Anayasa Mahkemesi Numara 7/1993 Dava No 2/1994 Karar Tarihi 10.03.1994
Numara: 7/1993
Dava No: 2/1994
Taraflar: Hakkı Nalbantoğlu ile Ekonomi ve Maliye Bak.
Konu: 26/77 sayılı Emeklilik Yasasının Değiştirilmiş şekliyle 3. maddesinin (6). fıkrasındaki “Erenköy’de mücahitlik yapan” söz dizisinin Anayasa aykırılığı iddiası -Eşitlik ilkesi
Mahkeme: A/M
Karar Tarihi: 10.03.1994

-D. 2/94 Anayasa Mahkemesi: 7/93

Anayasa Mahkemesi Olarak Oturum Yapan
Yüksek Mahkeme Huzurunda

Mahkeme Heyeti: Salih S. Dayıoğlu, (Başkan), N. Ergin Salâhi,
Celâl Karabacak, Mustafa Özkök, Gönül Erönen.

Anayasanın 148. ma-ddesi tahtında.

Yüksek İdare Mahkemesi tarafından 222/91 sayılı başvuruda
(Müstedi:Hakkı Nalbantoğlu, Mağusa ile Müstedaaleyh: Ekonomi ve
Maliye Bakanlığı vasıtasıyle KKTC arasında) sunulan konu.

Müstedi namına Avukat Fuat Veziroğlu.
Müstedaaleyh na-mına ve Başsavcılık tarafından Kd. Savcı Mehmet
Ali Şefik.


--------------

K A R A R


KONU:

26/77 sayılı Emeklilik Yasasının Değiştirilmiş şekliyle
3. maddesinin (6). fıkrasındaki "Erenköy'de mücahitlik yapan"
söz dizisinin Anayasanın 8. maddesi-ne aykırı olup olmadığı.

I. OLAY:

Havaleyi isteyen Müstedi, 1975 yılında, kamu görevine girdi ve 1.7.1991 tarihinde kıdemli müze memuru statüsünden emekliye
ayrıldı. Müstedi, daha önce, 1.1.1965-28.2.1972 tarihleri arasında Türkiyede bir kamu görev-inde bulundu. Müstediye emeklilik menfaatleri hesaplanırken Türkiyede kamu görevinde bulunduğu 1.1.1965-28.2.1972 tarihleri arasındaki süre dikkate alınmadı. Müstedaaleyhler, Türkiyede yapılan hizmetin emeklilik menfaatlerinin hesaplanmasında dikke alına-bilmesi için, Müstedi-
nin ilgili tarihler arasında, sair koşullar yanında, Erenköy'de
mücahitlik yapma koşulunun yerine getirilmediği noktasından
hareket etmişlerdir. Bu koşul 26/77 sayılı Emeklilik Yasasının
3. maddesinin (6) fıkrasında yer almaktadır.- Müstedinin ilgili
tarihler arasında Erenköy'de mücahitlik yapmadığı ihtilâf konusu değildir. Müstedi bunun üzerine, Yüksek İdare Mahkemesine başvurdu ve müstedaaleyhlerin bu karar veya işlemlerinin hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğ-uramıya-
cağına karar verilmesini istedi. Başvurunun duruşmasında Müstedi 26/77 sayılı Emeklilik Yasasının 3. maddesinin (6). fıkrasında yer alan "Erenköy'de mücahitlik yapan" söz dizisinin Anayasanın eşitlik ilkesini öngören 8. maddesine aykırı olduğunu -ileri sürdü ve bunun ihtilâfın hallinde etken olduğunu iddia
ederek konunun Yüksek Mahkemeye, Anayasa Mahkemesi olarak, havalesini talep etti. Yüksek İdare Mahkemesi de istemi yerinde buldu ve istem uyarınca konuyu havale etti.

