Anayasa Mahkemesi Numara 6/2004 Dava No 4/2004 Karar Tarihi 27.08.2004
Numara: 6/2004
Dava No: 4/2004
Taraflar: KKTC Cumhurbaşkanı, Cumhurbaşkanlığı ile KKTC Cumhuriyet Meclisi vd Arasında
Konu: Meclise iade edilen 12/2004 Sayılı Yasanın üye tam sayısının salt çoğunluk oyunu almadan geçtiği gerekçesiyle iptali istemi
Mahkeme: A/M
Karar Tarihi: 27.08.2004

-D.4/2004 Anayasa Mahkemesi 6/2004

ANAYASA MAHKEMESİ OLARAK OTURUM YAPAN
YÜKSEK MAHKEME HUZURUNDA.

Mahkeme Heyeti: Taner Erginel,Başkan, Nevvar Nolan,
Gönül Erönen, Seyit A.Bensen, Şafak Öneri.
-
Anayasanın 147. maddesine göre açılmış iptal davası.


Davacı: KKTC Cumhurbaşkanı, Cumhurbaşkanlığı, Lefkoşa

- ile -

Davalı: 1. KKTC Cumhuriyet Meclisi,Lefkoşa
2. KKTC Cumhuriyet Meclisi Başkanlığı,Cumhuriyet
- Meclisi, Lefkoşa
3. KKTC Cumhuriyet Meclisi Başkanı, Cumhuriyet
Meclisi, Lefkoşa
4. KKTC Tarım ve Orman Bakanlığı, Lefkoşa
5. Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu, Lefkoşa

A r a s ı n d -a .

Davacı namına: Başsavcı Yardımcı Muavini Müjgan Irkad
Davalı 1,2,3 namına: Avukat Ali Fevzi Yeşilada
Davalı 4 ve 5 namına: Tarım ve Orman Bakanlığı, Bakanlık
Müdürü Gökalp Ergülalp.


------------

H Ü K Ü M

KONU:
12/2004 -sayılı Kıbrıs Türk Elektrik Kurumunun Alacaklarının Tahsilinin Hızlandırılması (Geçici Kurallar) Yasasının, Anayasanın 1,7,105 ve 94(1)(2) maddelerine aykırı olup olmadığı.



I. OLAY:
12/2004 Sayılı Kıbrıs Türk Elektrik Kurumunun Alacaklarının Tahsilinin- Hızlandırılması (Geçici Kurallar) Yasası kuruma borçlu olan kişilerin borçlarını indirimli olarak ödemelerini öngörmekte idi. Yasa 11 Kasım 2003 tarihinde Cumhuriyet Meclisinde oyçokluğu ile kabul edilerek imzalanıp yayınlanmak için Cumhurbaşkanına gönde-rildi. Ancak Cumhurbaşkanı Anayasanın 94(1) maddesinin verdiği yetkiye dayanarak yasayı Meclise geri gönderdi. Yasa, Meclis Komitesinde görüşülüp değişiklikler yapıldıktan sonra 14 Haziran 2004 tarihinde tekrar oya sunuldu ve 20 oya karşı 22 olumlu oyla -kabul edildi. Cumhurbaşkanı Anayasanın 94(2) maddesine göre yasanın yasama meclisinin üye tam sayısının salt çoğunluğu olan 26 oyla kabul edilmediğini göz önünde bulundurdu ve yayımlanıp yürürlüğe giremeyeceği kanısına vararak bu hususu Müdürü vasıtasıyle- Yasama Meclisine bildirdi. Daha sonra Cumhurbaşkanının adada bulunmadığı ve Meclis Başkanının vekâlet ettiği bir zamanda Meclis Başkanı yasayı yayımlatıp yürürlüğe koydu. Yasanın Anayasaya aykırı olarak yürürlüğe girdiği kanısında olan Cumhurbaşkanı, Ba-şsavcıya talimat vererek bu davayı açtı ve yasanın iptalini talep etti.


