Anayasa Mahkemesi Numara 1/1981 Dava No 20/1981 Karar Tarihi 20.11.1981
Numara: 1/1981
Dava No: 20/1981
Taraflar: Nalan Muammer Ada ile Ekonomi ve Maliye Bak.
Konu: 1980 İthalatı ve İhracatı (Düz. Den.) (Değ. No.2) Kararnamesinin 24(2)(3). Maddesinin Anayasaya aykırılığı iddiası
Mahkeme: A/M
Karar Tarihi: 20.11.1981

-D. 20/81 Anayasa Mahkemesi 1/81
Anayasa Mahkemesi Olarak Oturum Yapan
Yüksek Mahkeme Huzurunda
Mahkeme Heyeti: Ülfet Emin, Başkan, Şakir Sıdkı İlkay,
Salih S. Dayıoğlu, N. Ergin Salâhi, Niyazi F. Korkut.
Anayasanın 114. maddesi hakkında.
(Yü-ksek İdare Mahkemesinde 284/80 sayılı başvuruda müstedi: Nalân Muammer Ada, Lefkoşa ile Müstedaaleyh: Ekonomi ve Maliye Bakanlığı vasıtasıyle KTFD, Lefkoşa) arasında.
30.1.1981 tarihinde sunulan konu.
Müstedi namına: Güner Çakın
Müstedaaleyh namına: Doğan -Erozan.

--------------------
K A R A R
KONU:
Plâstik ürünleri hammaddelerini temel kurdan katlı kura geçiren ve 25.1.1980 tarih ve 9 sayılı Resmi Gazete'nin Ek IV s.36'da yayınlanan Ekonomi ve Maliye Bakanlığının tebliği, Kısım III, kalem 5'in; ve
3.4.1-980 tarih ve 41 sayılı Resmi Gazete'nin Ek III'ün s.177-184'de yayınlanan 1980 İthalâtı ve İhracatı (Düzenleme ve Denetim) Kararnamesinin 6. maddesinin ve
1980 İthalâtı ve İhracatı (Düzenleme ve Denetim) (Değişiklik No.2) Kararnamesi ile değiştirilmiş şekl-i ile yukarıda (b)de belirtilen Kararnamenin 24(2) ve (3). maddelerinin
Anayasanın 5(2), 7, 37(2), 61(2)(4) ve 88(4) maddelerine aykırı olup olmadığı.

I. OLAY:
Müstedi Yüksek İdare Mahkemesine dosyaladığı bir başvuru ile Federal Almanya'dan temel kurdan- plâstik ürünü ham maddesi olan ve 30,000 dolar veya 54,440,050 DM değerinde 23 ½ ton alkalin ithali için 21.12.1979'da döviz tahsis edildiği halde 30.4.1980 tarihinde verilen izne ve döviz tahsisine dayanılarak ithal edilen malın gümrüklenmesine gidildiği-nde, plâstik ürünü ithalinin temel kurdan katlı kura geçtiği nedeni ile müstediden 473,363,10 TL talep eden işlem veya kararın hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğuramayacağına karar verilmesi isteminde bulundu.

