Anayasa Mahkemesi Numara 11/2013 Dava No 1/2015 Karar Tarihi 19.02.2015
Numara: 11/2013
Dava No: 1/2015
Taraflar: Ertaç Sivri ile Merkezi Cezaevi Müdürlüğü ve diğeri arasında
Konu: Anayasaya aykırılık - Cezaevleri (Cezaevi Hizmeti) (Değ) Tüzüğünün 2(3) maddesinin Anayasanın bazı maddelerine aykırı olduğu iddiası ile YİMin anayasaya havale ettmesi - Etkenlik şatı - Havalesi istenen tüzük maddesinin meselenin karara bağlanmasında etken olması gereği - Ultra vires - Bir tüzük ultra vires kabul edildiği takdirde, o tüzüğün Anayasaya uygunluğunun incelenmesine gerek olmadığı.
Mahkeme: A/M
Karar Tarihi: 19.02.2015

-D.1/2015 Anayasa Mahkemesi: 11/2013
(YİM No: 49/2012)


ANAYASA MAHKEMESİ OLARAK OTURUM YAPAN
YÜKSEK MAHKEME HUZURUNDA.

Mahkeme Heyeti: Şafak Öneri, Başkan, Narin F. Şefik, Hüseyin
Besimo-ğlu, Mehmet Türker, Emine Dizdarlı.

Anayasanın 148. Maddesi Hakkında.


Yüksek İdare Mahkemesi tarafından 49/2012 sayılı YİM davasında (Davacı: Ertaç Sivri, Merkezi Cezaevi - Lefkoşa ile Davalı: 1- Merkezi Cezaevi Müdürlüğü, İçişleri ve Yerel Yön-etimler Bakanlığı vasıtasıyla KKTC Lefkoşa ve diğeri) arasında sunulan konu.

Davacı namına: Avukat Boysan Boyra
Davalı namına: Kıdemli Savcı İlter Koyuncuoğlu


K A R A R

KONU:

YİM 49/2012 No.lu davada Davacı, Davalı No.1'-e bağlı Lefkoşa Merkezi Cezaevi Müdürü tarafından 28.12.2011 tarihinde alınan ve Davacının bilgisine aynı tarihte gelen kararın ve kararla ilgili tüm işlemlerin hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve/veya herhangi bir sonuç doğuramayacağına dair hüküm talep etmiş-, davanın dinlenmeye başlaması aşamasında dava ile ilgili olguları aktardıktan sonra, dava konusu yapılan idari kararın dayandığı, 29.7.2011 tarihli, Amme Enstrümanı 404, Resmi Gazete 128'de yayınlanan Fasıl 286 Cezaevi Disiplin Yasası'nın 6. maddesinin ve-rdiği yetkiye dayanılarak çıkarılan Cezaevleri (Cezaevi Hizmeti) Değişiklik Tüzüğü'nün 2. maddesinin 3. fıkrasının ve Fasıl 286'nın 6. maddesinin, KKTC Anayasası'nın 1, 7, 8, 121 ve 122. maddelerine aykırı olduğunu iddia ederek, konunun karara bağlanmak üz-ere Anayasa Mahkemesine havalesini talep etmiştir. Davalılar, Cezaevleri Hizmet Tüzüğü'nün 3(2) maddesinin davanın kararında etken olduğunu kabul etmekle birlikte, Fasıl 286 madde 6'nın etken olmadığını ileri sürmüşlerdir. Yüksek İdare Mahkemesi Fasıl 286 -madde 6'ya istinaden çıkarılan Cezaevleri (Cezaevi Hizmeti) (Değişliklik) Tüzüğü 2. maddesinin 3. fıkrasının Anayasa'nın 1, 7, 8, 121 ve 122. maddelerine aykırı olup olmadığının karara bağlanması amacı ile konunun Anayasa Mahkemesine havale edilmesine kara-r vermiştir.

