T.C. Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 21.Hukuk Dairesi 2021/958 Esas 2023/493 Karar
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
21.HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2021/958
KARAR NO: 2023/493
TÜRK MİLLETİ ADINA
KARAR
BAŞKAN: ... ...
ÜYE: ... ...
ÜYE : ... ...
KATİP: ... ...
İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEMESİ: Ankara 1. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ: 10/03/2021
NUMARASI: 2021/22 Esas 2021/167 Karar
DAVACI: ... - ... - ...
VEKİLİ:
DAVALI: ... - ... - ...
VEKİLİ:
DAVA: Alacak (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 06/01/2020
KARAR TARİHİ: 30/03/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH: 03/04/2023
Taraflar arasındaki iş yeri devir sözleşmesinden kaynaklanan alacağa ilişkin davanın yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükme karşı davalı vekilince süresinde istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin 2017 yılının sonlarına doğru ...adında emlak ofisi açtığını, bir müddet sonra personel ihtiyacı olduğunu ve aynı binada bulunan ... isimli komşusu bir tanıdığının olduğunu beyan ederek, ... isimli kişi ile tanıştırdığını, tanışma neticesinde ... ile sabit bir maaş olmadan komisyon ücretinin %40'ının ödenmesi konusunda anlaştıklarını, aradan geçen 2 aylık sürede çalışmalarının devam ettiğini ve ... isimli şahsın ... Hastanesi'nin oto yıkama işletmesini işleten eski bir arkadaşı olan tanıdığının olduğunu, işletmede personel araçları dışında sivil araçlarında yıkanabildiğini, işletmenin güzel kâr getirdiğini söylediğini ve müvekkilini bu işletmeye yatırım yapması konusunda teşvik ve ikna ettiğini, davacı 05/01/2018 tarihinde 60.000,00-TL nakit parayı davalıya elden verdiğini, aynı tarihte geri kalan 50.000,00-TL için ise 05/04/2018 vade tarihli 05/01/2018 keşide tarihli 50.000,00-TL bedelli senedi davalıya verdiğini, bu sebeple müvekkili Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı'nın 2018/101794 soruşturma dosyası ile davalı ve dava dışı kişiler hakkında şikayetçi olduğunu, alınan resmi kurum önündeki ikrardan da anlaşılacağı üzere davalının müvekkilinden parayı tahsil ettiğini, ancak, davacıya devretmeyi taahhüt ettiği işletmenin devrini sağlamadığını belirterek davacı tarafından işletmenin devir alınacağı gayesi ile davalıya yapmış olduğu 110.000,00-TL'nin sebepsiz zenginleşme hükümleri kapsamında dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının dava dilekçesinde de beyan ettiği üzere devraldığı işletmenin sahibi müvekkili olmadığını, husumet yönünden davanın müvekkiline yöneltilemeyeceğini, her ne kadar dava dışı ... ile davacının tanışmasının tarihçesinin onunla ortaklığının şartlarının davayla bir ilgisi olmasa da dava dilekçesinde beyan ve itiraf edildiğine göre davacı hastanenin oto yıkama işinin işletmesini müvekkilinin eşi ...'den bir yıllığına aldığını ve burada çalışmaya başladığını, hatta yine davacının beyanına göre oto yıkama işini incelediği, araç yoğunluğunu gördüğü ve bunun üzerine bu devri kabul ettiğini, o halde ne müvekkilinin ne de vekaleten hareket ettiği eşinin davacıyı kandırdığından da bahsedilemeyeceğini, yine davacının oto yıkama işini kendi ortağı olduğunu söylediği ... isimli kişi eliyle yapmasının da davayla bir ilgisinin olmadığını, davacının kendi ikrarına göre anılan işyerini işletmeye başladığı açık olduğuna göre müvekkili sözleşmenin kendisine düşen yükümlülüğünü yerine getirdiğini, aylarca bu işyerini işletip para kazandıktan sonra vazgeçtiğini, davacının müvekkilinden herhangi bir bedel talep etme hakkının olmadığını beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Mahkemece; davacı tarafından ... ... içerisinde bulunan araç yıkama yerinin davalıdan 100.000,00-TL bedelle devralındığı, ayrıca demirbaşlar arasında bulunan ... plakalı aracın