Anayasa Mahkemesi Numara 19/2009 Dava No 4/2009 Karar Tarihi 24.12.2009
Numara: 19/2009
Dava No: 4/2009
Taraflar: Başsavcılık ile Kerem Yavuz arasında
Konu: Ağır Ceza Mahkemesine havale - İlk soruşturma
Mahkeme: A/M
Karar Tarihi: 24.12.2009

-

D.4/2009 Anayasa Mahkemesi 19/2009
(Girne Ceza Dava No: 2991/09)

ANAYASA MAHKEMESİ OLARAK O-TURUM YAPAN
YÜKSEK MAHKEME HUZURUNDA.

Mahkeme Heyeti: Nevvar Nolan, Başkan, Mustafa H. Özkök,
Seyit A.Bensen, Şafak Öneri, Necmettin Bostancı.

Anayasanın 148. maddesi hakkında.

Girne Kaza Mahkemesi tarafından 2991/2009 sayılı Ceza davas-ında (Davayı ikame eden:Başsavcılık ile Sanık: Kerem Yavuz, Merkezi Cezaevi - Lefkoşa arasında) sunulan konu.


Havale isteminde bulunan/Sanık tarafından Av.Menteş Aziz
Başsavcılık tarafından Savcı Erdinç Akyener.

-----------


K A R A R


Tasarrufu-nda cannabis türü uyuşturucu madde bulundurmakla itham edilen sanık ilk soruşturma için Girne Kaza Mahkemesinde Yargıç huzuruna çıkarıldı. Başsavcıyı temsil eden savcı Bölüm 155 Ceza Usul Yasasının 106A maddesi altında, Başsavcının, ilk soruşturma yapılmak-sızın sanığın Ağır Ceza Mahkemesi huzurunda yargılanması istemi olduğunu duyurdu ve bu istemi içeren Başsavcının yazısını Yargıca sunmak istedi. Sanığı temsil eden avukat Ceza Usul Yasasının 106A maddesinin sanığın savunma hakkını, tanık dinletme hakkını e-linden aldığını ve Anayasanın 1, 3(4), 7(l), 17(l) ve 17(4)(c) maddelerine aykırı olduğunu ileri sürdü. Ceza Usul Yasasının 106A maddesi altında işlem yapmaya davet edilen Kaza Mahkemesi Yargıcı da konu maddenin Anayasaya aykırı olduğu iddiasını karara bağ-lanmak üzere, Anayasa Mahkemesine sundu.




Bölüm 155 Ceza Usul Yasasının 106A maddesi ile Anayasanın 1, 3(4), 7(l), 17(1) ve 17(4)(c) maddeleri aşağıda verildiği gibidir.
Bölüm 155 Ceza Usul Yasası
106A.(1) Bu Yasanın 92'nci ve 106'ncı maddeleri ile bu-nlar arasında kalan tüm maddelerde belirtilen ilk
soruşturmanın yapılmasına ilişkin kurallara halel gelmeksizin, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Başsavcısı,
yukarıdaki maddelere göre ilk soruşturma yapılması gerekli herhangi bir suç ile ilgili ilk soruşt-urma yapılmamasını kamu yararı, suçun niteliği ve sanığın özel durumu açısından uygun gördüğü hallerde, durumu ilgili Kaza Mahkemesi Yargıcına bir yazı ile bildirebilir ve ilk soruşturma yapılmaksızın sanığın Ağır Ceza Mahkemesi huzurunda yargılanması iste-minde bulunabilir.
(2) Yukarıdaki (1)'inci fıkra uyarınca ilk soruşturma yapılmaması isteminde bulunulması hallerinde , Başsavcı, sanık aleyhindeki ikamename ve Ağır Ceza Mahkemesinin oturumları sırasında dinletilmek istenen tanıkların verecekleri ifadeler-le, Ağır Ceza Mahkemesine ibraz edilmesi muhtemel sair belgelerin asıllarına uygun daktilo edilmiş suretlerini ilgili Kaza Mahkemesine ve sanığa veya avukatına, davanın görüleceği Ağır Ceza Mahkemesinin ilk oturumundan en az on gün önce verir. İlgili Kaza -Mahkemesi Yargıcı, kendisine Başsavcı tarafından iletilen ikamename , ifade ve sair belgeleri sanığı veya avukatını da dinledikten sonra Başsavcının istemini kabul veya reddedebilir.
(3) Başsavcı ölüm cezası ile cezalandırılması gereken suçlar için yukarıd-aki (1)'inci fıkrada belirtilen istemde bulunamaz.
(4) Oturumlarına devam etmekte olan bir Ağır Ceza Mahkemesinin uygun görmesi ve Başsavcının başvurusu ve sanığın veya avukatının kabul etmesi halinde, yukarıdaki (2)'inci fıkradaki süre dikkate alınmaksızı-n, Ağır Ceza Mahkemesi başka yeni davaları yukarıdaki (2)'inci fıkradaki yöntemle gündemine alabilir.

