Anayasa Mahkemesi Numara 23/1985 Dava No 8/1987 Karar Tarihi 04.06.1987
Numara: 23/1985
Dava No: 8/1987
Taraflar: Orhan Kahya ile Bakanlar Kurulu
Konu: Bakanlar Kurulunun 13.3.1985 tarihli olup 21 Mart 1985 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanan “ KKTC Sınırları Dahilinde Bulunan İstasyonları” başlıklı kararı ile bunu tadil eden 20.5.1985 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan kararının, Anayasaya aykırılığı iddiası
Mahkeme: A/M
Karar Tarihi: 04.06.1987

-D.8/87 Anayasa Mahkemesi 23/85

Anayasa Mahkemesi olarak oturum yapan
Yüksek Mahkeme Huzurunda.

Mahkeme Heyeti: Şakir Sıdkı İlkay, Başkan, Salih S. Dayıoğlu,
N.Ergin Salâhi, Niyazi F.korkut, Aziz Altay.

D-avacı: 1. Orhan Kâhya, Zarar Görmüş Güneyliler Cemiyeti
Başkanı olarak ve Zarar Görmüş Güneyliler
Cemiyetini temsilen.
2. Namık Ramadan, Zarar Görmüş Güneyliler Cemiyeti
Genel Sekreteri olarak ve Zarar Görmüş Gün-eyliler
Cemiyetini temsilen.

ile -
Davalı: 1. Bakanlar Kurulu vasıtası ile KKTC
2. İskân Bakanlığı vasıtası ile KKTC

A r a s ı n d a.

Davacılar namına : Selçuk Gürkan
Dava-lılar namına : Savcı Müjgan Irkad.


K A R A R

Şakir Sıdkı İlkay, Başkan: Davacılar, Bakanlar Kurulunun 13.3.1985 tarihli olup 21 Mart 1985 tarihinde Resmi Gazete'de yayınlanan " KKTC Sınırları Dahilinde Bulunan İstasyonları" başlıklı kararı ile bun-u tadil eden 20.5.1985 tarihli Resmi Gazete'de yayınlanan kararının, Anayasanın 1,8,159 ve Geçici 1. maddelerine aykırı olduğu gerekçesi ile, iptalini istemişlerdir.

Davalılar ise, dosyaladıkları müdafaa takririnde, diğer hususlar yanında, Bakanlar Kuru-lu kararları aleyhine Anayasa Mahkemesinde doğrudan doğruya iptal davası açılamayacağı ön itirazını ileri sürdüler.

Dava, Anayasanın 147. maddesi altında açılmıştır. Bu maddenin konu ile ilgili (1). fıkrası aynen şöyledir.
"Madde 147.
Cumhurbaşkanı, -Cumhuriyet Meclisinde temsil edilen siyasal partiler, siyasal gruplar ve en az dokuz milletvekili veya kendi varlık ve görevlerini ilgilendiren alanlarda diğer kurum, kuruluş veya sendikalar bir yasanın, kararnamenin, tüzüğün, Cumhuriyet Meclisi İçtüzüğünü-n, Cumhuriyet Meclisi kararının, yönetmenliğin veya bunların herhangi bir kuralının Anayasanın herhangi bir kuralına aykırı veya ona uygun olmadığı gerekçesi ile Anayasa Mahkemesinde doğrudan doğruya iptal davası açabilirler."

Görülebileceği gibi fıkrada -cumhuriyet Meclisi kararından söz edilmekte, Bakanlar Kurulu kararından ise söz edilmemektedir. Bu durumda tezekkür edilmesi gereken husus fıkrada yer alan "kararname" sözcüğünün konu Bakanlar Kurulu kararını kapsayıp kapsamadığıdır.