II. İDDİANIN GEREKÇESİ:

M-üstedinin iddiasının gerekçesi özetle şöyledir:

Yasa koyucu, anayasal çerçevede kalmak koşulu ile, dilediği yasayı yapabilir veya yaptığı yasayı veya herhangi bir kuralını değiştirebilir. Bundan hareketle yasa koyucu 26/77 sayılı Emeklilik Yasasının- 3. maddesinin (6). fıkrasını 7/79 sayılı yasa ile değiştirmiştir. Bu değişikliğe göre, sair koşullar yanında, Erenköy'de mücahitlik yapan bir kişinin 21.12.1963-13.2.1975 tarihleri arasında T.C. Kamu hizmetinde geçen hizmeti emeklilik amaçları bakımından- dikkate alınır. Bu değişiklikle ayni statüde olanlar arasında herhangi bir ayırım yapılmamak-tadır. Ne var ki, 25/85 sayılı Öğretmenler Yasasının 91. maddesi "Lise üstü öğretim yapmış olanların ilk öğretim kadrosuna atanmadan önce Türkiye'de öğretmen ol-arak yaptıkları hizmet" Erenköy'de mücahitlik yapma koşulu aranmaksızın emeklilik amaçları bakımından dikkate alınacağını öngörmektedir.
Bu durumda bu sınıf ile Müstedinin mensup olduğu diğer bir kamu görevlisi sınıfı arasında haklı nedene dayanmayan bir- ayrıcalık ve bir eşitsizlik yaratılmıştır. Bu eşitsizlik ise anayasanın 8. maddesine aykırıdır. Havale konusu söz dizisi Anayasanın
8. maddesine aykırı bulunması halinde Erenköy'de mücahitlik yapma koşulu ve dolayısıyle eşitsizlik de ortadan kalkmış ola-caktır.

Müstedi, havale talebinde bulunurken 26/77 sayılı Emklilik Yasasının Değiştiriliş şekliyle 3. maddesinin (6). fıkrasında yer alan "21 Aralık 1963'ten 13 Şubat 1975 tarihine kadar olan süre içindeki Türk Yönetiminden yazılı tevsik izni alan ve- Erenköy'de mücahitlik yapan ancak 1968 yılına kadar Kıbrıs'a girişi engellenmesi nedeni ile" söz dizisinden oluşan bölümü ile yine (6). fıkranın sonunda "ancak bu fıkra amaçları bakımından 21 Aralık 1963'ten 13 Şubat 1975 tarihine kadar olan süre içindeki- Türk Yönetimince verilen izinleri iptal edilenler bu fıra kapsamı dışındadır" söz dizisinin Anayasanın 1. ve 8. maddelerine aykırılığını ileri sürmüşse de, Anayasa Mahkemesinde
yapılan duruşmada Anayasaya aykırılık iddiasını ilgili Yasanın
maddesinin (6)-. fıkrasında yer alan sadece "Erenköy'de mücahitlik yapan" kısmı ve ayrıca Anayasanın sadece 8. maddesine aykırılığı ile sınırlandırdığını beyan etmiştir.

II. Müstedaaleyhin iddialarının gerekçesi özetle şöyledir:

Anayasa Mahkemesinin önünde, h-avale yoluyle gelen, Emeklilik Yasasının 3. maddesinin (6). fıkrasıdır. Bu madde, öğretmenler de dahil, tüm kamu görevlilerine şamildir. 25/85 sayılı Öğretmenler Yasasının 91. maddesi bu genel kurala bir istisna getirmiştir. Bu iki nedene dayanmaktadır.- Birincisi bu gibi şahısların Türkiyedeki öğretim deneyimlerinden yararlanmak,
ikincisi ise ilkokul öğretim kadrosundaki boşluğu doldurmaktır.

Bu bir yana Öğretmenler Yasasının 91. maddesi ile getirilen ayrıcalığın kendisi Anayasaya aykırı olabilir.- Sırf bu ayrıcalık yapıldı diye genel kuralı içeren Emeklilik Yasasının
maddesinin (6). fıkrasının Anayasaya aykırılığından söz edilemez. Saniyen Anayasa Mahkemesi, Anayaal denetim için önüne gelmeyen 25/85 sayılı Öğretmenler Yasasının 91. maddesi hakkın-da herhangi bir Anayasal yargıda bulunamaz.

