T.C. ... 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ
T.C.
...
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO: 2023/114 Esas
KARAR NO: 2023/307
HAKİM: ... ...
KATİP: ... ...
TALEP EDEN: ... (T.C.NO: ...)
...
DAVALI : ...
TALEP: Zayi Belgesi Verilmesi
TALEP TARİHİ: 20/02/2023
KARAR TARİHİ: 26/04/2023
KARARYAZ.TRH : 28/04/2023
Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
İDDİA:
Talep edenin dilekçesi ile "... tarafına ait .... adresindeki ... isimli, ... T.C kimlik numaralı ...işletmesi bulunduğunu, 28.05.2021 tarihinde yaşanan ... nedeniyle işletmesine ait verilerin kaybının söz konusu olduğunu, söz konusu ... (...) arızası nedeniyle Ticari işletmesindeki ticari e- defterlerin ilgili dönemlerdeki fatura kayıtlarının, vergiye esas muhasebe kayıtlarının ve sair her türlü belge ve evraklarının zayi olduğundan TKK madde 82, (...) numaralı fıkra uyarınca 2019-2020 e-defter, fatura kaydımın vesair belge kayıtlarının zayi olduğuna dair tarafıma zayi belgesi verilmesine ..., " karar verilmesini istediği görülmüştür.
SAVUNMA:
Davanın hasımsız olduğundan cevap dilekçesi bulunmadığı görülmüştür.
DELİLLER:
... talep edene ait gelir gider kayıtlarının ... Defter dökümlerinin 17/04/2023 tarihli müzekkere ekinde getirtildiği görülmüştür.
Talep eden tarafça ibraz edilen 25/05/2021 tarihli ... tarafından verilen Teknik servis formunda ... arıza olduğundan harddisc içeriğindeki bilgilerin kurtarılmasının mümkün olmadığının bildirildiği görülmüştür.
Talep edenin 26/04/2023 tarihli oturum beyanında "... Kaybolan datalar 2019-2020-2021 yılına ait datalardır, kayıp tarihini tam olarak hatırlamıyorum, o kısımda 10 tane çalışan var bu işleri onlar yapıyor, ...olarak görev yapıyorum, ve serbest meslek mensubuyum" dediği görülmüştür.
... Dairesinin 2022/1310 E, 2022/1653 K sayılı ilamının tetkikinde "..6102 sayılı TTK'nın 82/7. maddesinde; "Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” şeklinde düzenleme yapılmakla tacirlere ticari defter ve kayıtlarını saklama ve ibraz hususunda zorunluluk getirilmiştir. Madde metninden de açıkça anlaşılacağı üzere tacir sıfatını haiz gerçek veya tüzel kişiler ancak bu maddede tadadi olarak sayılan hallerden birinin varlığı halinde ticari defter ve belgelerinin zayii olduğuna dair zayi belgesi verilmesini talep edebilecektir. ...O halde bu açıklamalara göre ilk derece mahkemesince öncelikle talep edenin faaliyetinin esnaf faaliyeti olup olmadığı, işin hacmi itibariyle ticari muhasebeyi gerektirip gerektirmediği, ticari faaliyet boyutuna erişip erişmediği değerlendirilip gerekirse bu hususta bilirkişi incelemesi yapılarak talep edenin tacir olduğu kanaatine varıldığı taktirde yargılamaya devam edilmesi ve sonucuna göre bir karar verilmesi, esnaf olduğunun tespit edilmesi halinde ise, davanın aktif husumet ehliyeti nedeniyle reddine dair hüküm tesis edilmesi gerekir. Somut olayda dosya kapsamında yer alan gelir vergisi kayıtları ilgili oda kaydı ve tüm belgelerin incelenmesinden davacının tacir olmayıp esnaf sıfatını haiz olduğu anlaşılmaktadır. O halde ilk derece mahkemesince öncelikle aktif husumet yokluğu sebebiyle talebin reddine karar vermek gerekirken yazılı şekilde 15 günlük hak düşürücü süre dolduktan sonra talepte bulunulmuş olduğu gerekçesiyle özel dava şartı yokluğu sebebiyle davanın usulden reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir. " denildiği görülmüştür.
DEĞERLENDİRME:
Talep edence 2019-2020 e-defter, fatura kaydı ile sair belge kayıtlarının Bilgisayar Harddisc arızası nedeni ile zayi belgesi verilmesi talep edilmiş olup; talep edenin ...olarak görev yapan serbest meslek sahibi olduğu TTK hükümleri uyarınca tacir sıfatına haiz olmayan talep edenin TTK 87.maddesinde tadadi olarak sayılan hallerden birine dayalı olarak ticari defter ve belgelerinin zayiine dayı olarak zayi belgesi verilmesini talep edemeyeceği talep edenin beyan ve dilekçesi, ...İdaresinin müzekkere cevabı, ... Dairesinin 2022/1310 E, 2022/1653 K sayılı ilamı ve tüm dosya içeriği ile anlaşılmakla aşağıdaki hükmün kurulmasına karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi açıklandığı üzere;
Aktif husumet yokluğundan davacının davasının reddine,
492 sayılı Harçlar Kanunu uyarınca harç peşin alınığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
Yapılan yargılama giderlerinin talep eden taraf üzerinde bırakılmasına, HMK'nın 333. Maddesi gereğince varsa kullanılmayan gider avansının kendisine iadesine,
Talebin niteliği gözetilerek vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
Dair talep edenin yüzüne karşı, kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde ... Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 26/04/2023
Katip ...
¸e-imzalıdır.


Hakim ...
¸e-imzalıdır.




Full & Egal Universal Law Academy