II. İDDİALARIN GEREKÇELERİ:
Cumhurbaşkanı adına Başsavcılığın öne sürdüğü görüşleri şöyle özetleyebiliriz:

Anayasamızın 94(2) maddesine göre Cumhurbaşkanının meclise geri gönderdiğ-i bir yasanın meclisin üye tam sayısının salt çoğunluğunun oyu ile geçmesi halinde yayımlanıp yürürlüğe girmesi mümkündür. Yani yasanın 26 oyla kabul edilmesi gerekirdi. Halbuki yasa 20 olumsuz oya karşı sadece 22 oyla kabul edilmiştir. Bu nedenle yasan-ın imzalanarak yürürlüğe girmesi Anayasaya uygun değildir.

Yasama Meclisi adına savunma yapan avukatın iddiasına göre, 12/2004 sayılı Kıbrıs Türk Elektrik Kurumunun Alacaklarının Tahsilinin Hızlandırılması Yasasının Cumhurbaşkanı tarafından Cumhuriyet Me-clisine geri gönderilen bir yasa olarak değil yeni bir yasa olarak değerlendirilmesi gerekir. Bu durumda yasanın geçmesi için toplantıya katılanların oyçokluğu yani 22 oy yeterli olacaktır. Cumhurbaşkanı tarafından geri gönderilen bir yasa 26 oydan az fa-kat toplantıya katılan Meclis üyelerinin çoğunluğunun oyu ile geçmesi halinde Cumhurbaşkanının takdir yetkisi olup arzu ettiği takdirde bu yasayı yayımlayabilir. Cumhuriyet Meclisi Başkanı, Cumhurbaşkanına vekâlet ederken Cumhurbaşkanı adına takdir yetkis-ini kullanmış ve yasayı yürürlüğe koymuştur. Yapılan işlemde Anayasaya aykırılık yoktur.


III. İLGİLİ ANAYASA MADDELERİ:
Devletin Şekli ve Nitelikleri
"Madde 1
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Devleti,
demokrasi,sosyal adalet ve hukukun üstünl-üğü
ilkelerine dayanan lâik bir Cumhuriyettir."

Anayasanın Üstünlüğü ve Bağlayıcılığı
"Madde 7
(1)Yasalar Anayasaya aykırı olamaz.
(2)Anayasa kuralları, yasama, yürütme ve
yargı organlarını, Devlet yönetimi
makamları-nı ve kişileri bağlayan temel
hukuk kurallarıdır."


Cumhurbaşkanlığına Vekillik Etme
"Madde 105
(1)Cumhurbaşkanının hastalık veya yurt
dışına çıkma gibi nedenlerle geçici
olarak görevinden ayrılması halinde,
görevine -dönünceye kadar, herhangi bir
nedenle Cumhurbaşkanlığının boşalması
halinde de yenisi seçilinceye kadar,
Cumhuriyet Meclisi Başkanı,
Cumhurbaşkanlığına vekillik eder.
Cumhuriyet Meclisi Başkanı, Cumhurbaşkanlığına
v-ekillik ettiği süre içinde, bu Anayasanın 88.
maddesinde sayılan yetkileri kullanamaz."

Yasaların Cumhurbaşkanınca Yayımlanması
"Madde 94
(1)Cumhurbaşkanı, Cumhuriyet Meclisince kabul edilen yasaları on beş gün içinde Resmi Gazete'de yayım-lar. Yayımlanmasını uygun bulmadığı yasaları bir daha görüşülmek üzere gerekçesi ile birlikte aynı süre içinde Cumhuriyet Meclisine geri gönderir.
(2)Cumhuriyet Meclisi, geri gönderilen yasaları, değiştirerek veya aynen, üye tamsayısının salt çoğunluğu -ile kabul ederse, yasa Cumhurbaşkanınca yayımlanır. Çekimser oylar karar yetersayısı bakımından dikkate alınmaz."


Meclis İç Tüzüğünün 2., 15.(7)(15), 29.(2), 59.(1), 89.(2)(ç), 106.(3)(4), 161.(1) maddeleri ise şöyledir:
"2. Cumhuriyet Meclisi çalışma-larını, Anayasa, ilgili Yasalar ve bu İçtüzük kuralları çerçevesinde yürütür"
"15.(7) Yasa ve İçtüzük Kurallarını uygulamak"
15.(15)Cumhurbaşkanına vekalet etmek"
"29.(2) Komiteler, kendilerine iletilen tasarı ve önerileri aynen veya değiştirerek kab-ul veya reddedebilirler; birbirleriyle ilgili gördüklerini bölerek veya birleştirerek görüşebilirler ve Komite Kararı ile İçtüzüğün görev olarak belirlediği alanlarla ilgili olarak araştırma ve inceleme yaparlar ve rapor hazırlarlar. Bu raporlar milletvek-illerine dağıtılır."

