T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 31. HUKUK DAİRESİ
Esas No: 2021/1016 - Karar No:2023/561
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
31. HUKUK DAİRESİ
(İnceleme Aşamasında Kararın Kaldırılarak Dosyanın Mahkemesine Gönderilmesi HMK 353/1-a.6 md)
ESAS NO: 2021/1016
KARAR NO: 2023/561
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R
BAŞKAN: ... (...)
ÜYE: ... (...)
ÜYE: ... (...)
KATİP: ... (...)
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: ANKARA 14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 21/10/2021
NUMARASI: 2020/209 E-2021/674 K
DAVACI: ...
VEKİLİ: Av. ...-E TEBLİGAT
DAVALI: ...
VEKİLLERİ: Av. ...-E TEBLİGAT

DAVANIN KONUSU: Tazminat (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 27/04/2023
KARAR YAZIM TARİHİ: 02/05/2023
Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan eser sözleşmesinden kaynaklanan tazminat istemine ilişkin davada mahkemece davanın reddine dair verilen karara karşı süresi içinde davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine yapılan incelemede;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili, davalı iş sahibinin, ... yerleşkesinde "Tasarla İnşaa Et" yöntemi ile spor salonu yapım işi için 10.04.2017 tarihinde ihaleye çıktığını, ihalede iki farklı tasarım (germe yapı-betonarme yapı) için iki ayrı teklif toplandığını, müvekkil firmanın her iki alternatif için en uygun teklifi veren firma olarak belirlendiğini, davalı işverenle ilgili belediyeler arasında devam eden ruhsat ve arazilerin projelendirilmesi süreci nedenleriyle sözleşmenin ancak 02.11.2017 tarihinde imzalanabildiğini, sözleşmenin anahtar teslimi götürü KDV hariç 9.610.000,00TL toplam bedelli olduğunu, sözleşme kapsamındaki işin iki aşamadan oluştuğunu, 1. aşamanın proje süreci, - etüt çalışmaları, sondaj, zemin etüt raporu vb.- kesin proje hazırlanması ve uygulama projesi hazırlanması işleri olduğunu, 2.aşamanın ise yapım süreci olduğunu, sözleşme bedelinin 110.000,00 TL'sinin 1. Aşama (projelendirme süreci), 9.500.000,00 TL'sinin ise 2. Aşama (yapım süreci) bedelini teşkil ettiğini, buna göre pursantaj düzenlenerek 1. aşama projelendirme sürecinin sözleşme bedelinin müvekkili şirkete ödendiğini, sözleşme ve akabindeki proje süreci dikkate alındığında yapım aşaması kış mevsimine denk geldiği gerçeği ile sözleşmede yapım işine başlayabilme tarihinin en erken Mart 2018 olarak öngörüldüğünü, müvekkili tarafından avan projeler ile ruhsat başvuruları yapıldığını, ... için ruhsatın 01.08.2018 tarihinde; ...için ise ruhsatın 07.05.2018 tarihinde alındığını, yer teslimi yapılabilmesi için gerekli olan mimari ve statik uygulama projelerinin davalı işverence bir türlü onaylanmadığını ve onaylı projelerin müvekkiline de teslim edilmediğini, 31.05.2018 tarihli yazı ile durumun iş sahibi davalıya bildirildiğini, 01.08.2018 tarihinde ... ruhsatı çıkmış ve 3.8.2018 tarihinde yer teslimi yapılmış ise de bu yer tesliminin esasen geçerli olmadığını, taraflarınca hazırlanıp idareye sunulan mimari projeler onaylanarak taraflarına teslim edilmediğinden usulüne uygun olarak yapılmış bir yer tesliminin varlığından söz edilemeyeceğini, sözleşmenin 5.maddesine göre yer tesliminin iki koşulu bulunduğunu, birincisinin projelerin onaylanması, ikincisinin ise ruhsat alınması olduğunu, ...için ruhsat 07.05.2018 tarihinde alındığı ve her iki yerleşkenin uygulama projeleri 16.8.2018 ve 17.8.2018 tarihlerinde