Müstedaaleyh dosyaladığı- itirazname ile diğer şeyler meyanında 3 Nisan 1980 tarih ve 41 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan 1980 İthalâtı ve İhracatı (Düzenleme ve Denetim) Kararnamesinin 25. maddesine istinaden ithalât ile gümrükten çıkarılmamış her türlü malın değeri ithalât konu-su malın gümrükten çekilmesi esnasında K.T.F.D.'inde geçerli olan kurlar üzerinden hesaplanıp işlem gördüğünü, müstedinin de bu çerçevede muamele gördüğünü ve müstediye malın gümrükten çekildiği tarihteki kurun uygulandığını ileri sürdü. Başvurunun duruşm-asında müstedi (a) plâstik ürünlerin ham maddelerini temel kurdan katlı kura geçiren ve 25.1.1980 tarih ve 9 sayılı Rasmi Gazete'nin Ek IV, s.36'da yayınlanan Ekonomi ve Maliye Bakanlığının tebliği, Kısım III, kalem 5'in; ve (b) 3.4.1980 tarih ve 41 sayıl-ı Resmi Gazete'nin Ek III'ün s.177-184'de yayınlanan 1980 İthalâtı ve İhracatı (Düzenleme ve Denetim) Kararnamesinin 6. maddesinin ve (c) 1980 İthalâtı ve İhracatı (Düzenleme ve Denetim) (Değişiklik No.2) Kararnamesi ile değiştirilmiş şekli ile yukarıda (b-) de belirtilen Kararnamenin 24(2) ve (3). maddelerinin Anayasanın 5(2), 7, 37(2), 61(2)(4) ve 88(4) maddelerine aykırı olup olmadığının başvurunun karara bağlanmasında etkisi olduğunu ve (a), (b) ve (c)'de belirlenenlerin Anayasanın 5(2), 7, 37(2), 61(2)(-4) ve 88(4) maddelerine aykırı olduğunu ileri sürerek konunun karara bağlanması için Yüksek Mahkemeye, Anayasa Mahkemesi olarak sunulmasını istedi.

Yüksek İdare Mahkemesi Anayasaya aykırı olduğu iddia olunan kararname maddelerinin ihtilaf konusunun karar-a bağlanmasında etkisi olduğu kanaatına vararak konuyu karara bağlamak üzere Yüksek Mahkemeye Anayasa Mahkemesi olarak sundu. Yüksek Mahkeme Anayasa Mahkemesi olarak karar verinceye dek duruşma durdutuldu.