da 10.000,00-TL karşılığında devrinin kararlaştırıldığı, söz konusu mutabakat uyarınca 60.000,00-TL nakit para, 50.000,00-TL bedelli senet verildiği, davalının işletmede herhangi bir borcu bulunmadığı, yalnızca kira ve elektrik ödeyeceğini belirtmesine karşılık hastane tarafından davalının eşine hitaben yazılmış borç ihtarlarının geldiği, bununla birlikte söz konusu işletmenin davalıya ait olmadığının öğrenildiği, söz konusu işletmenin de kendisine devredilmediğini belirterek 110.000,00-TL'nin tahsili talep edilmiş davalı tarafından devralınan işletmenin sahibinin kendisi olmadığı belirtilerek husumet itirazında bulunulmuş davacının söz konusu işletmeyi işlettiği daha sonra vazgeçerek söz konusu talepte bulunmasının haklı olmadığı belirtilmesi karşısında tarafların ortak beyanı doğrultusunda anlaşıldığı üzere söz konusu işletmenin davalı adına kayıtlı olmadığı ve yine davalının 03/12/2018 tarihli ifadesinde 50.000,00-TL peşin, 50.000,00-TL'de senet parasının ödendiğinin kabul edildiği ve yine her ne kadar davalının eşine vekaleten söz konusu işletmeyi devir ettiği beyan edilmiş ise de, söz konusu vekalet ilişkisinin ispatlanamadığı, söz konusu işletmenin de devredilmediği gözetildiğinde davacının davalıdan sebepsiz zenginleşme uyarınca devir bedeli olarak vermiş olduğu 50.000,00-TL ile tahsil edilen senet bedeli olan 50.000,00-TL olmak üzere toplam 100.000,00-TL ile 10.000,00-TL bedel karşılığında devredileceği kararlaştırılan ... plakalı aracın devredilmediği hususu da Uyap kayıtları ile sabit olduğundan davanın kabulü ile davacı tarafından ödenen 110.000,00-TL'nin davadan önce davalı temerrüde düşürülmediğinden dava tarihi itibari ile işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ
Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davanın konusunu oluşturan işlem bizzat davacının dava dilekçesinde beyan ettiği üzere “... Hastanesi'nin oto yıkama “İşletmesini işleten” bir eski bir arkadaşı olan” ...'den bu işletmeyi devir almak ve aynen işletmek amacına matuf yapılan sözleşme olduğunu, dolayısıyla davacının bu işletmenin sahibi olmadığı ve yalnız işleten sıfatını haiz olduğu daha en başından itibaren davacının bilgisi dahilinde olduğunu, yapılacak işlem 2017 Yılının Aralık ayında dahi “ işletmenin fiziken işletilmesi” olarak sınırlandırıldığını, bu işyerinin resmi müşterilerinin olduğunun bilinmesi yanında ... Hastanesinin içerisinde olmuş olması “orta zekalı bir tacir için bu işletmenin bir ihale ile yahut en azından resmi bir sözleşme ile alındığının bilinebileceğini” ortaya koyduğunu, müvekkili ...'nin yerel mahkemedeki beyanında “biz burayı ... ve ...'e 9550 kar ortağı olarak devri yaptık, aracın devrini ...'a verdik, ancak paraları ve senedi ...'den aldım, 60.000TL'yi de beraber getirdiler, 1,5 sene burayı işlettiler, daha sonra hastanenin taşınması sebebiyle ihalemiz fesih olundu" dediğini, öncelikle müvekkilinin sözlerine “biz” diye başlarken biz diye kastettiği şey işletmenin *450'sinin devrini içerdiğini, davacının fillen ilk devir aldığı andan itibaren her ay elektrik, su faturalarının kimin adına geldiğini kira bedellerinin kimin adına ödendiğini bilmemesi mümkün olmadığı gibi bu bedellerin ödenmemesi durumunda yukarıda da zikredildiği gibi henüz verdikleri 50.000-TL lik bononun vadesine 4-5 ay varken niçin sözleşmeyi feshetmediklerinin bir izahı da ortada olmadığını, davanın tümüyle reddi yabut yahut hakkaniyete uygun bir şekilde uyarlanması gerekirken hiçbir delil toplanmaksızın MK 2 maddeye aykırı bir şekilde davanın tam kabulüne karar verilmesinin doğru olmadığını, bu nedenlerle istinaf taleplerinin kabulünü, yerel mahkeme kararının kaldırılmasını, yargılama sonuna kadar icranın geri bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Dava; iş yeri devir sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir.
