerinde çalışıp onaya hazır hale getirmesinin de yeterli olup olmayacağı, davalının başka bir projeyi kopyalayıp üzerinde çalışmış olsa proje onaylanırsa işin yapılmış sayılıp sayılmayacağı, halihazır hali ile yapılan işin kabul edilebilir olup olmadığı,
4- Davacının projeyi davalının yetkili mühendisi tarafından onaylanmadan, teslime hazır olduğu denetlenmeden davalının iş yerinden baskı ve zorla alıp götürüp götürmediği, davacının beyan ettiği gibi 5 dosyanın davalı tarafından davacıya usulünce teslim edilip davacının yapılan işin kendi şirketlerine ait proje olmadığını tespit etmeleri sonrasında 4 adet dosyayı davalıya iade edip 1 adedini delil olarak kendilerinde muhafaza edip etmedikleri, davacının DSİ ye teslim ettiği onaylanan projenin hazırlanmasında davalının hazırladığı projelerin kopyalanarak hazırlanıp hazırlanmadığı, davalının ücrete hak kazanıp kazanmadığı davacının sözleşmenin haklı nedenle feshedip etmediği noktasındadır.
Davacı yapılan işin kabul edilebilir olmadığı, ... I HES yerine dığını, kısaca yanlış bir proje hazırlandığı iddiası ile ödenen bedelin istirdadını istemiştir. Davalı da savunmasında gecikmenin davacıdan kaynaklandığını, iş yetkili mimar tarafından onaylanmadan davacının baskı ile projeyi alıp gittiğini,
Davacı, davalı tarafın yapması gereken işi 09.03.2018 tarihli dilekçesinde (sayfa 2. 5. Bent); 28/04/2017 tarihinden başlamak üzere 10 gün içinde Projenin Görele Deresinin üzerinde Regülatör Yöresindeki taşkın ve Hidroloji Hesapları ,teknik Hesapları, Betonarme ve Statik hesapları yeniden yapılacak. Proje üzerine kotlara uygun olarak işlenecek, projenin çizilmiş çoğaltılmış imzalanmış hali ile 5 dosya halinde davacı tarafa teslimi olarak açıklanmıştır. Başka bir dilekçesinde de ,davacı şirketin mühendisleri tarafından 2010-2011 yıllarında hazırlanan CD ortamında hazır olarak teslime edilen ... I HES projesindeki 5 yada 6 yerdeki ölçümleri evvelce davacı şirket tarafından yapılan kotları /ölçülerin OTOKET ortamında projeye işlenmesi ve çoğaltılması olarak açıklanmıştır.
Davacı davalıya 15 gün ek süre verildiğini bu ek süre içinde de projenin tamamlanıp teslim edilmediğini beyan ettiğinden işin usulünce tesliminin yapılmadığı anlaşılmaktadır.
HMK nın 266.maddesi gereği dosyaya sunulan deliller üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş bilirkişiler, davacının sunduğu proje ile davalı tarafın yaptığını beyan ettiği projeyi karşılaştırmaları istenmiş ise de 2 inşaat 1 mimar bilirkişi tarafından hazırlanan 03/07/2020 tarihli raporda istenen hususlarda rapor alınamamıştır. Davacı tarafın bilirkişilerin dosyadaki delilleri incelemeden rapor hazırladıklarını belirterek rapora itiraz etmesi üzerine rapor mahkememizce de yetersiz olduğundan ek rapor alınmasına karar verilmiş, 30/03/2021 tarihli ek raporda DSİ tarafından onaylanan 44 adet pafta bulunduğunu, davalı ile davacının paftaları karşılaştırıldığında 10 adet paftanın karşılıklı uyuştuğu, yapılacak işin parasal karşılığının 25.000 TL ye yapılabileceği, 10 adet uyumlu pafta karşılığı 7.812,50 TL ye hak kazandığı belirtilmiş