II. İDDİANIN GEREKÇESİ:
Müstedinin iddiasının ge-rekçesi özetle şöyledir:
25 Mayıs 1979 tarih ve 43 sayılı Resmi Gazetenin Ek IV Bölüm 1'inde yayınlanan Ekonomi ve Maliye Bakanlığının tebliğinin "Temel Kur uygulanacak ithal malları listesi'nin 3. kısmının F maddesinde plâstik ürünleri hammaddeleri temel- kur uygulanacak ithal malları listesine alındı. Bu emirname uyarınca müstedi ilgili makamdan gerekli ithalat iznini ve döviz tahsis belgesini aldı ve temel kur üzerinden plâstik ürünü hammaddesi ithali için 21 Aralık 1979'da 54,440.05 DM. değerinde akred-etif açtı. Daha sonra 25 Ocak 1980 tarihinde yayınlanan bir emirname ve tebliğ ile plâstik ürünleri hammaddesi temel kur uygulanacak ithal malların listesinden çıkarıldı. Bu çıkarılma yapılırken o güne kadar alınan izinler ve açılan akredetifler uyarınca- doğan haklar saklı tutulmadı. Müstedi o güne kadar almış olduğu ithal izni ile döviz tahsis belgesi uyarınca akredetifini de açtığı nedeniyle bir hak kazanmıştır ve bu hakkının 25 Ocak 1980 tarihli Ekonomi ve Maliye Bakanlığının tebliği ile ortadan kaldı-rılmaması gerekirdi. 25 Ocak 1980 tarihli tebliğ müstedinin işbu kazanılmış hakkını ortadan kaldırdığı nedeniyle bu tebliğ Anayasanın kazanılmış hak ilkesini çiğnediğinden Anayasaya aykırıdır. 25 Ocak 1980 tarihli tebliğ müstediye bir ekonomik engel koym-uş bulunmaktadır ve bu nedenle Anayasanın 5. maddesine aykırı düşmektedir. 25 Ocak 1980 tarihli tebliğ, özel girişimin güvenlik ve kararlılık içinde çalışmasını engellediğinden Anayasanın 37(2) maddesine de aykırıdır. Söz konusu tebliğ müstediye bir mali- yükümlülük yüklemiştir ve mali yükümlülükler ancak yasa ile yapılabilir. Tebliğ, Yasa olmadığı nedeniyle Anayasanın 61(2) maddesine de aykırıdır. Söz konusu tebliğ geriye yürüyen mali yükümlülük koyduğundan yine Anayasanın 61. maddesinin (4). fıkrasına -aykırıdır. 3.4.1980 tarih ve 41 sayılı Resmi Gazete'nin Ek III'ünde yayınlanan 1980 İthalatı ve İhracatı (Düzenleme ve Denetim) Kararnamesinin 6. maddesi daha önce Bakanlar Kurulu kararları ile saptanmış olan katlı ve temel kur uygulanacak ithal malları l-istelerine bakılmaksızın ve bu kararlar alındığında yapılmış olan tüm işlemler saklı kalmak koşulu ile bu kararnamenin yürürlük tarihinden sonra bu kararnameye ekli cetvel 1'de yer alan malların ithalatında bakanlığın devletin temel kur hesabı tahtında yür-ürlükteki mevzuata uygun olması halinde döviz tahsisi yapmasını ve ithalat işlemlerinde ödemeler bu kurun satış rayiçi üzerinden hesaplanmasını öngörür. 6. madde bahsi geçen cetvel I'de plâstik ürünlerin hammaddeleri yer almamaktadır. Bu madde daha öncek-i emirnameler uyarınca kazanılmış hakları korumadığından ve bir ekonomik engel doğurduğundan Anayasanın 5(2) maddesine aykırıdır. Aynı sebeplerle özel girişimlerin güvenlik ve kararlılık içinde çalışmasını sağlamadığından da Anayasanın 37(2) maddesine ayk-ırıdır. Bu kararname Anayasanın 88. maddesi altında yapıldığından 88. maddenin (4). fıkrasına göre yeni mali yükümlülükler getiremez. Emirname yeni mali yükümlülükler getirmektedir. Bu nedenle Anayasanın 88(4) maddesine de aykırıdır. 1980 ithalat ve ih-racatı (Düzenleme ve Denetim) Kararnamesinin değiştirilmiş şekli ile 24. maddesinin 2. fıkrası 25 Mayıs 1979 tarihli ve 43 sayılı Resmi Gazetenin Ek IV'ünde yayınlanan katlı ve temel kur uygulanacak ithal malların listesine istinaden bu liste çerçevesinde -döviz tahsisine bağlanan ithal mallarında bilâhare, 25 Ocak, 1980 tarih ve 9 sayılı Resmi Gazetenin Ek IV'ünde yayınlanan katlı ve temel kur listelerinde katlı kur uygulanacak ithal malları listesi kapsamına alınan ithal mallarında yalnız yatırım malı maki-nelere münhasır olmak üzere bankalarca bugüne değin işleme alınıp döviz istikrar fonu hesabına aktarılan ithalatın gerçekleştirildiği banka temel kur ve katlı kur arasındaki Türk Liraları farkının ithalatcılara iade edilmesini öngörür. Bu madde daha önce -temel kur uygulanan ithal maddeleri arasında özellikle yatırım malı makineler ile plâstik ürünlerin hammaddeleri arasında bir ayırım yapmakta ve bu nedenle eskiden temel kur listesinde olan ithal malları ithal eden kişiler arasında bir ayırım yapıldığından- bu madde eşitlik ilkesini de zedelemektedir.

Müstedaaleyhin iddiasının gerekçesi özetle şöyledir:
İlgili kararnamelerin ilgili maddeleri Anayasanın herhangi bir maddesine aykırı değildir. Anayasanın eşitlik ilkesini de zedelememektedir.

III. İLGİLİ YA-SA VE KARARNAME METİNLERİ AYNEN ŞÖYLEDİR:
1. 25 Ocak 1980 tarih ve 9 sayılı Resmi Gazetenin Ek IV'ünde yayınlanan Ekonomi ve Maliye Bakanlığının tebliği ve tebliğin kısım III kalem 5 aynen şöyledir:

"EKONOMİ VE MALİYE BAKANLIĞI'NDAN TEBLİĞ

Ekonomi ve M-aliye Bakanlığı 20 Nisan 1979 tarih ve 34 sayılı Resmi Gazete'nin Ek IV bölüm I'inde yayınlanan Emirname'nin 2 B(d) maddesinin ve Bakanlar Kurulu'nun
Ç-86-80 sayı ve 25.1.1980 tarihli kararının kendisine verdiği yetkiyi kullanarak aşağıdaki tebliği yapar.-