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Anayasası
Madde 1
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Devleti, demokrasi, sosyal adalet ve hukukun üstünlüğü ilkelerine dayanan- laik bir Cumhuriyettir.

Madde 3.
(1).........
(2).........
(3).........
(4) Hiçbir organ, makam veya merci, kaynağını bu
Anayasa'dan almayan bir yetki kullanamaz.


Madde 7.
(1) Yasalar Anayasaya aykırı olamaz.


M-adde 17
(1)Kimse, bu Anayasa ile veya bu Anayasa gereğince kendisine gösterilen mahkemeye başvurmak hakkından yoksun bırakılamaz. Her ne ad altında olursa olsun adli komisyonlar veya istisnai mahkemeler oluşturulması yasaktır.
(2)..............
(3)........-......
(4)Herkes:
(a)............
(b)............
(c)Delillerini göstermek veya göstertmek veya tanıkların yasaya uygun olarak doğrudan doğruya sorguya çekilmesini istemek;
hakkına sahiptir.

Sanık avukatına göre Ceza Usul Yasasının -106A maddesi sanığın savunma hakkını, tanık dinletme hakkını elinden almaktadır, bu nedenle de Anayasanın yukarıda sayılan maddelerine aykırıdır.

Ceza Usul Yasasının 106A maddesi Yargıca bir takdir yetkisi tanımaktadır. Yargıç, kendisine sunulan sanık al-eyhindeki ikamenameyi, Ağır Ceza Mahkemesinde dinletilmek istenen tanıkların ifadelerini, ibraz edilecek diğer belgeleri, sanığın veya avukatının ifade edecekleri ile birlikte değerlendirecek ve Başsavcının ilk soruşturma yapılmaksızın sanığın Ağır Ceza Ma-hkemesi huzurunda yargılanması istemini karara bağlayacaktır.

İlk soruşturmada Yargıç sanığın suçlu olup olmadığını karara bağlamamaktadır, Yargıç sadece iddia makamının yani savcılığın elinde sanığın itham edildiği suçtan yargılanmasını gerektirecek yet-erlikte şahadet olup olmadığını karara bağlar ve eğer iddia makamının elindeki şahadetin yeterli olduğu


kanısına varırsa sanığı yargılanmak üzere yetkili mahkeme olan Ağır Ceza Mahkemesine havale eder. Bu safhada, Ceza Usul Yasasının 94'üncü maddesi alt-ında, savcılığın elindeki şahadet
ile, sanık tarafından şahadet sunulmuş olması halinde, sanık tarafından sunulan şahadet arasında çelişki olsa dahi, savcılığın sunduğu sanık aleyhindeki şahadet, sanığı
yargılayacak olan Ağır Ceza Mahkemesi tarafından gü-venilir kabul edilip tercih edilmesi durumunda sanığın itham edildiği suçu işlediği doğrultusunda bir karine yaratabilecek nitelikte ise, Yargıç sanık aleyhindeki şahadeti, sanığı Ağır Ceza Mahkemesine havale etmek için yeterli kabul edip, sanığı itham edi-ldiği suçtan yargılanması için Ağır Ceza Mahkemesine havale etme durumundadır. Ceza Usul Yasasında ilk soruşturma ile ilgili düzenleme, ilk soruşturmayı yapan Yargıcın, savcılığın elinde sanık aleyhine kabul edilmesi halinde sanığın yargılanması için yeter-li olacak şahadetin var olması halinde, sanık tarafından sunulan şahadeti, savcılığın şahadetine tercih edip sanığı serbest bırakmasına açık değildir.