"59.(1) Cumhuriyet Meclisi üye tamsayısının salt çoğunluğu ile toplanır. Üye tamsayısının salt çoğunluğu bulunmadıkça, görüşmeye başlanamaz."
"89.(2) Seçimlerin yenilenmesi nedeniyle bir yasama döneminde sonuçlandırılamayan aşağıdaki- tasarı ve öneriler hükümsüz sayılmazlar ve komitelerin oluşumunun tamamlanması üzerine Başkanlıkça derhal gelen evrak listesine geçirilerek doğrudan ilgili komitelere iletilirler."
89.(ç) Cumhurbaşkanınca bir daha
görüşülmek üzere geri gönderilen yasalar-
"106.(1) Cumhurbaşkanı tarafından bir daha görüşülmek üzere geri gönderilen yasa, Başbakanlıkça, bu yasayı daha önce görüşen komiteye iletilir."
(3) Komitede ve Genel Kurulda, geri gönderilen yasa, yeni bir tasarı veya öneride olduğu gibi yeni baştan gör-üşülür ve oylanır.
(4) Geri gönderilen yasa, değiştirilerek veya aynen üye tam sayısının salt çoğunluğu ile kabul edilirse, Cumhurbaşkanınca yayımlanır."
161.(1) Oya konulan bütün hususlar, Anayasada, ayrıca kural yoksa, toplantıya katılanların salt çoğu-nluğu ile kararlaştırılır. Salt çoğunluk, tek sayılarda yarıdan az olmayan; çift sayılarda ise yarıdan bir fazla olan çoğunluktur."


IV.İNCELEME:
Kıbrıs Türk Elektrik Kurumunun Alacaklarının Tahsilinin Hızlandırılması (Geçici Kurallar) Yasası,
11 Kasım,- 2003 tarihinde Cumhuriyet Meclisinde oy çokluğu ile kabul edildi ve imzalanıp yayımlanması için Cumhurbaşkanına gönderildi. Bu konuda Anayasanın 94(1) maddesi şöyledir:





"Cumhurbaşkanı, Cumhuriyet Meclisince kabul edilen yasaları on beş gün içinde R-esmi Gazete'de yayımlar. Yayımlanmasını uygun bulmadığı yasaları bir daha görüşülmek üzere gerekçesi ile birlikte aynı süre içinde Cumhuriyet Meclisine geri gönderir."


Cumhurbaşkanı yasa ile ilgili Başsavcının görüşüne başvurdu. Başsavcı verdiği görüş-te yasanın seçim yasakları süreci içinde geçmiş olması ve yasadan yararlananlarla daha önce borçlarını ödeyenler arasında ayırım yaparak eşitlik ilkesini ihlâl etmesi nedeniyle Anayasaya ve 5/76 Sayılı Seçim ve Halkoylaması Yasasına aykırılık olduğunu beli-rtti ve Meclise iade edilmesini önerdi. Bunun üzerine Cumhurbaşkanı Anayasanın 94(1) maddesinin verdiği yetkiyi kullanarak yasayı Cumhuriyet Meclisine geri gönderdi. Cumhurbaşkanının 18 Kasım, 2003 tarihli yazısı şöyledir:


"KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYET-İ
CUMHURBAŞKANLIĞI
Sayı: 71/03/F 18 Kasım,2003
KKTC Cumhuriyet Meclisi Başkanlığı,
Lefkoşa.
İlgi: 12 Kasım 2003 tarih ve Y.T
No:445/5/2003 sayılı "Kıbrıs Türk
Elektrik Kurumunun Alacaklarının
Tahsil-inin Hızlandırılması (Geçici
Kuralları) Yasası".
İlgi'de kayıtlı yazısı onay için Cumhurbaşkanlığımıza sunulan ve Cumhuriyet Meclisi'nin, 11 Kasım 2003 tarihli Doksanaltıncı Birleşiminde Oyçokluğuyla kabul etmiş olduğu "Kıbrıs Türk Elektrik Ku-rumunun Alacaklarının Tahsilinin Hızlandırılması (Geçici Kurallar) Yasası'nın 94(1) maddesinin Cumhurbaşkanına verdiği yetkiye istinaden konu ile ilgili ek'te sunulan Başsavcının önerileri ışığında yeniden tezekkür edilmek üzere Yüce Meclis'e iade eder, sa-ygılar sunarım.
Rauf R.DENKTAŞ
KKTC Cumhurbaşkanı
Dağıtım:(Bilgi için)(Eksiz)
KKTC Başbakanlığı,
Devlet Basımevi Müdürlüğü."
İade edilen bir yasa ile ilgili Anayasanın 94(2) maddesi şöyledir:

"Cumhuri-yet Meclisi, geri gönderilen yasaları, değiştirerek veya aynen, üye tamsayısının salt çoğunluğu ile kabul ederse, yasa Cumhurbaşkanınca yayımlanır. Çekimser oylar karar yetersayısı bakımından dikkate alınmaz."


Anayasanın 94(2) maddesine göre yasanın Cu-mhuriyet Meclisinin üye tam sayısının salt çoğunluğu ile kabul edilmesi halinde Cumhurbaşkanı tarafından yayınlanıp yürürlüğe girmesi zorunludur. Yasa Meclis Komitesinde görüşüldükten sonra Cumhuriyet Meclisinin 14 Haziran 2004 tarihli oturumunda tekrar o-ya sunuldu ve 20 oya karşı 22 olumlu oyla kabul edildi. Anayasa hükmüne göre iade edilen bir yasanın üye tam sayısının salt çoğunluğu olan 26 oyla geçmesi gerekiyordu. Buna rağmen yasa yayımlanmak üzere tekrar Cumhurbaşkanına gönderildi. Cumhurbaşkanı t-ekrar Başsavcının görüşüne başvurdu. Başsavcı verdiği görüşte 26 oyla geçmemiş olması nedeni ile yasanın yayımlanıp yürürlüğe giremeyeceğini ifade etti. Bunun üzerine Cumhurbaşkanı yasanın yayınlanıp yürürlüğe giremeyeceği görüşünü Cumhuriyet Meclisine b-ildirmesi için müsteşarına direktif verdi. Cumhurbaşkanlığı Dairesi Müdürü Tansel Çağış müsteşar adına Meclis Başkanlığına 23 Haziran, 2004 tarihli bir yazı göndererek yasanın yayımlanıp yürürlüğe giremeyeceğini bildirdi. Bu yazı şöyledir:








"KUZEY- KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ
CUMHURBAŞKANLIĞI
Sayı: 71/04/C 23 Haziran 2004
KKTC Cumhuriyet Meclisi Başkanlığı,
Lefkoşa.
İlgi:14 Haziran 2004 tarih ve Y.T. No:445/5/2003 sayılı "Kıbrıs Türk Elektrik Kurumunun Alacakl-arının Tahsilinin Hızlandırılması (Geçici Kurallar) Yasası".
İlgi'de kayıtlı yazısı onay için ikinci kez Cumhurbaşkanlığımıza sunulan ve Cumhuriyet Meclisi'nin 14 Haziran 2004 tarihli Otuzdokuzuncu Birleşiminde Oyçokluğuyla (22 Oyla) kabul etmiş olduğu -"Kıbrıs Türk Elektrik Kurumunun Alacaklarının Tahsilinin Hızlandırılması (Geçici Kurallar) Yasası'nın Anayasanın 94(2) maddesi ve Meclis İç Tüzüğünün 106'ıncı maddesi kuralları uyarınca gerekli olan Meclis üye tam sayısının salt çoğunluğuyla (en az 26 üye)-Cumhuriyet Meclisi'nden geçmemesinden dolayı yasanın yayımlanmak suretiyle yürürlüğe konulması mümkün değildir. Konu hakkında Başsavcının görüşleri ek'te sunulmaktadır.
Aldığım talimata atfen bilgilerinize saygı ile arzederim.
- Tansel ÇAĞIŞ
Müdür
(Müsteşar a.)
Dağıtım :(Bilgi için)(Eksiz)
KKTC Başbakanlığı
Devlet Basımevi Müdürlüğü."