onay için davalı idareye teslim edildiği halde, onaylanarak müvekkiline teslim edilmediğini, sözleşme konusu arazinin içinden geçmekte olan doğalgaz boru hattı, arazi dışına çıkarılarak usulüne uygun bir şekilde, inşaata başlanabilmesine elverişli bir şekilde yer teslimi yapılmadığını, davalı kurum tarafından 25.12.2018 tarihinde fesih yazısı gönderildiğini, sözleşmede öngörülen sürelere riayet edilmeden sözleşmeye aykırı olarak sözleşmenin haksız olarak feshedildiğini, edimini yerine getirmeyenin müvekkili şirket değil, davalı kurum olduğunu, davalının kesin teminatlarının 950.000 TL'lik kısmını irad kaydettiğini, 11.000 TL'lik kısmı da irad kaydedilmemekle birlikte müvekkiline iade edilmeyerek muaraza yaratıldığını belirterek davaya konu sözleşmenin haksız olarak feshedildiğinin tespitini, haksız fesih sonucu davalı tarafından el atılarak nakde çevrilen teminat mektubu tutarı olan 950.000,00 TL'nin nakde çevrildiği tarihten itibaren, haksız fesih nedeniyle uğranılan zararlar karşılığı şimdilik 20.000,00 TL'nin haksız fesih tarihinden itibaren uğranılan müsbet ve menfi zararlar kapsamında 91.000,00 TL damga vergisi ile 25.000,00 TL teminat mektubu faiz ve komisyonunun en yüksek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsilini, teminat mektubunun 11.000,00 TL'lik kısmı için yaratılan muarazanın menini ve bu teminatın taraflarına iadesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, ... yerleşkesinde spor tesisi inşaat ruhsatının 01.08.2018, ...yerleşkesi spor tesisi inşaat ruhsatının 07.05.2018 tarihlerinde alındığını, Tasarla-İnşa et sözleşmesine göre projelendirme işinin ilk aşama olduğunu ve bunun 3 alt aşaması bulunduğunu, bunların Etüd çalışması T04-45 gün, Kesin proje T0445 gün, Uygulama projesi T1E+45 gün olduğunu, birinci aşamanın sözleşmenin imzalanmasını müteaakip 5 gün içersinde başlayacağını, davacıya yer teslimi yapılmış olmasına rağmen 31.12.2018 tarihinde ihtarname ile sözleşmeye süresinde başlamayan ve sözleşmede yer alan fiyatın %70 artırılmasını isteyen davacıya sözleşmenin feshi ile teminatın nakde çevrilmesinin ihtar olunduğu, davacıya yer teslimi yapılmış olmasına rağmen süresinde tespit edemediği doğalgaz deplasesi işi için sürecin uzadığını, müvekkilinin projelendirme aşamasının tamamlandığını kabul ettiğini ve bedelini ödediğini, 1.aşamanın teminata tekabül eden kısmın bedelinin oranlamak suretiyle nakde çevrilmeyip bankada davacının hesabında bırakıldığını, yükleniciye projelendirme için; etüt çalışmaları ve kesin proje için 45 gün ve uygulama projesi için 45 gün olmak üzere toplam 90 gün süre verildiğini, bu süreye İdare/Müşavir firmanın kontrol/onay süreleri dahil olmadığını, teslim edilen projelerin çok sayıda eksik ve hata içerdiğini ve talep edilen revizyonların keyfi olmadığını, pek çok eksikliğin bir sonraki teslimde de eksik olduğunu, pek çok projenin iletilmesi/tamamlanmasının haftalar/aylar sürdüğünü, Projelendirme sürecinde müşavir firmanın reviyon taleplerinin süreci uzatıyor gibi görünmesinin nedeninin Yüklenicinin revizyonları parça parça gerçekleştirmesi olduğunu, Ruhsat sürecinin projelendirmenin gecikmesi için bir gerekçe olmadığını, doğalgaz güzergahının daha ihale aşamasında yaklaşık güzergah olarak bildirildiğini ve yapının bu hat dikkate alınarak projelendirilmesinin istenildiğini, hattın sahada gözle görülebilir şekilde işaretli olduğunu, yüklenicinin projelendirme süreci boyunca herhangi