İLGİLİ TÜZÜK METNİ

Amme Enstrümanı 404/2011'de yayınlanan Cezaevleri (Cezaevi Hizmeti) (Değişiklik) Tüzüğü'nün Anayasa'ya aykırı olduğu iddia edilen 2. maddesinin 3. fıkrası ile konu edilen Anayasa maddeleri aşağıda sıralanır.
Amme Enstrüm-anı 404/2011'de yayınlanan Cezaevleri (Cezaevi Hizmeti) (Değişiklik) Tüzüğü'nün 2. maddesinin 3. fıkrası aynen şöyledir:


2. (1) Merkezi Cezaevi (Kuruluş, Görev ve Çalışma
Esasları) Yasasına ekli Birinci Cetvelde
yeralan esas ka-drolara atanan aşağıdaki
mevkilerdeki kamu görevlileri, bu Tüzüğe
ekli Üçüncü cetvelde tarifi verilmiş rütbeleri
(nişanları) takarlar.
Cezaevi Müdürü
Cezaevi Müdür Muavini
Cezaevi Amiri
(Ç) Kıdemli Cezae-vi Amir Yardımcısı
(D) Cezaevi Amir Yardımcısı
(E) Kıdemli Erkek Gardiyan
(F) Kıdemli Kadın Gardiyan

(2) Cezaevi hizmeti yapan aşağıdaki mevkilerdeki
kamu görevlileri, bu Tüzüğe ekli Birinci
Cetvel ve İkinc-i Cetvel'de tarif edilen
şekilde tanzim edilen resmi cezaevi
kıyafetlerini giyerler.

Cezaevi Müdürü
Cezaevi Müdür Muavini
Cezaevi Amiri
(Ç) Kıdemli Cezaevi Amir Yardımcısı
(D) Cezaevi Amir Yardımcısı
(E) Kıdem-li Erkek Gardiyan
(F) Kıdemli Kadın Gardiyan
(G) Erkek Gardiyan Eri
(H) Kadın Gardiyan Eri

(3) Yukarıdaki (1)'inci fıkrada belirtilen rütbeler
Kamu Hizmeti Komisyonu tarafından Kamu Görevlileri
Yasası tahtında esas k-adroya atanan kamu görevli-
leri tarafından takılır. Kamu Hizmeti Komisyonu
tarafından Kamu Görevlileri Yasası'nın 58'inci
maddesinin (4)'üncü fıkrasının (B) bendine terfi
alan kamu görevlileri yukarıdaki (1)'inc-i fıkra
kuralları gereği takılması gereken rütbeleri
takmaz ve Cezaevi Müdürü tarafından görevlen-
dirilmesi halinde terfi etmeden önceki görev,
yetki ve sorumluluklarını yürütmeye devam
ederler.


- Açık kadrolara atanan ve atanmadan önceki
kadrosuna uygun rütbe (nişan) takan kamu
görevlileri, daha sonra kadro fazlası olarak
bir üst dereceye atanmaları halinde, en son
taktıkları rütbeyi (nişanı) ta-kmaya devam
ederler.

Yukarıda (1)'inci fıkrada belirtilen rütbeleri (nişanları) takan personelin çalışma saatleri içindeki hiyerarşik sorumluluk konumu aşağıdaki esaslara göre belirlenir;

Kamu görevlisinin Merkezi Cezaevi
(Kuruluş, Görev ve Ça-lışma Esasları)
Yasası'na ekli Birinci Cetvelde yer alan
eşit derecedeki kadrolara atandığı tarihe
göre belirlenir.

Yukarıdaki (A) bendine göre birden fazla
atanmış kişi olması halinde Kamu Hizmeti
Komisyonu tarafından yapılan yükselme yeri sınavlarında -en fazla puanı alan kişiye göre yapılan sıralama neticesinde üst sırada bulunan ve esas kadroya geçen ve rütbe (nişan) takan kişiler sorumlu olur.


Yukarıdaki (B) bendine göre birden fazla
atanmış kişinin aynı puanı alması halinde;
atanan k-işilerden hangisinin sorumlu
olacağı ile ilgili değerlendirmede kişilerin
kıdem ve eğitim durumu da göz önünde
bulundurularak Cezaevi Müdürü tarafından
sorumluluk sıralaması belirlenir."

İLGİLİ YASA METNİ

7/1979 sayılı Kamu Gö-revlileri Yasası'nın tadil edilerek eklenen 58(4)(B) maddesi aynen şöyledir:


"(4) Bu madde amaçları bakımından Yükselme amaçlı ilk atanma ve yükselme yeri kadroları veya yükselme yeri kadrolarının doldurulması yöntemi:
(A)Her Kurumun kendi teşkilat yasa-sında bulunan bir hizmet sınıfında, kendi kurumunda bir alt derecedeki kamu görevlilerinin bir üst dereceye terfi ettirilmesi halinde yükselme yerinin açık kadro sayısı, yapılacak sınavdaki başarı listesi dikkate alınarak doldurulur. Açık kadrolara atananl-ar, atandıkları kadronun görev, yetki ve sorumlulukları taşırlar.