23 Haziran, 2004 tarihinde saat 19:47'de Cumhurbaşkanı adadan ayrıldı ve Anayas-anın 105'inci maddesi uyarınca vekalet görevini Cumhuriyet Meclisi Başkanına devretti. Bu görev devri 24 Haziran, 2004 tarihli Resmi Gazetede yayımlandı.






"KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ
CUMHURBAŞKANI'NA VEKİLLİK ETME

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti- Cumhurbaşkanı Sayın Rauf R.Denktaş, İsviçre'de Crans Montana'da düzenlenecek olan foruma katılmak üzere 23 Haziran 2004'te saat 19:47'de İstanbul'a müteveccihen Ada'dan ayrılmışlardır.
Gaybubetleri esnasında Anayasanın 105'inci maddesi hükümleri uyarın-ca Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhuriyet Meclisi Başkanı Sayın Dr.Fatma Ekenoğlu, Cumhurbaşkanına vekillik edecektir."


Cumhurbaşkanlığı müdürünün 23 Haziran, 2004 tarihli yazısına rağmen Cumhuriyet Meclisi Başkanı yasayı Resmi Gazetede yayımlatarak -yürürlüğe koydu. 25 Haziran, 2004 tarihli Resmi Gazete şöyledir:


"KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ
RESMİ GAZETE
Sayı: 93 Ek I 25 Haziran,2004
Bölüm 1
YASALAR
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhuriyet Meclisi-'nin 14 Haziran 2004 tarihli Otuzdokuzuncu Birleşiminde Oyçokluğuyla kabul olunan "Kıbrıs Türk Elektrik Kurumunun Alacaklarının Tahsilinin Hızlandırılması (Geçici Kurallar) Yasası"Anayasanın 94'üncü maddesinin (2)'nci fıkrası gereğince Kuzey Kıbrıs Türk Cu-mhuriyeti Cumhurbaşkanı Vekili tarafından Resmi Gazete'de yayımlanmak suretiyle ilan olunur."



Yasanın yürürlüğe girmesi üzerine Cumhurbaşkanı Başsavcıya bir yazı göndererek önümüzdeki iptal davasının açılmasını sağladı. Başsavcıya gönderilen talimat ş-öyledir:

"KUZEY KIRBIS TÜRK CUMHURİYETİ
CUMHURBAŞKANLIĞI
Sayı:71/04/C 28 Haziran, 2004
Sayın Akın Sait,
KKTC Başsavcısı,
Lefkoşa.
Onay için ikinci kez Cumhurbaşkanlığımıza gönderilen 'Kıbrıs Türk Elektrik Kurumunun Alacaklarının Tahsi-linin Hızlandırılması(Geçici Kurallar) Yasası' Meclis üye tam sayısının salt çoğunluğunun onayından geçmemesinden dolayı Başsavcılığın 31/2004 sayı ve 17 Haziran 2004 tarihli görüşleri de göz önünde bulundurularak sözkonusu yasanın yayımlanmak suretiyle yü-rürlüğe giremeyeceği Cumhuriyet Meclisine ekte sunulan CB/588 sayı ve 23 Haziran 2004 tarihli yazıyla bildirilmişti.
Yasanın Cumhurbaşkanınca onaylanarak yürürlüğe giremeyeceğinin bildirilmesine ve konuyla ilgili yasal engelin detaylarının Cumhuriyet Mecl-isine bildirilmesine rağmen Cumhurbaşkanlığına vekalet eden Cumhuriyet Meclisi Başkanı Dr.Fatma Ekenoğlu Cumhuriyet Meclisinden alınan bilgiye göre yasayı 25 Haziran 2004 tarihinde imzalamıştır.
Sözkonusu Yasanın iptali için gereğini saygılarımla rica ede-rim.
Rauf R.Denktaş
KKTC Cumhurbaşkanı
Ek:
1.Cumhuriyet Meclisine
gönderilen CB/588 sayı
ve 23 Haziran 2004
tarihli yazımız."


Dava lâyihalarının hazırlanması ve davanın Anayasa Mahkemesinde görüşülmesine -değin bir süre geçmesi kaçınılmazdı. Bu sürede yasanın uygulanması halinde yasadan yararlananlar borçlarını indirimli olarak ödeyecekler ve geriye dönüş mümkün olmayacaktı. Bu nedenle Anayasa Mahkemesi verdiği ara emriyle karara değin yasanın uygulanması-nı durdurmuştur.