KATLI KUR UYGULANACAK İTHAL MALLARI LİSTESİ:

LİSTE I (KATLI KUR)

I. ..........
II. ..........
III. Sanayi Girdileri ve İmalât malzemeleri:
1. ........
2. ........
3. ........
4. ........
5. Plâstik ürünleri hammaddeleri"



2. 3.4.1980 tarih -ve 41 sayılı Resmi Gazete'nin Ek III'ünde yayınlanan 1980 ithalatı ve ihracatı (Düzenleme ve Denetim) Kararnamesinin 6. maddesi aynen şöyledir:
"6. Daha önce Bakanlar Kurulu Kararları ile saptanmış olan Katlı ve Temel Kur uygulanacak İthal malları listel-erine bakılmaksızın ve bu kararlar altında yapılmış olan tüm işlemler saklı kalmak koşuluyla, bu kararnamenin yürürlük tarihinden sonra bu Kararnameye ekli Cetvel I'de yer alan malların ithalâtında, Bakanlık Devletin Temel Kur hesabı tahtında yürürlükteki -mevzuata uygun olması halinde döviz tahsisi yapar ve ithalât işlemlerinde ödemeler bu kurun satış rayici üzerinden hesaplanır. Bakanlıkça yapılan döviz tahsisleri Maliye veya Merkez Bankacılığı görevini yürüten Bakanlık ve/veya Kuruluşça onaylandıktan son-ra geçerlilik kazanır. Ancak yetkili Bankalarda döviz tahsis olanağı bulunmaması halinde Devlet bundan dolayı herhangi bir sorumluluk taşımaz."


3. 1980 İthalat ve İhracat (Düzenleme ve Denetim) Kararnamesinin (Değişiklik No.2 ile değiştirilmiş şekli i-le) 24(2)(3) maddesi aynen şöyledir:
"24(2). 25 Mayıs, 1979 tarih ve 43 sayılı Resmi Gazete'nin Ek IV'ünde yayınlanan, Katlı ve Temel Kur uygulanacak ithal malları listesine istinaden, bu liste çerçevesinde döviz tahsisine bağlanan ithal mallarından bilâh-are, 25 Ocak, 1980 tarih ve 9 sayılı Resmi Gazete'nin Ek IV'ünde yayınlanan Katlı ve Temel Kur Listelerinde, Katlı Kur uygulanacak ithal malları listesi kapsamına alınan ithal mallarından yalnız yatırım malı makinelere münhasır olmak üzere Bankalarca bugün-e değin işleme alınıp Döviz İstikrar Fonu Hesabına aktarılan ithalâtın gerçekleştirildiği günkü Temel Kur ile Katlı Kur arasındaki Türk Liraları farkı ithalâtcılarına iade edilir.

Bu fıkra kapsamında olup da gümrüklenmemiş malların ithalinde ise gümrükle-ndirildikleri tarihteki Temel Kur üzerinden işlem yapılır."

"24(3). Yukarıdaki fıkrada belirtilen uygulama çerçevesinde Katlı Kur dikkate alınarak tahsil edilmiş bulunan Gümrük Vergileri fazlalığı da, ayni yönteme uygun olarak ithalâtçılarına iade edilir-."





IV. İNCELEME:
Tarafların ileri sürdüğü sav ve görüşler, ilgili tüzük, kararnameler ve Anayasa Metinleri incelenerek gereği görüşülüp düşünüldü.