(B)Yukarıdaki (A) bendinde belirtilen terfi sınavında başarılı olmasına rağmen kadro yetersizliği nedeniyle bir üst derecenin açık kadrolarına atanamayanlar, açık kadro sayısına bakılmaksız-ın kadro fazlası olarak bir üst dereceye terfi ettirilirler. Bu şekilde bir üst dereceye terfi ettirilenlerin sayısı, terfi sınavı yapılan kadronun bulunduğu hizmet sınıfının kendi teşkilat yasasında belirtilen toplam kadro sayısını aşamaz. Bu bend tahdınd-a terfi alanlar, terfi aldıkları kadronun hizmet şemasındaki görevleri yanında amirlerinin görevlendirmesi halinde terfi öncesi derecelerin görev, yetki ve sorumluluklarını da yürütmeye devam ederler."




İLGİLİ ANAYASA MADDELERİ

Madde 1
Kuzey Kıbrıs Tü-rk Cumhuriyeti Devleti, demokrasi, sosyal adalet ve hukukun üstünlüğü ilkelerine dayanan laik bir Cumhuriyettir.

Madde 7
(1)Yasalar Anayasaya aykırı olamaz.
(2)Anayasa kuralları, yasama, yürütme ve yargı organlarını, Devlet yönetimi makamlarını ve kiş-ileri bağlayan temel hukuk kurallarıdır.

Madde 8
(1)Herkes, hiçbir ayırım gözetilmeksizin, Anayasa ve yasa önünde eşittir. Hiçbir kişi, aile, zümre veya sınıfa ayrıcalık tanınamaz.
(2)Devlet organları ve yönetim makamları, bütün işlemlerinde yasa önün-de eşitlik ilkesine uygun olarak hareket etmek ve ayrıcalık yapmamak zorundadırlar.
(3)Ekonomik bakımdan güçsüz olanların Anayasa ve yasalar ile elde ettikleri veya edecekleri kazanımlar, bu madde ileri sürülerek ortadan kaldırılamaz.

Madde 121

(1)Kam-u görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işleri yasa ile düzenlenir.
(2)Kamu görevlilerinin atanmalarını, onaylanmalarını, sürekli ve emeklilik hakkı kazandıran kadrolara -yerleştirilmelerini, terfilerini, nakillerini, emekliye sevklerini, uyarma ve kınama cezasını gerektiren disiplin işlemleri dışında, azil ve görevden uzaklaştırma dahil diğer tüm disiplin işlemlerini yapmak üzere tarafsız ve bağımsız organ veya organlar k-urulur. Bu organ veya organların kuruluş ve işleyişi, belirli kamu görevlileri kesimi için, hizmet özellikleri gözetilerek ayrı düzenlemeler yapılmasına olanak tanıyacak biçimde, yasa ile düzenlenir.
(3)Diğer kamu personelinin nitelikleri, atanmaları, gö-rev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işleri, bu personelin bağlı oldukları kurumlarca yürütülen hizmetlerin özelliklerine göre yasalarla düzenlenir.
(4)Kamu görevlileri ile diğer kamu personeli hakkında yapılacak- disiplin kovuşturmalarında isnat olunan hususun ilgiliye açıkça ve yazılı olarak bildirilmesi, yazılı savunmasının istenmesi ve savunma için belli bir süre tanınması gereklidir. Bu ilkelere uyulmadıkça, disiplin cezası verilemez ve disiplin kararları yar-gı mercilerinin denetimi dışında bırakılamaz.
Yargıçlar ve savcılar hakkında bu Anayasanın kuralları saklıdır.
(5)Üst kademe yöneticiliği yapan kamu görevlileri, ilgili Bakan, Başbakan ve Cumhurbaşkanının imzalarını taşıyan üçlü kararname ile atanırlar. - Bu konudaki kurallar yasa ile düzenlenir.
(6)Cumhuriyet Meclisi seçim gününün Resmi Gazete'de ilanından başlayarak, seçim sonrasında yeni Bakanlar Kurulunun göreve başlayacağı güne kadar, kamu hizmetlerinde, kamu kuruluşlarında ve kamu iktisadi teşebbüs-lerinde, işçi dışında atama yapılamaz; terfi, nakil ve barem ayarlamaları tamamen durdurulur.
Bu kuralların nasıl ve hangi koşullarla uygulanacağı yasa ile düzenlenir.