Bizim Anayasamızda k-ararnameden 108, 112 ve 128. maddelerde söz edilmektedir. 108. madde Bakanlıkların Başbakanın önerisi ve Cumhurbaşkanının onayı ile Resmi Gazete'de yayınlanacak bir kararname ile kurulup kaldırılabileceğini hükme bağlamaktadır. 112. madde ekonomik konulard-a, ivedilik varsa, Bakanlar Kurulunun Resmi Gazetede yayınlanrak yürürlüğe girecek olan yasa gücünde kararname çıkarabileceğini hükme bağlamaktadır. 128. madde de olağanüstü durum ve sıkıyönetim süresince, Cumhurbaşkanının başkanlığında toplanan Bakanlar K-urulunun yasa gücünde kararname çıkarabileceğini hükme bağlamaktadır. Görülebileceği gibi bu kararnameler belirli hususlar hakkında çıkarılabilmekte ve genel anlamda Bakanlar Kurulu kararlarını içermemektedir. Bu nedenle bir Bakanlar Kurulu kararı veya kar-arları, bu meselede olduğu gibi, bir iptal davasına konu olamaz. Necatigil'in Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde Yönetim Hukuku ve Anayasa Yargısı isimli eserinde de, s.135-137 de, aynı görüşe yer verilmektedir. Anayasa koyucusu istemiş olsaydı bu maddede ka-rarnameye ilâveten meclis kararından söz ettiği gibi Bakanlar Kurulu kararından da söz ettiği gibi Bakanlar Kurulu kararından da söz edebilir ve kararname dışındaki Bakanlar Kurulu kararlarını da maddenin kapsamı içine alabilirdi.

KKTC Anayasasının 147. -maddesinin KTFD Anayasasındaki muadili 113. maddedir. O maddede de meclis kararından söz edilmekte, Bakanlar Kurulu kararından veya karardan söz edilmemektedir ve Mahkememiz, A.M. 19/84 sayılı havalede, Bakanlar Kurulu kararlarının 113. maddenin kapsamında- olmadığına karar verirken "Anayasa koyucusu istemiş olsaydı 113. maddede de, 114. maddede olduğu gibi, sadece 'karar' diyebilir ve meclis kararı dışındaki kararları da maddenin kapsamı içine alabilirdi" demişti. Anayasa koyucusunun bu kararı bildiği varsa-yılır. Buna rağmen Anayasa koyucusu KKTC Anayasasında 147. maddeyi düzenlerken kararnamden ve meclis kararından söz etmiş, Bakanlar Kurulu kararından veya karardan söz etmemiştir. Bu da Anayasa koyucusunun niyetinin "kararnameler" dışındaki Bakanlar Kurulu- kararlarını konu fıkranın kapsamı içine almamak olduğunu göstermektedir.

Son olarak bir hususa değinmek istiyoruz. Anayasamızda kararnameden, yukarıda belirtilen 3 maddeye ilâveten, 121. maddede de söz edilmektedir. Bu maddenin (5). fıkrasında üst kadem-e yöneticiliği yapan kamu görevlilerinin, yasa ile düzenlenecek kurallar uyarınca, ilgili bakan, Başbakan ve Cumhurbaşkanın imzalarını taşıyan üçlü kararname ile atanmalarını öngörmektedir. Önümüzde konu olmadığı cihetle bu tip bir kararnamenin Anayasanın -147. maddesi altında bir iptal davasına konu edilip edilmeyeceği hakkında, bu meselede, herhangi bir görüş belirtmemeyi uygun gördük.

Sonuç olarak kararname dışındaki Bakanlar Kurulu kararlarının Anayasanın 147. maddesi altında bir iptal davasına konu ya-pılamayacağına ve bu nedenle davanın reddedilmesine, oybirliği ile, karar verilir.

Dava reddolunur.
Masraflarla ilgili herhangi bir emir verilmez.




(Şakir Sıdkı İlkay) (Salih S. Dayıoğlu)
Başkan Başkan



(N.Ergin Sa-lâhi) (Niyazi F.Korkut) (Aziz Altay)
Yargıç Yargıç Yargıç


4 Haziran 1987


Full & Egal Universal Law Academy