ise de bilirkişiler raporun altına ayrık görüşleri olduğunu yazmış, sonradan ayrık rapor vermiştir. Bu ayrık raporda pafta sayısı bazlı karşılaştırmanın doğru olmayacağı, çünkü davalı tarafın hazırladığı paftalarla davacı firma tarafından hazırlanarak DSİ ye onaylatılmış proje paftalarının birebir karşılıklarının aynı paftalar olmadıklarını, bir tarafın bazı paftalarında sadece tesisin bir bölümüne ait plan, profil, kesit, tip detay vb verilmişken diğer tarafın proje paftalarında tesisin bir bölümüne ait bu çizimlerin birkaçı aynı pafta içinde birlikte çizilerek gösterilmiş olduğu, dolayısıyle pafta sayılarının farklı olabileceği, davalının yaptığı işin DSİ Müdürlüğü ve davacı tarafından istenen hususları ne oranda karşıladığı varsa eksik ve hataların düzeltilebilecek nitelikte olup olmadığı incelendiğinden , iş bedelinin 25.000 TL olması gerektiği, davalı tarafın işin %80 ini yaptığı, buna göre 20.000 TL ücrete hak kazandığı, projenin teslim alındığı tarihin 25.05.20117 , DSİ nin onay tarihinin 10.10.2017 olduğu ve ... I HES tesisinin kabul tarihinin 17/10/2017 olduğu dikkate alındığında eksik ve hataların düzeltilebilecek ve tamamlanabilecek olduğu mütalaa olunmuştur.
Bilirkişilerin ayrık rapor yazmaları rapor yazma tekniğine uygun değilse de ayrık rapor yazan bilirkişiler çoğunluk olduğundan ayrık rapor asıl rapor olarak kabul edilmiş, farklı görüşteki inşaat mühendisinin raporu ayrık rapor kabul edilmiştir.
SMMM bilirkişi vasıtasıyla davalı şirketin ticari defterleri incelenmiş, davacının ödediği 12.000 TL nin davalı ... hesabına yapıldığı, davalı şirketin hesaplarına intikal ettirilmediği defterlere işlenmediği tespit edilmiştir.
Mahkememizce yapılan değerlendirmede taraflar arasında yazılı sözleşme olmadığı, işin bedeli ve iş tanımının yazılı sözleşme olmadığı için ihtilaflı olduğu, davacı yan bakımından 5-6 adet evvelce ölçülmüş kotların evvelce çizilmiş projeye işlenmesi olarak açıklanmış olsa bile işin ehli davalı taraf olup projenin DSİ den geçmesi için fen ve tekniğine uygun olarak hazırlanması gerektiği, projenin davacının isteğine bağlı kalmaksızın mesleğin icabı olarak ne gerektiriyorsa o türden bir mimarlık çalışması yapılması gerektiği,05/04/2021 tarihli bilirkişi raporuna göre işin %80 inin kabul edilebilir olduğu, davacının davalıya düzeltme ve tamamlama imkanı vermeden sözleşmeyi fesihte haksız olduğu, yapılan işin serbest piyasa fiyatı karşılığı olan 20.000 TL lık işin de yapıldığı, davacının ödediği bedeli geri istemekte haklı olmadığı kabul edilerek davanın reddine karar verilmiştir.
Davalı ... şirket ortağı ve yetkilisi olup sözleşmenin davalı ile şirket adına yapıldığı anlaşıldığından davalıya husumet düşmez. Bu davalı hakkındaki dava usulden reddedilmiştir. Davacı tarafından yapılan ödeme Davalı ... hesabına yapıldığından , ödenen miktar şirket hesaplarında ve defterlerinde görülmediğinden davalı hesabına yatan paranın davalıdan talep edilmesinde hukuka aykırılık görülmediğinden bu davalıya husumet düşeceği kabul edilerek davacı iddiasını ispat edemediğinden dava esastan reddedilmiştir.