Madde 122

Anayasa ve yasa açıkça yetki vermedikçe Devletin hiçbir organı, tüzük yapa-maz ve yürürlüğe koyamaz. Yönetmelikler de ancak tüzüklere uygun olarak yapılır ve yürürlüğe konur.


DAVA İLE İLGİLİ OLGULAR:

Davacı, Merkezi Cezaevi, Cezaevleri Hizmetleri Sınıfı IV. Derece Erkek Gardiyan Eri görevini yaptığı dönemde,III. Derece Kıdem-li Erkek Gardiyan mevkii için açılan münhale müracaat ederek, 17.6.2011 tarihinde başvurduğu kadronun sözlü sınavında başarılı olmuş ve kadro fazlası olarak III. Derece Kıdemli Erkek Gardiyan görevine atanmıştır. Cezaevi Müdürü 28.12.2011 tarihinde, Davacı-ya gönderdiği yazı ile, Davacının terfi ettiği derecenin rütbesini takmasını, Cezaevleri (Cezaevi Hizmeti) (Değişiklik) Tüzüğü'nün 2. maddesinin 3. fıkrasının verdiği yetkiye dayanarak men etmiş ve görevlendirildiği takdirde terfi öncesi bulunduğu dereceni-n görev, yetki ve sorumluluklarını yürütmeye devam edeceğini bildirmiştir.


DAVACININ İDDİALARI:
Fasıl 286 Cezaevi Disiplin Yasası madde 6'nın verdiği yetki ile geçirilen Amme Enstrümanı 404/2011 sayılı Cezaevleri (Cezaevi Hizmeti) (Değişiklik) Tüzüğü ult-ra viresdir.

Davacı, III. Derece Kıdemli Erkek Gardiyan kadrosuna kadro fazlası olarak atandıktan sonra, IV. Derece Erkek Gardiyan Eri, yani sadece eski rütbesinin görevlerini yaptırılmakla, Davacı ile aynı rütbede bulunan esas kadroya atananlar arasında- eşitsizlik yaratılmaktadır. Ayrıca terfi ettirildiği kadronun görev ve sorumluluklarının Davacıya yaptırılmamasıyla, bir üst kadroya terfi ettirilme safhasında Kıdemli Gardiyan kadrosunda fiilen çalıştığı kabul edilmeyerek, Kıdemli Erkek Gardiyan kadrosun-da kadro içi atanan diğer meslektaşları ile arasında eşitsizlik yaratılmış olacaktır. Dolayısıyla, Anayasa'nın 8. maddesine aykırılık vardır.

Davacının görev, sorumluluk ve özlük hakları yasa ile düzenlenmesi gerektiği halde, bu hakları dava konusu yapıl-an Tüzük ile düzenlenerek, Anayasa'nın 121. maddesine aykırı davranılmıştır.

Yasa ile düzenlenmesi gereken bir husus, tüzük ile düzenlenerek Yasamanın elinden yetkisi alınmak suretiyle, Anayasa'nın 1. maddesinde yer alan hukukun üstünlüğü ilkesi ve 7. ma-ddesindeki Anayasa'nın üstünlüğü ve bağlayıcılığı kuralı çiğnenmiştir.

Anayasa ve yasa açıkça yetki vermedikçe, Devletin hiçbir organı tüzük yapamayacağından, yetki Yasamada iken Bakanlar Kurulunun 121. maddede ifade edilen hususlarla ilgili tüzük yapara-k yürürlüğe koyması, Anayasa'nın 122. maddesine aykırı olmuştur.