Bu davada Başsavcılığın iddiaları açık ve nettir. Anayasanın 94(2) maddesine göre Cumhurbaşkanının Cumhuriyet Meclisine geri gönderdiği bir yasanın üye tam sayısının salt çoğunluğu olan 26 oyla geçmesi gerekir. Halbuki dava konusu yasa t-oplantıya katılanların oyçokluğu olan 22 oyla geçmiştir. Dolayısıyla yasanın yayımlanıp yürürlüğe girmesi Anayasaya aykırıdır.

Bu görüşe karşı Cumhuriyet Meclisi tarafından öne sürülen ve yasanın yürürlüğe girebileceğini savunan argümanları üç başlık alt-ında toplamak mümkündür.

12/2004 sayılı yasanın Cumhurbaşkanı tarafından
Yasama Meclisine geri gönderilen bir yasa olmayıp yeni bir yasa olduğu, dolayısıyle mecliste hazır bulunanların oyçokluğu ile kabul edilebileceği argümanı:

Bu argümana katılmak müm-kün değildir. Çünkü:
Anayasanın 94(2) maddesine göre Meclise geri
gönderilen bir yasa değiştirilse bile üye tam sayısının salt çoğunluğu ile geçmelidir. Yani değiştirilmesi yasanın geri gönderilen yasa olma özelliğini ortadan kaldırmaz.
Yeni bir yasa tas-arısı Bakanlar Kurulundan geçer ve
tasarı numarası alır. Bu olayda 11 Kasım, 2003 tarihinde geçen, iade edilen ve ikinci kez oylanan tasarılar aynı numarayı taşımaktadır. Dolayısıyle ortada yeni bir yasa yoktur.
Yasama Meclisi yasayı yeni bir yasa olara-k değil
geri gönderilen bir yasa olarak ele alıp değerlendirmiştir. Cumhuriyet Meclisi Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plân Komitesinin Yasa ile ilgili raporunda şöyle denmektedir:




"Komitemiz, 18 Mart 2004, 11 Mayıs 2004 ve 25 Mayıs 2004 tarihlerinde yapmış- olduğu toplantılarda, Cumhurbaşkanı tarafından Bir Daha Görüşülmek Üzere Geri Gönderilen Kıbrıs Türk Elektrik Kurumunun Alacaklarının Tahsilinin Hızlandırılması(Geçici Kurallar) Yasasını, Ek'te sunulan İade Gerekçeleri ışığında ve Tarım ve Orman Bakanı Sa-yın Raşit Pertev ve Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu yetkililerinin vermiş oldukları bilgiler çerçevesinde görüşmüş ve çalışmalarını tamamlamıştır."



Görüleceği gibi Meclis Komitesi de yasayı geri gönderilen bir yasa olarak kabul ederek değerlendirmiştir.
-d) Yeni bir yasa için Bakanlar Kurulunun tasarı hazırlaması gerekmektedir. Halbuki burada Bakanlar Kurulunun hazırladığı yeni bir yasa tasarısı yoktur.
e) Geri gönderilen bir yasayı yeni bir yasa olarak kabul etmenin pratik bir anlamı yoktur. Çünkü yeni- yasa olarak nitelendirildiği zaman Cumhurbaşkanının bu yasayı tekrar geri gönderme yetkisi doğar ki bu prosedürün sonuç vermesi mümkün değildir.

Tüm bu nedenlerle 12/2004 sayılı yasanın yeni bir yasa olarak değerlendirilemeyeceği görüşündeyiz.

Savunma-nın ikinci argümanına göre 23 Haziran, 2004
tarihli yazı Cumhurbaşkanı tarafından değil müsteşar adına müdür tarafından imzalanmıştır. Bu nedenle yazının Cumhurbaşkanının iradesini ortaya koyduğu söylenemez. Burada şekle yönelik teknik bir itiraz vardır.- Bu itirazı kabul etme olanağı yoktur. Çünkü Cumhurbaşkanının talimat vererek müsteşar veya müdürü vasıtasıyla iradesini ortaya koyamayacağını gösteren bir kural yoktur. Kaldı ki bu tür teknik tartışmalarda önemli olan yetki sahibinin gerçek iradesidir.- Eğer Müdür Cumhurbaşkanının iradesi dışında bir işlem yapmış olsa teknik hata önemli bir sorun yaratabilirdi. Ancak burada böyle bir durum yoktur. Çünkü Müdür Cumhurbaşkanının iradesini aynen yansıtmıştır.