Yüksek Mahkeme Anayasa Mahkemesi olarak 7/81 sayılı havalede Anayasa Mahkemesinin Anayasanın 114. mad-desi uyarınca herhangi bir yasanın veya kararnamenin veya herhangi bir kuralının Anayasaya aykırı olup olmadığı hususunu inceleyebilmesi için söz konusu yasa veya kararın veya herhangi bir kuralının mahkeme huzurunda olan işlemdeki uyuşmazlık konularının h-erhangi birinin karara bağlanmasında etkisi olması gerektiğine ve herhangi bir yasa veya kararın veya herhangi bir kuralının ihtilaf konusunun karara bağlanmasında etkisi olabilmesi için böyle bir yasa veya kararın veya herhangi bir kuralının yürürlükte ve- geçerli olması gerektiğine karar vermiştir. Aynı kararda Yüksek Mahkeme Anayasa Mahkemesi olarak 25.1.1980 tarih ve 9 sayılı Resmi Gazete'nin Ek IV'ünde yayınlanan Ekonomi ve Maliye Bakanlığının tebliğinin Kısım III kalem 5'in yürürlükte ve geçerli olmad-ığı cihetle Anayasaya aykırı olup olmadığı hususunu tetkik edip karara bağlanmasına gerek olmadığına karar vermiştir. O kararda belirtilen görüşleri aynen benimsediğimizi bu kararda da belirtiriz. Bu nedenle yürürlükte ve geçerli olmayan 25.1.1980 tarih -ve 9 sayılı Resmi Gazetenin Ek IV sayfa 36'da yayınlanan ve Kısım III kalem 5 ile ilgili Ekonomi ve Maliye Bakanlığının tebliğinin Anayasaya aykırı olup olmadığı hususunun tetkik edilip karara bağlanması gerekmez. Yargıç Şakir Sıdkı İlkay bu görüşe katılm-amaktadır.

3.4.1980 tarih ve 41 sayılı Resmi Gazete'nin Ek III'ünde yayınlanan 1980 İthalatı ve İhracatı (Düzenleme ve Denetim) Kararnamesinin 6. maddesi Kararnamenin cetvel I'inde yer alan malların ithalatında temel kur hesabı tahtında döviz tahsisin-in bakanlıkça yapıldığını öngörmektedir. Bu ekli cetvelde plâstik ürünleri hammaddelerinin Cetvel I'de yer almaması ile önceki emirnameler uyarınca kazanılmış hakları korumadığından ve bir ekonomik engel doğurduğundan Anayasanın 5(2) maddesine ve özel gir-işimlerin güvenlik ve kararlılık içinde çalışmasını sağlamadığından da Anayasanın 37(2) maddesine ve yeni mali yükümlülükler getirdiğinden Anayasanın 88(4) maddesine aykırı olduğu iddia edilmiştir. Herhangi bir yasa maddesinin Anayasaya aykırı olup olmadı-ğı hususunun tetkik edip karara bağlanması için konu yasa maddesinin Mahkeme huzurunda olan işlemin karara bağlanmasında etkisi olması gerekir. İlgili kararnamenin 6. maddesinin başvurudaki uyuşmazlık konularının karara bağlanmasında herhangi bir etkisi b-ulunmamaktadır.

1980 İthalatı ve İharacatı (Düzenleme ve Denetim) Kararnamesinin (Değişiklik No.2 ile değiştirilmiş şekli ile) 24(2) maddesi 25 Ocak 1980 tarih ve 9 sayılı Resmi Gazetenin Ek IV'ünde yayınlanan Katlı ve temel kur listelerinde katlı kur uy-gulanacak ithal malların listesi kapsamına alınan ithal mallarından yalnız yatırım malı makinelere münhasır olmak üzere bankalarca o güne değin işleme alınıp döviz istikrar fonu hesabına aktarılan ithalatın gerçekleştirildiği günkü temel kur ile katlı kur -arasındaki Türk Liraları farkının ithalatcılara iade edilmesini öngörmektedir. 24. maddenin (3). fıkrası ise (2). fıkrada belirtilen uygulama çerçevesinde katlı kur dikkate alınarak tahsil edilmiş bulunan gümrük vergilerinin fazlalığının da ayni yönteme u-ygun olarak ithalatcılara iade edilmesini öngörmektedir. 24(2) ve (3) maddesi yatırım malı makinelere münhasır kılınmıştır. Başvuru konusu ithal malı ise yatırım malı makine değildir. Bu nedenle 24(2) ve (3) maddesinin ihtilaf konusunun karara bağlanmas-ında herhangi bir etkisi olmadığı aşikârdır. Yüksek Mahkeme Anayasa Mahkemesi olarak 7/81 sayılı havalede verdiği kararda etkisi olmayan yasa maddeleri veya kararnameler hakkında Anayasanın 114. maddesi uyarınca Yüksek Mahkemenin Anayasa Mahkemesi olarak -herhangi bir karar vermediğine karar vermiştir. O kararda belirtilen görüşleri bu kararda da aynen benimseriz.