Davalı şirket ise, hazırlanan mimari projede işi yapan şirket ismi olarak yer aldığından davalı şirket sözleşmenin tarafı kabul edilmiş bu davalıya husumet düşeceğinden davacı iddiasını ispatlayamadığından dava esastan reddedilmiştir. Red sebebi ayrı olan davalılar yararına ayrı ayrı, red sebebi aynı olanlar için tek bir vekalet ücretine hükmedilmesine..." karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; 03/07/2020 tarihli bilirkişi raporunun dikkate alınması gerektiğini, 30/03/2021 tarihli ek raporda müvekkilinin 7.812,50 TL alacağı olabileceğinin belirtildiğini, ... HES'e ait olmayan projelerin davalıya iade edildiğini, raporlar arasındaki çelişkinin giderilmediğini belirterek, mahkeme kararının kaldırılmasını istemiştir.
GEREKÇE:
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu (HMK)'nun 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Yargılama sırasında alınan 03/07/2020 tarihli bilirkişi kurulu raporunda özetle; anılan işe ait projeler kapsamında, detaylı incelemelerin yapıldığı, DSİ Genel Müdürlüğü 22. Bölge Müdürlüğü tarafından 10/10/2017 tarihinde onaylanan projelerde imzası bulunan personellerin davalı şirket personeli olmadığı, davalıya ait olduğu değerlendirilen projelerin ise onaylanmadığının tespit edildiği belirtilmiş; 30/03/2021 tarihli ek raporda inşaat mühendisi bilirkişi ... özetle; davalının yaptığı DSİ 22. Bölge Müdürlüğüne sunulan ve 10/10/2017 tarihinde onaylanan 44 adet paftadan oluşan projeler ile uyumlu olanların bulunduğu gibi uyumsuzluklar ve farklılıkların da olduğu, davalının yaptığı işe karşılık olarak; işin özelliği, kapsamı ve tarafların beyanları dikkate alındığında, davalı firma tarafından projelerdeki eksik ve hataların düzeltilerek, idare tarafından onaylanması karşılığında davalıya ödenmesi gereken tutar için 25.000,00 TL'nin uygun olduğu, davalı ile davacının paftaları karşılaştırıldığında, 10 adet paftanın karşılıklı olarak uyuştuğu, davacının uyuşan 10 adet pafta karşılığı 7.812,50 TL 'ye hak kazandığı belirtildikten sonra, diğer iki bilirkişi tarafından projelerin incelenmesi ve değerlendirme bölümü ile ilgili olarak ayrık rapor verilerek sonuç olarak davalının işin %80'ini yaptığı, işin tamamı 25.000,00 TL olup, davalının 20.000,00 TL'yi hak ettiği belirtilmiştir.
Mahkemece, 30/03/2021 tarihli ek raporda ayrık görüş bildiren bilirkişilerin görüşü dikkate alınarak yapılan işin bedelinin, ödenen bedelden fazla olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de; alınan ek raporun işin tamamlanma oranı hususunda kendi içinde çelişkili bulunduğu, bu çelişki giderilmeden ve gerekçesi de açıklanmadan ek rapordaki çoğunluk görüşüne itibar edilerek hüküm kurulduğu anlaşılmaktadır.
Bu durumda; mahkemece, konusunda uzman bilirkişi veya bilirkişi heyetinden denetime ve hüküm kurmaya elverişli rapor alınarak, davalı tarafın yaptığı işin oranı ve bedelinin belirlenmesi, ek rapor içindeki çelişkinin giderilmesi ve sonucuna uygun hüküm kurulması gerekirken, bu hususlarda inceleme ve değerlendirme yapılmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olmuştur.
Açıklanan nedenlerle; davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, mahkeme kararının HMK'nun 353/1-a.6 maddesi gereğince kaldırılmasına karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE,
2-Ankara 12. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 08/06/2021 gün ve 2017/883 Esas 2021/414 Karar sayılı kararının HMK’nun 353/1-a.6 maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
3-Davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
4-Davacı tarafından yatırılan 59,30 TL peşin istinaf karar harcının istek halinde kendisine iadesine,
5-Davacı tarafından ödenen istinaf kanun yoluna başvurma harcı ve yapılan istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince verilecek kararda dikkate alınmasına,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK'nın 353/1-a maddesi gereğince KESİN olarak 13/04/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
Başkan Üye Üye Katip


Full & Egal Universal Law Academy