Savunmanın öne sürdüğü üçüncü argüman şöyle
ö-zetlenebilir.
Anayasanın 94(2) maddesi "Cumhuriyet Meclisi, geri
gönderilen yasaları, değiştirerek veya aynen, üye tamsayısının salt çoğunluğu ile kabul ederse, yasa Cumhurbaşkanınca yayımlanır" demektedir. Burada emredici bir ifade vardır. Buna göre Cu-mhurbaşkanı Yasama Meclisine geri gönderilen yasaları üye tamsayısının salt çoğunluğu ile yani 26 oyla geçmesi halinde yayımlamak zorundadır. Yasanın toplantıya katılanların oyçokluğuyla geçmesi halinde bu zorunluluk ortadan kalkmakla birlikte yasayı yayı-mlamak Cumhurbaşkanının takdirine kalmıştır. Geçmişte buna benzer bir olay olmuş ve daha önce Cumhurbaşkanı tarafından iade edilmiş olan 20/2000 sayılı Öğretmenler Yasası ikinci kez sadece 22 oyla kabul edildiği halde Cumhurbaşkanı tarafından yayımlanarak- yürürlüğe girmiştir.

Anayasanın 88. maddesi Meclis Başkanının Cumhurbaşkanına vekâlet etmesi halinde kullanamayacağı yetkileri belirlemiştir. İade edilen bir yasayı yayımlama yetkisi 88. maddede belirtilen yetkiler arasında sayılmadığına göre Cumhurbaş-kanına vekalet eden kişinin bu yetkiyi kullanması mümkündür. Meclis Başkanı vekâlet ederken Cumhurbaşkanında olan takdir yetkisini kullanarak yasayı yürürlüğe koymuştur.

Savunmanın öne sürdüğü bu argümanların da sonucu
etkileyecek argümanlar olmadığını- söyleyebiliriz. Çünkü bu olayda Cumhurbaşkanı 23 Haziran, 2004 tarihinde adadan ayrılmadan önce iradesini ortaya koymuştur. Cumhurbaşkanının iradesi Tansel Çağış'ın 23 Haziran 2004 tarihli yazısı ile Cumhuriyet Meclisi Başkanlığına bildirilmiştir. Cumh-urbaşkanı iradesini ortaya koymadan adadan ayrılmış olsa savunmanın yukarıdaki iddiaları üzerinde ciddiyetle durmak gerekebilirdi. Burada Cumhurbaşkanı iradesini ortaya koymuş ve prosedür tamamlanmıştır. Bu nedenle iade edilen bir yasanın üye tam sayısın-ın salt çoğunluğu ile değil de toplantıda hazır bulunanların oyçokluğu ile geçmesi halinde Cumhurbaşkanı veya Vekilinin yayımlama yetkisi olup olmadığı konusunu incelememize gerek yoktur.

Yukarıda belirtilenlerin tümü ışığında Başsavcılığın
iddia ettiği- gibi 12/2004 sayılı yasanın Meclise iade edilen bir yasa olduğu, Anayasanın 94(2) maddesinin öngördüğü gibi meclis üye tam sayısının salt çoğunluğu ile geçmediği ve bu nedenle yasallaşamayacağı görüşündeyiz.


SONUÇ:
Davada talep edildiği gibi 12/2004 sa-yılı Kıbrıs Türk Elektrik Kurumunun Alacaklarının Tahsilinin Hızlandırılması
(Geçici Kurallar) Yasasının Anayasanın 94(2) maddesine




aykırı olduğuna karar verilir ve bu nedenle yasa iptal edilir.



Taner Erginel Nevvar Nolan Gönül -Erönen
Başkan Yargıç Yargıç



Seyit A.Bensen Şafak Öneri
Yargıç Yargıç


27 Ağustos 2004



-


15



-


Full & Egal Universal Law Academy