SONUÇ:
25.1.1980 tarih ve 9 sayılı Resmi Gazetenin Ek IV sayfa 36'da yayınlanan Kısım III kalem 5 ile ilgili Ekonomi ve Maliye Bakanlığının il-gili tebliği geçerli ve yürürlükte olmadığından Anayasaya aykırı olup olmadığı hususunun tezekkür edilip karara bağlanması gerekmediğine oyçokluğu ile ve Yargıç Şakir Sıdkı İlkay'ın karşıoyu ile, 1980 İthalatı ve İhracatı (Düzenleme ve Denetim) Kararnamesi-nin (Değişiklik No.2 ile değiştirilmiş şekli ile) 6. maddesinin başvuru konusunun karara bağlanmasında etkisi olmadığından tezekkür edilip karara bağlanması gerekmediğine oyçokluğu ile ve Yargıç Şakir Sıdkı İlkay'ın karşıoyu ile ve 24(2), (3) maddelerinin -de başvuru konusunun karara bağlanmasında etkisi olmadığından tezekkür edilip karara bağlanması gerekmediğine oybirliği ile karar verilir.


(Ülfet Emin) (Şakir Sıdkı İlkay)
Başkan Yargıç



(Salih S. Dayıoğlu)(N. Ergin Salâhi-) (Niyazi F. Korkut)
Yargıç Yargıç Yargıç

20.11.1981



KARŞIOY YAZISI

Bu havalenin konusu daha önce karara bağlanmış olan A.M. 7/81 sayılı havaledekinin benzeri olmakla beraber iki havale arasında, Anayasaya aykırı olduğu iddia e-dilen mevzuat ve ileri sürülen Anayasa maddeleri bakımından, bazı farklar mevcuttur. Bu nedenle bu havaleyi karara bağlarken Anayasaya aykırı olduğu iddia edilen mevzuatın ayrı ayrı ele alınarak incelenmesi gerekir.

İlkin 25.1.1980 tarihli ve 9 sayılı- Resmi Gazetenin Ek IV'ünde yayınlanan ve katlı kur uygulanacak ithal mallarının listesi ile ilgili Ekonomi ve Maliye Bakanlığının Tebliğini (kısım III kalem 5) ele alalım. Bu Tebliğin Anayasanın 5(2), 37(2) ve 61(2) ve (4) maddelerine aykırı olduğu iddia- edilmiştir. Halbuki konu tebliğin temel hakları veya çalışma özgürlüğünü zedelediği veya vergi koyduğu veya geriye dönük mali yükümlülük getirdiği gözükmemektedir. Bu nedenle Tebliğin Anayasanın sözü edilen maddelerine aykırı olduğu söylenemez.

Şunu b-elirtmek yerinde olur ki konu Tebliğin yayınlandığı aynı tarihli Resmi Gazetede K-25 sayılı karar altında bir de Emirname yayınlandı. Bu Emirnamenin Geçici 1. maddesi Emirnamenin yürürlüğe girdiği tarihte gümrükten çıkarılmamış her türlü emtianın değerini-n Emirnamede öngörülen kurlar üzerinden hesaplanıp işlem görmesini öngörmektedir. A.M. 7/81'de verdiğim hükümde belirttiğim gibi plâstik ürünleri hammaddelerinin katlı kur uygulanacak mallar listesine alınması ve sözü edilen Emirnamenin geçici 1. maddesin-in de Emirnamenin yürürlüğe girdiği tarihte gümrükten çıkarılmamış her türlü emtianın değerinin Emirnamede öngörülen kurlar üzerinden hesaplanıp işlem görmesini öngörmesi neticesi bir şahıs, plâstik hammaddeleri ithalâtı için kendisine daha önce temel kur- üzerinden tahsis edilen ve değerini bu kur üzerinden tamamen ödediği ve akabinde de bankadan gayri kabilirücü akredetif elde ettiği dövizler için yeni kur üzerinden fark ödemek mecburiyetinde kalır. Bu nedenle konu Emirname ve Tebliğ birlikte bu gibi bir- şahsın döviz tahsisleri ile ilgili kazanılmış haklarını etkilemekte ve etkiledikleri nisbette de Anayasanın 1. maddesine ters düşmektedir. Emirnameden ayrı olarak ise konu Tebliğin kazanılmış hakları etkilediği söylenemez. Bu havalede ise ne konu Tebliğ-in kazanılmış hakları koruyan Anayasanın 1. maddesine aykırı olduğu ne de sözü edilen Emirnamenin geçici 1. maddesinin Anayasaya aykırı olduğu ileri sürülmüştür.