bir bilgilendirme yapmadığını, yüklenicinin yapım takvimini aksatmaması bakımından ... spor salonunun kazı işlemlerinin başlatılması, Lalahan'da kazı işlemlerine geçilmesi aşamasına kadar deplase işleminin tamamlanması yönünde karşılıklı mutabakat sağlandığını, esasen projelendirme sürecini yavaşlatan en önemli faktörün Yüklenici firmanın nisan ayından itibaren ekonomik kriz döviz kur artışı ve seçimleri gerekçe göstererek fiyat artışını zorlaması ve aksi takdirde işi yapamayacağını ifade etmesi olduğunu, ayrıca, yer teslimi için sözleşmeye göre uygulama projelerinin (tüm disiplinler) onayı gerekli koşul iken, sürecin hızlanması ve Yüklenici firmanın ve RS'ın zarar görmemesi bakımından, ... ruhsatı alınır alınmaz mimari-statik proje onayı ile yer teslimi konusunda mutabık kalındığını, projelendirme aşamasının başlangıcından sonuna kadar gerçekleştirilen teslim, inceleme, onay, revizyon vb. süreçleri kronolojik olarak ayrıntılı şekilde içeren takvimin ekte sunulduğunu, buradan görüleceği üzere yer tesliminde İdare kaynaklı gecikme söz konusu olmadığını, Lalahan'da Haziran (201 8) ayında yer teslimi için hazırlık yapılırken firma tarafından iletilen doğalgaz hattı çakışma durumu nedeniyle yer teslimi yapılamadığını ancak projenin başından beri bilinen varlığı bilinen ve sahada gözle görülebilen bu hattın bina ile çakışması sorunu da yüklenicinin gözden kaçırdığı bir projelendirme hatası olduğunu ve yer teslimi için İdare kaynaklı bir gecikme olarak değerlendirilemeyeceğini, davacının fiyat farkı verilmediği için işi yapmadığını, tek taraflı olarak davacı tarafından tasarla inşa et sözleşmesinin sonlandırıldığını belirterek davanın reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:
Mahkemece, toplanan deliller ve dosya içeriği birlikte değerlendirildiğinde; davacı yüklenicinin yer teslimi sırasında doğalgaz boru hattı ile ilgili ihtirazi kayıtta bulunmadığı, davalı tarafı uyarmadığı, bu hususu ancak 02.07.2018 tarihli e-posta ile davalıya bildirdiği, sözleşme anahtar teslim götürü bedelli olduğu halde, 31.05.2018 tarihli ve 31.08.2018 tarihli yazılar ile maliyet artışı gerekçe gösterilerek fiyat farkı talep ettiği, fiyat farkı talebinin sözleşmeye uygun olmadığı, ruhsat alınmasına rağmen ... işine dahi başlanmadığı, bu hali ile davalının sözleşmeyi feshinin haklı olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davalının müşavir firmayı sözleşmeden 6 ay sonra belirlendiğini, Elmada Belediyesi ile davalı arasında imar sorunlarının 1 yıl sonra çözüldüğünü, sözleşmenin 5.26 maddesi gereğince yer teslimi, ruhsat ve işe başlamak için uygulama projelerinin onaylanması gerektiğini, müvekkilinin ruhsatları aldığını, ihale aşamasında ...için müvekkiline verilen projede görünen doğal gaz boru hattının geçtiği yerin, projede yanlış yerde gösterildiğini, müvekkilinin bunu yer teslimi hazırlıkları sırasında tesadüfen öğrendiğini ve ...için yer teslimi yapılmadığını ve projelerin davalı tarafça onaylanmadığını, ... içinde uygulama projeleri onaylanmadığından müvekkilinin inşaata başlayamadığını, ihale tarihinden ruhsat tarihine kadar döviz kurunun çok arttığını, bu nedenle fiyat farkı talep edildiğini, teminat mektubunun nakde çevrilen kısmının avans faizi ile tahsiline, nakde çevrilmeyen kısmının ise teminatın iadesine karar verilmesi gerektiğini, diğer talepleri için davadan feragat ettiklerini belirterek, mahkeme kararının kaldırılmasını istemiştir.