III. İLGİLİ YASA METNİ:

3. Bu Yasa amaçları bakımından aşağıdaki hizmetleri emeklilik hakkı kazandıran hizmet sayılır:

........
........
........
........
........
21 Aralık, 1963'den 13 Şubat, 1975 tarihine
-kadar olan süre içindeki Türk Yönetiminden
yazılı tevsik edici izin alan ve Erenköy'de
mücahitlik yapan ancak 1968 yılına kadar
Kıbrıs'a girişi engellenme nedeniyle Türkiye
Cumhuriyeti kamu hizmetinde (dış temsilcilik-
ler dahil) çalışan ve daha sonra Kıbr-ıs Türk
Federe Devleti hizmetinde görev alan K.T.F.D.
yurttaşlarının Türkiye Cumhuriyetinde yaptık-
ları ve herhangi bir emeklilik menfaatı
kazandırmadığı resmi belge ile saptanan kamu
görevi;
Ancak, bu fıkra amaçları bakımından,
21 Aralık, 1963'den 1-3 Şubat, 1975 tarihine
kadar olan süre içindeki Türk Yönetimince
verilen izinleri iptal edilenler bu fıkra
kapsamı dışındadır.

(a) .......
(b) .......

(8)(a) ........
(b) ........
(c) ........


IV. İLGİLİ ANAYASA METNİ:

Eşitlik
- Madde 8.
Herkes, hiçbir ayırım gözetilmeksizin,
Anayasa ve yasa önünde eşittir. Hiçbir
kişi, aile, zümre veya sınıfa ayrıcalık
tanınamaz.
Ekonomik bakımından güçsüz olanların
Anayasa ve yasalar ile elde ettikleri
veya edecekleri kazanımlar, bu madde-
ileri sürülerek ortadan kaldırılamaz.


V. İNCELEME:

Müstedi ve Müstedaaleyhi temsilen Başsavcılık tarafından ileri sürülen sav ve görüşler, ilgili Yasa ve Anayasa metinleri incelenip gereği düşünüldü:

Yukarıya çıkarılan iddialarından da anlaş-ılacağı gibi Müstedi, kendisi gibi bir kamu görevlisi ile 25/85 sayılı Öğretmenler Yasasının 3(6) maddesi kapsamında olan öğretmenler arasında yaratılan eşitsizlikten yakınmaktadır.

Yüksek Mahkemeye, Anayasa Mahkemesi olarak, yapılan havalede, üzerin-de karar verilmesi istenen husus 26/77 sayılı Emeklilik Yasasının Değiştirilmiş şekliyle 3. maddesinin
6. fıkrasında yer alan "Erenköy'de mücahitlik yapan" söz dizisinin Anayasanın 8. maddesine aykırı olup olmadığıdır. Önümüzde bulunan söz konusu fıkranı-n kapsamına aldığı kişiler veya sınıflar arasında herhangi bir ayırım yapılmamaktadır.
Bir ayırım yapılmışsa böyle bir ayırım ancak 25/85 sayılı

Öğretmenler Yasasının 91. maddesi ile getirilmiştir. Öğret-
menler Yasasının 91. maddesi ise havale konusu o-lmayıp bunun Anayasaya aykırı olup olmadığının bir karara bağlanması olanaksızdır. Havale konusu yapılan fıkranın içeriğinde bir ayırım yapılmadığına göre Anayasanın 8. maddesinde ifadesini bulan Eşitlik ilkesine aykırı hareket edildiği veya bu ilkenin ze-delendiği söylenemez.

SONUÇ:

Sonuç olarak 26/77 sayılı Emeklilik Yasasının değiştiril-
miş şekliyle 3. maddesinin (6). fıkrasında yer alan "Erenköy'de
mücahitlik yapan" söz dizisinin Anayasanın 8. maddesine aykırı olmadığına oybirliği ile karar veri-ldi.


(Salih S. Dayıoğlu) (N. Ergin Salâhi)
Başkan Yargıç


(Celâl Karabacak) (Mustafa Özkök) (Gönül Erönen)
Yargıç Yargıç Yargıç


10/3/1994

-1


6



-


Full & Egal Universal Law Academy