İlk soruşturmanın iki amaca hizmet ettiği görülmektedir. Öncelikle iddia makamının elindeki şahadet Ya-rgıcın süzgecinden geçmektedir, böylece olası keyfi bir yargılamanın, saptırılmış bir amaçla sanığın yargılanmasının önü alınmaktadır; yine ilk soruşturma, iddia makamının elinde bulunan şahadeti, aleyhindeki davayı, esas yargılanması başlamadan sanığın öğ-renmesini sağlamaktır. Ceza Usul Yasasının 106A maddesi ile getirilen düzenlemede, Yargıcın Başsavcının istemini kabul etmesi halinde dahi, yukarıdaki her iki amacın da yine gözetildiği görülmektedir; şöyle ki, Başsavcı sanık aleyhindeki ikamenamenin, Ağır- Ceza Mahkemesinde dinletilmek istenen tanıkların verecekleri ifadelerin ve Ağır Ceza Mahkemesinde sunulmak istenen diğer belgelerin asıllarına uygun suretlerini hem Kaza Mahkemesine hem de sanığa veya avukatına önceden vermek durumundadır, Yargıç sunulanl-arı, sanığın ifade edeceklerini değerlendirir ve kararını verir.

Yargıç, sanığı Ağır Ceza Mahkemesine havale ettiği takdirde sanık itham edildiği suçtan o suçu yargılamaya yetkili Ağır Ceza Mahkemesinde yargılanır, suçlu olup olmadığı orada karara bağla-nır. Sanık Ağır Ceza Mahkemesindeki
yargılanmasında şahadet verebilir, tanıklarını dinletebilir, delillerini sunabilir. Ağır Ceza Mahkemesindeki yargılamadan önce ilk soruşturma yapılması bir Anayasa buyruğu değildir, ilk soruşturma ile ilgili düzenleme C-eza Usul Yasasında yer almaktadır. Yasa koyucu, Ceza Usul Yasasında değişiklik yaparak, Başsavcının yukarıda sıralanan yükümlülüklerini yerine getirmesi koşulu ile, ilk soruşturma yapılmaksızın sanığın Ağır Ceza Mahkemesi huzurunda yargılanması isteminde b-ulunabileceğini, Yargıcın da, Başsavcı tarafından sunulanları, söz hakkı tanıyacağı sanığı veya avukatını da dinledikten sonra değerlendirmeye alıp takdir hakkını kullanarak istemi karara bağlayacağını, yasanın dili arzu edildiği kadar açık olmasa da, düze-nlemiştir. Değiştirilmiş Ceza Usul Yasasının 106A maddesinin Anayasanın metinleri yukarıda verilen, 1, 3(4), 7(l), 17(l) ve 17(4)(c) maddelerine aykırılığı görülmemektedir.

Sonuç olarak, yukarıda ifade edilenler ışığında Bölüm 155 Ceza Usul Yasasının 106-A maddesinin Anayasanın 1, 3(4), 7(l), 17(l) ve 17(4)(c) maddelerine aykırı olmadığına, oybirliği ile karar verilir.




(Nevvar Nolan) (Mustafa H. Özkök)
Başkan Yargıç




(Seyit A. Bensen) (Şafak Öneri) (Necm-ettin Bostancı)
Yargıç Yargıç Yargıç

24 Aralık, 2009




5






Full & Egal Universal Law Academy