DAVALININ İDDİALARI:

Fasıl 286 Cezaevi Disiplin Yasası'nın 6. maddesi altında yapılan Amme Enstrümanı 404/2011 sayılı Cezaevleri (Cezaevi Hizmeti) (Değişiklik) Tüzüğü'nün 2. maddesinin 3.- fıkrası Anayasa'ya aykırı değildir. Davacı kadro fazlası olarak terfi almıştır. Davacı, kadro fazlası olarak terfi edilenler ile aynı konumdadır ve aynı kurallara tabidir. Kıdemli Gardiyan Eri kadro sayısı 29 iken, açılan münhal neticesinde yapılan sınav -ile 17 kişi asıl kadroya atanırken, 69 kişi ise kadro fazlası olarak terfi ettirilmiş ve açık kadro bulunmayan kadroya terfi ettirilerek, terfi ettiği kadronun sağladığı maddi hakları elde etmişlerdir. Davacı ve esas kadroya terfi ettirilenler farklı statü- ve niteliktedirler. Farklı statü ve nitelikte olan kişilerin ayrı kurallara tabi olması eşitsizlik oluşturmaz. Asıl kadro ve kadro fazlası atanan kişilerin eşit konumda olduğu kabul edilse dahi, Tüzük ile yapılan ayırım haklı bir nedene dayanmaktadır ve b-u nedenle eşitlik ilkesine aykırı bir durum yoktur.

Anayasa'nın 121'inci maddesine de aykırılık yoktur. Tüzükte, Yasada yer almayan bir husus bulunmamaktadır. Rütbe takma 121. madde kapsamına girmemektedir ancak girdiği kabul edilse dahi, rütbe ile ilgil-i kurallar tümü ile Tüzükte düzenlendiği için, Tüzüğün iptal edilmesi ile Davacının eline hiçbir şey geçmeyecektir.

İNCELEME:

Tarafların ileri sürdükleri iddia ve görüşler ile, ilgili Tüzük ve Anayasa maddeleri incelenmiştir.
44/2006 sayılı Yasa il-e yapılan tadilat neticesinde, 7/1979 Kamu Görevlileri Yasası madde 58(4)(B) altında, "kadro yetersizliği nedeni ile bir üst derecenin açık kadrolarına atanamayanlar, açık kadro sayısına bakılmaksızın kadro fazlası olarak bir üst dereceye terfi ettirilmele-ri" mümkün kılınmıştır. Aynı bend içerisinde, bu bend altında terfi alanların "terfi aldıkları kadronun hizmet şemasındaki görevleri yanında, amirlerinin görevlendirmesi halinde terfi öncesi derecelerin görev, yetki ve sorumluluklarını da yürütmeye devam e-decekleri" de belirtilmiştir.

29.7.2011 tarihli 404 sayılı Amme Enstrümanı ile Cezaevleri (Cezaevi Hizmet) (Değişiklik) Tüzüğü geçirilmiş ve Değişiklik Tüzüğü'nün 2. maddesi ile, Esas Tüzüğün 2. maddesi ve 3. fıkrası kaldırılarak, yeni 2. madde 3. fıkra -getirilmiştir. Yeni 2. maddenin 3. fıkrası ise Anayasa Mahkemesine havale edilmiştir.

2. maddenin 3. fıkrasında Kamu Hizmeti Komisyonu tarafından esas kadroya atananların rütbelerine ait nişanları takacakları, 7/1979 madde 58(4)(B) altında kadro fazlası -olarak atananların, rütbelerine ait nişanları takamayacakları ve ayrıca, Cezaevi Müdürü tarafından görevlendirilmeleri halinde terfi öncesi görev, yetki ve sorumluluklarını yürütmelerinin de talep edilebileceği yer almaktadır.

Anayasa'nın 8. maddesi
-Huzurumuzdaki havaleye, 7/1979 sayılı Kamu Görevlileri Yasası'na tadil edilerek eklenen 58(4)(B) maddesi konu edilmiş değildir. Kamu Görevlileri Yasası'na bu maddenin eklenmesinden sonra, Cezaevleri Tüzüğü'nün 2(3) maddesi değiştirilerek, kadro fazlası o-larak görevlendirilenlerin, terfi öncesi görev, yetki ve sorumluluklarını yürütmeye devam etmelerinin önü açılmıştır.
YİM 49/2012 sayılı dava dinlenmeye başlandıktan sonra yapılan havale talebi neticesinde, tam kadrolu Yüksek İdare Mahkemesi, Cezaevleri -Hizmet Tüzüğü'nün 2(3) maddesinin davanın kararında etken olduğuna karar vermiş olmakla birlikte, etkenlik hususunun Anayasa Mahkemesinde de yeniden incelenmesi mümkündür (Bak: A.M 2/82 D. 9/82, A.M 5/95
D. 4/96, A.M 4/05 D. 3/07).