İkinci olarak tezekkür edilmesi gereken 3.4.1981 tarihli ve 41 sayılı Resmi Gazetenin Ek III-'ünde yayınlanan 1980 İthalâtı ve İhracatı (Düzenleme ve Denetim) Kararnamesinin 6. maddesinin Anayasaya aykırı olup olmadığıdır. Bu maddenin Anayasaya aykırı olmadığı hususunda A.M. 7/81'de belirttiğim görüşü bu havalede de benimsemekteyim. Görüşümün üz-erine dayandığı nedenleri A.M. 7/81'de izah ettiğim cihetle bunları burada tekrarlamağa lüzum görmüyorum.

Şimdi de 28.8.1980 tarihli Değişiklik No.2 Kararnamesi ile değiştirilmiş şekli ile 1980 İthalâtı ve İhracatı (Düzenleme ve Denetim) Kararnamesinin- 24(2) ve 24(3) maddelerinin Anayasanın 7. maddesine aykırı olup olmadığının tezekkür edilmesi gerekir. Kararnamenin 24(2) maddesi, metninden de görülebileceği gibi, ithal mallarından sadece yatırım malı makineleri kapsamına almakta, plastik ürünleri hamm-addelerini ise kapsamına almamaktadır. Bu böyle olduğuna göre bu maddenin, Anayasaya aykırı bulunsun veya bulunmasın, müstedinin talebinin karara bağlanmasında etkisi olamaz. Bu nedenle bu maddenin tezekkür edilerek Anayasaya aykırı olup olmadığının kar-ara bağlanması gerekmemektedir.

Kararnamenin 24(3) maddesine gelince bu madde 24(2)'de belirtilen uygulama çerçevesinde katlı kur dikkate alınarak tahsil edilmiş bulunan gümrük vergileri fazlalığının da, ayni yönteme uygun olarak ithalâtcılara iadesini ö-ngörmektedir. Aynı şekilde bu maddenin de, Anayasaya aykırı bulunsun veya bulunmasın, müstedinin talebinin karara bağlanmasında etkisi olamaz. Esasen havalenin yapıldığı başvuruda gümrük vergisi fazlalığı tahsil veya iadesi ile ilgili herhangi bir karar -konu değildir. Bu nedenlerle bu maddenin de Anayasaya aykırı olup olmadığının karara bağlanması gerekmemektedir.

Sonuç olarak 25.1.1980 tarihli ve 9 sayılı Resmi Gazetenin Ek IV'ünde yayınlanan ve Katlı Kur uygulanacak ithal mallarının listesi ile ilgil-i Ekonomi ve Maliye Bakanlığı Tebliğinin (Kısım III kalem 5) ve 3.4.1981 tarihli ve 41 sayılı Resmi Gazetenin Ek III'ünde yayınlanan 1980 İthalâtı ve İhracatı (Düzenleme ve Denetim) Kararnamesinin 6. maddesinin Anayasaya aykırı olmadığı, değiştirilmiş şekl-i ile 1980 İthalâtı ve İhracatı (Düzenleme ve Denetim) Kararnamesinin 24(2) ve 24(3) maddelerinin Anayasaya aykırı olup olmadığının ise tezekkür edilip karara bağlanmasının gerekmediği görüşündeyim.




(Şakir Sıdkı İlkay)
Yargıç -




-


2



-


Full & Egal Universal Law Academy