6100 Sayılı HMK'nın 355.maddesi gereğince, istinaf incelemesinin istinafa gelen tarafın sıfatı ile istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak kamu düzenine aykırılık bulunup bulunmadığı hususu gözetilerek ilk derece mahkemesinin taraflar arasındaki ihtilafta görevli mahkeme oluşu ve eldeki davada kesin yetki kuralına da aykırılık bulunmadığı anlaşılmakla işin esasına girilerek yapılan incelemede;
Davacı davalının ... ... içinde bulunan ... isimli işyerini davalıdan 110.000,00 TL bedelle devraldığını 60.000,00-TL'yi davalıya elden verdiğini, aynı tarihte geri kalan 50.000,00-TL için ise 05/04/2018 vade tarihli 05/01/2018 keşide tarihli 50.000,00-TL bedelli senedi davalıya verdiğini sonradan işyerinin davalıya ait olmadığını belirterek ödediği bedelin davalıdan tahsilini istemiş,davalı ise işletmenin sahibinin kendisi olmadığını işletmenin eşi ...'ye ait olduğunu davacının bu durumu bildiğini savunmuştur.Mahkemece yapılan yargılama sonunda yukarıda açıklanan gerekçe ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığının 2019/115068 sayılı soruşturma dosyasının incelenmesinde müşteki ... tarafından şüpheliler ...,... ... ve ... aleyhine dolandırıcılık iddiasıyla yapılan soruşturma sonunda Kamu Adına Kovuşturma Yapılmasına Yer Olmadığına kararı verildiği görülmüştür.
Taraflar arasında ... ... içinde bulunan ... isimli işyerinin davacı tarafından, davalıdan 110.000,00 TL bedelle devralındığı 60.000,00-TL'nin davalıya elden verildiği, geri kalan 50.000,00-TL için ise 05/04/2018 vade tarihli 05/01/2018 keşide tarihli 50.000,00-TL bedelli senet düzenlendiği, devir sonrası davacının iş yerini işlettiği hususunda ihtilaf bulunmamaktadır.
Uyuşmazlık,iş yerinin davalıya ait olup olmadığı,taraflar arasında geçerli bir devir sözleşmesi bulunup bulunmadığı ile geçerli bir devir olmaması halinde davacının ödediği bedeli davalıdan tahsili isteminde bulunup bulunamayacağı hususundan kaynaklanmaktadır.
Dava konusu ... isimli işyerinin ... ... içinde bulunduğu tarafların kabulünde olup ilk derece mahkemesince taraflar arasında yazılı bir devir sözleşmesi olup olmadığı, ... Hastanesinden,hastane otoparkında bulunan oto yıkama işyerinin kim tarafından işletildiği işletmenin kime kiralandığı işyerinin elektrik,su doğalgaz faturaları ile kirasının kimin tarafından ödendiği dava konusu devrin hastane idaresine bildirilip bildirilmediği bildirilmiş ise devir sonrası işyeri kirası ile elektrik,su ve doğalgaz faturalarının kim tarafından ödendiği araştırılmadan ilgili belgeler,banka kayıtları dosyaya celp edilmeden ve davacının işyerini işlettiği döneme ilişkin elde ettiği kar değerlendirilmeden uyuşmazlığın çözümüne ilişkin herhangi bir inceleme yapılmadan karar verildiği görülmüştür.
Hal böyle olunca mahkemece yukarıda belirtilen şekilde uyuşmazlığın çözümüne ilişkin tüm deliller toplanıp uzman bir bilirkişiden davacının işyerini devraldığı tarihten itibaren elde ettiği kar da değerlendirilerek sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken uyuşmazlığın çözümünde etkili olabilecek ölçüde önemli niteliğe sahip deliller toplanmadan eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulmasında isabet görülmemiştir.
Tüm bu nedenlerle davalının istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının 6100 Sayılı HMK'nın 353/(1)-a.6 maddesi gereğince kaldırılmasına, kararın kaldırma gerekçesi gözetilerek davalının istinaf itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, dosyanın mahkemesine gönderilmesine karar vermek gerekmiş ve taktiren aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 Sayılı HMK'nın 353/(1)-a.6 maddesi gereğince KABULÜNE,
2- Ankara 1. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 10/03/2021 tarih ve 2021/22 Esas 22021/167 Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA,
3-Davanın yeniden görülmesi için dosyanın karar veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine,
4-Davalı tarafından yatırılan 1.879,00 TL istinaf karar harcının talep halinde davacıya iadesine,
5-Davalı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek kararda dikkate alınmasına,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK'nın 353/(1)-a.6 ve 362/(1)-g.maddeleri uyarıca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.30/03/2023
Başkan- ... Üye - ... Üye - ... Zabıt Katibi -...
... ... ... ...






Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümlerine göre UYAP sistemi üzerinden elektronik imza ile imzalanmıştır.


Full & Egal Universal Law Academy