Huzurumuzdaki havale -konusu Tüzük incelendiği zaman, Cezaevleri Hizmet Tüzüğü'nün 2(3) maddesinde yer alan ve Davacının şikayet etmekte olduğu, terfi öncesi derecenin görev, yetki ve sorumluluklarını da yürütmeye devam etme koşulunun, havale kapsamında yer almayan 7/79 sayılı- Kamu Görevlileri Yasası'nın 58(4)(B) maddesinde de yer aldığı görülmektedir.

Bu durumda, Cezaevleri Hizmet Tüzüğü'nün 2(3) maddesinin, eşitlik ilkesinin yer aldığı Anayasa'nın 8. maddesine aykırı bulunması halinde dahi, 7/79 Kamu Görevlileri Yasası madd-e 58(4)(B) yürürlükte kalacağı nedeni ile, bu madde Davacı ve Davacı konumundaki kişilere aynen uygulanır olmaya devam edeceğinden, Tüzüğün 2(3) maddesinin Anayasa'ya aykırı bulunması Davacıya hiç bir yarar sağlamayacaktır. Dolayısıyla da havale konusu baş-vurunun bir karara bağlanmasında, bu husus etken olamayacağı nedeni ile, bu başlık altında karar verilmesine gerek yoktur.

Bu nedenle, Davacının Anayasa'nın 8. maddesinde yer alan eşitlik ilkesine aykırılık bulunduğu iddiasının tezekkür edilip karara bağ-lanmasına gerek olmadığına karar verilir.

Anayasa'nın 121. maddesi
Davacı, Davacının görev koşullarının tüzük ile düzenlenmiş olmasının Anayasa'nın 121. maddesine aykırı olduğunu ileri sürmüş ve kamu görevlilerinin görev, yetki ve sorumluluklarının yasa -ile düzenlenmesi gerektiğini vurgulamıştır. Yukarıda ifade edildiği şekilde, Davacının görevleri AE 404/11'de düzenlenmiş olmakla birlikte, 7/79 Kamu Görevlileri Yasası'nın 58(4)(B) maddesinde de aynı düzenleme yer almaktadır. Dolayısıyla, Davacının tüzükt-e düzenlendiğini ileri sürdüğü hususlar yasa ile de düzenlenmiştir. Bu durumda, bu başlık altında, Anayasa'nın 121. maddesine aykırılık yoktur.

Davacı, özlük haklarına dahil olduğunu ileri sürdüğü rütbe nişanı takma hususunun 121. madde tahtında yasa -ile düzenlenmesi gerektiği halde tüzük ile düzenlenmiş olmasının da aykırılık teşkil ettiğini iddia etmektedir. Rütbe nişanı konusunun sadece Cezaevi Tüzüğü'nde düzenlendiği doğrudur. Rütbe nişanı ile ilgili düzenleme, 2. maddede yer almakta, 45/1988 sayı-lı Yasada rütbe nişanı konusu yer almamaktadır. Havale konusu, sadece Tüzüğün 2. maddesinin 3. fıkrasıdır. Bu fıkrada, kadro fazlası olarak atanan kişilerin, atandıkları kadronun rütbe nişanını takmaları men edilmiştir.

Davacı ,Tüzüğün 2(3) maddesi ile, -terfi aldığı kadronun rütbe nişanını takmasının engellendiğini, rütbe nişanını takmanın 121. maddede yer alan özlük hakkına dahil olduğunu ve bu nedenle bu hakkın yasa ile değil de tüzük ile düzenlenmesinin Anayasa'nın 121. maddesine aykırı olduğunu ileri -sürmüştür.

Cezaevleri Hizmet Tüzüğü AE 404/11'de, madde 2(3)'ün başında, esas kadroya atanan kamu görevlilerinin madde 2(1)'de belirtilen rütbe nişanlarını takacakları belirtilir. Kimin hangi rütbe nişanını takacağı ise Tüzüğün 2(1) maddesinde düzenlen-miştir. Madde 2(1)'e göre, madde içerisinde 'esas kadrolara atanan', belirtilen mevkilerdeki kişilerin hangi rütbe nişanları takacakları ifade edilmektedir. Kadro fazlası olarak atananlar ile ilgili madde 2(1)'de bir ifade yoktur.