GEREKÇE:
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu (HMK)'nun 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
1-Yargılama sırasında alınan 09/03/2021 tarihli bilirkişi heyeti raporunda, sözleşmenin davalı tarafından feshedilmesinin haklı durum kabul edilebileceği bildirildikten sonra, bilirkişi ek raporunda ise; çoğunluk görüşteki bilirkişiler, bu kez sözleşmenin feshinde davalının haklı olmadığını, ek raporda muhalefet şerhi veren bilirkişi ise, kök rapordaki görüşünde değişiklik olmadığını belirtmiştir.
Mahkemece, sadece davacı yüklenicinin doğal gaz boru hattı nedeniyle davalı iş sahibini uyarmadığı, uyarıyı çok sonra yaptığı, sözleşme götürü bedel olduğu halde, fiyat farkı talep ettiği gerekçesiyle, davacı taraf kusurlu kabul edilerek, davanın reddine karar verilmiştir.
Mahkemece, taraflar arasındaki 02/11/2017 tarihli sözleşmenin 3.1 ve devamı, 5.26 ve devamı maddeleri ile sözleşme eki ... YİGŞ'nin 47/2-a maddesi nazara alınarak, sözleşmeden itibaren tarafların tüm eylemleri değerlendirilerek sözleşmenin feshinde davalının da kusurlu olup olmadığı, tarafların ortak kusurlu olup olmadığı hususunda bir inceleme yapılmadığı, bununla birlikte; aynı bilirkişi heyeti tarafından kusur hususunda çelişkili raporlar düzenlendiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda; tarafların sözleşmenin feshinde tek taraflı veya ortak kusurlu olup olmadıkları hususunda gerekli inceleme ve değerlendirme yapılması, yapılacak değerlendirme sonucunda, davalının tek taraflı kusurlu olduğunun veya tarafların ortak kusurlu olduğunun tespiti halinde, davacının teminat mektubunun nakde çevrilen kısmı için tahsil talebi, kalan kısmı için iade talebinin kabul edilmesi, aksi halde; şimdiki gibi reddine karar verilmesi gerekirken, bu hususlarda inceleme ve değerlendirme yapılmaması usul ve yasaya aykırı olmuştur (Yargıtay 15. HD 2019/2761 E 2020/1260 K).
2-Davacı vekili; istinaf dilekçesinde, teminatın nakde çevrilen kısmının tahsili, nakde çevrilmeyen kısmı için muarazanın meni ile teminat tutarının iadesine karar verilmesini talep ettikten sonra, diğer taleplerinden feragat ettiğini bildirmiştir.
Bu durumda; mahkemece, feragat beyanı dikkate alınarak hüküm kurulması gerektiği de gözden kaçırılmamalıdır.
Açıklanan nedenlerle; davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, mahkeme kararının HMK'nun 353/1-a.6 maddesi gereğince kaldırılmasına karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE,
2-Ankara 14. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 21/10/2021 gün ve 2020/209 Esas 2021/674 Karar sayılı kararının HMK’nun 353/1-a.6 maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
3-Davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
4-Davacı tarafından yatırılan 59,30 TL peşin istinaf karar harcının istek halinde kendisine iadesine,
5-Davacı tarafından ödenen istinaf kanun yoluna başvurma harcı ve yapılan istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince verilecek kararda dikkate alınmasına,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK'nın 353/1-a maddesi gereğince KESİN olarak 27/04/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
Başkan ... Üye ... Üye ... Katip ...
¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır



¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır


Full & Egal Universal Law Academy