Davacı ve Davacı ile a-ynı konumda olan, kadro fazlası olarak atanan kişilerin, o kadroya ait rütbe nişanını takmalarını men eden AE 404/11'de yer alan 2(3) maddesinin Anayasa'ya aykırı kabul edilmesi halinde, kadro fazlası olarak atanan bir kamu görevlisi olarak Davacının eline-, o kadronun rütbe nişanını takmasını öngören mevzuat her halükarda bulunmaması nedeniyle herhangi birşey geçmeyecektir. 45/1988 ve 7/1979 sayılı Yasalar, Davacıya,kadro fazlası olarak atandığı kadronun rütbe nişanını takma hakkı vermemektedir. AE 404/11'd-eki madde 2(3) ise, bu durumu açıklığa kavuşturacak şekilde ifade edilmektedir. Madde 2(3)'ün Anayasa'ya aykırı bulunması, Davacıya herhangi bir menfaat sağlamayacaktır. Bu nedenle, başvuru konusunun karara bağlanmasında bu husus etken değildir.

Davacı, -AE 404/11'de yapılan tadilat ile Tüzüğün ultra vires olduğunu ileri sürmüştür. Bu meselede, ultra vires olup olmadığı konusu Yüksek İdare Mahkemesi huzurunda tartışılması gereken bir konudur. Başvuruyu dinleyen Mahkemenin, Tüzüğe ilişkin ultra vires iddia-sı ile ilgili karar üretmeden, ultra vires olduğu iddia edilen Tüzük maddesini Anayasa Mahkemesine havale etmesinin yanlış olduğunu tekrar vurgulamakta fayda görürüz. Bir tüzük ultra vires kabul edildiği takdirde, o Tüzüğün Anayasa'ya uygunluğunun incelenm-esine gerek kalmayacaktır.

Netice itibarıyla AE 404/11'deki 2(3) maddesinin Anayasa'nın 8. ve 121. maddelerine aykırı bulunmasının başvuru konusunun karara bağlanmasında etken olmayacağı cihetle, meselenin esasına girerek, inceleme yapıp karar vermek ger-eksiz kalmıştır. Bu nedenle, konunun esası incelenmeden, dosyanın iade edilmesi gerekmektedir.

Yukarıda söylenenler neticesinde, Anayasa'nın hukukun üstünlüğünü ihtiva eden 1. maddesi ile yürütmenin de Anayasa kuralları ile bağlı olduğunu ifade ede-n Anayasa'nın 7. maddesi ve Anayasa ve Yasa yetki vermedikçe tüzük yapılamayacağını öngören Anayasa'nın 122. maddesine de aykırılık olup olmadığının incelenmesine gerek kalmamıştır.

Anayasa'nın 4. ve 5. maddeleri havaleye konu yapılmış değildir. Bu neden-le, mevcut Tüzüğün bu maddelere aykırı olup olmadığının da incelenmesine gerek yoktur.

Sonuç:

1) Kadro fazlası olarak terfi eden cezaevi kamu görevlilerinin görev ve sorumluluklarını düzenleyen Cezaevleri (Cezaevi Hizmeti) (Değişiklik) Tüzüğü 2. maddes-inin 3. fıkrasının, aynı hususlar 7/1979 Kamu Görevlileri Yasası madde 58(4)(B) altında da düzenlendiği için, Anayasa'nın 121. maddesine aykırı olmadığına;

Fasıl 206 madde 6'ya istinaden çıkarılan Cezaevleri (Cezaevi Hizmeti) (Değişiklik) Tüzüğü 2. maddes-inin 3. fıkrasının, Anayasa'nın 8. maddesindeki eşitlik ilkesine ve yine Anayasa'nın 121. maddesi altında özlük hakkı olarak değerlendirilmesi gerektiği iddia edilen rütbe nişanı takma hususunun yasada değil tüzükte yer almasının, başvuru konusunun karar-a bağlanmasında etken olmadıkları nedeniyle, her iki başlık altında sunulan iddiaların tezekkür edilip karara bağlanması gerekmediğine;

oy birliği ile karar verilir.




Şafak ÖneriNarin F. ŞefikHüseyin Besimoğlu
Başkan Yargıç - Yargıç


Mehmet TürkerEmine Dizdarlı
Yargıç Yargıç


19 Şubat 2015


























13






Full & Egal Universal Law Academy