Rekabet Kurumu
Karar Sayısı: 19-35/517-213
Karar Türü: Birleşme ve Devralma
Konu: Allergan plc’nin tek kontrolünün AbbVie Inc. tarafından devralınması işlemine izin verilmesi talebi
Karar Tarihi: 11.10.2019



Rekabet Kurumu Başkanlığından,
REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : 2019-3-052 (Devralma)
Karar Sayısı : 19-35/517-213
Karar Tarihi : 11.10.2019
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Adem BİRCAN (Başkan V.)
Üyeler : Şükran KODALAK, Ahmet ALGAN, Hasan Hüseyin ÜNLÜ
B. RAPORTÖRLER: Hatice ODABAŞ BUBA, Berkay KURDOĞLU, Nur ÖZKAN
C. BİLDİRİMDE
BULUNAN : - AbbVie Inc.
Temsilcileri: Av. Togan TURAN, Av. İlayda GÜNEŞ
Orjin Maslak, Eski Büyükdere Cad. No: 27 K:11
Maslak 34485 İstanbul
(1) D. DOSYA KONUSU: Allergan plc’nin tek kontrolünün AbbVie Inc. tarafından
devralınması işlemine izin verilmesi talebi.
(2) E. DOSYA EVRELERİ: Rekabet Kurumu kayıtlarına 29.08.2019 tarih ve 5723 sayı ile
giren ve en son 02.10.2019 tarih ve 6627 sayı ile eksiklikleri tamamlanan bildirim
üzerine düzenlenen 03.10.2019 tarih ve 2019-3-052/Öİ sayılı Devralma Ön İnceleme
Raporu görüşülerek karara bağlanmıştır.
(3) F. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: İlgili raporda özetle; dosya konusu işleme izin verilmesinde
sakınca bulunmadığı ifade edilmiştir.
G. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
(4) İlgili başvuruda Allergan plc’nin (ALLERGAN) tek kontrolünün AbbVie Inc.(ABBVIE)
tarafından devralınması işlemine izin verilmesi talep edilmektedir.
(5) Bildirim Formunda, ALLERGAN’ın; hâlihazırda doğrudan ya da dolaylı olarak herhangi
bir kişi veya teşebbüs tarafından kontrol edilmediği, kapanış öncesinde ABBVIE
hissedarlarının ALLERGAN’ın hisselerinin %(…..)’üne sahip olacağı ve böylelikle
ALLERGAN’ın ABBVIE’nin tek kontrolüne geçeceği ifade edilmiştir1. Dolayısıyla,
bildirim konusu işlem ile kalıcı bir kontrol değişikliğine yol açıldığından işlem, 2010/4
sayılı Rekabet Kurulundan İzin Alınması Gereken Birleşme ve Devralmalar Hakkında
Tebliğ’in (2010/4 sayılı Tebliğ) 5. maddesi çerçevesinde bir devralma işlemidir. Dosya
içeriğinden, işlem taraflarının 2018 yılı cirolarının 2010/4 sayılı Tebliğ’in 7. maddesinin
birinci fıkrasında öngörülen ciro eşiklerini aştığı anlaşıldığından bildirime konu işlem
izne tabidir.
(6) Dosya içeriğinden; ABBVIE’nin; immünoloji, onkoloji, viroloji, nörolojik hastalıklar,
metabolik hastalıklar ve kadın sağlığı, ALLERGAN’ın ise medikal estetik, göz bakımı,
merkezi sinir sistemi ve gastroentoroloji alanlarında faaliyet gösterdiği anlaşılmaktadır.
Bildirim Formunda tarafların global faaliyetleri arasında herhangi bir yatay örtüşme
bulunmadığı ifade edilmektedir. Bununla birlikte, bulaşıcı olmayan üveit2 hastalığının
tedavisine yönelik olarak ALLERGAN’ın Ozurdex, ABBVIE’nın Humira adlı ilaçları
bulunduğu belirtilmiştir.

1 Bildirim Formuna göre, kalan %(…..)’lik hisseyi ALLERGAN hissedarları elinde bulunduracaktır.
2 Bildirim Formunda yer alan tanıma göre; üveit, gözün orta katmanı olan üvea veya üvea kanalında
meydana gelen bir inflamasyondur.
19-35/517-213
2/4

(7) Avrupa Komisyonu (Komisyon), beşeri ilaç sektörüyle ilgili kararlarında ürün pazarı
tanımı yaparken, Avrupa Pazarlama Araştırma Birliği (European Pharmaceutical
Marketing Association/EphMRA) tarafından oluşturulan Anatomik Terapötik
Sınıflandırmayı (ATC) esas almaktadır3. Rekabet Kurulunun (Kurul) bugüne kadar olan
uygulamalarında da aynı yaklaşım benimsenmiştir. ATC sınıflandırmasında, etkin
maddeler etkili oldukları ve tedavi ettikleri organlara veya sistemlere göre, ayrıca
terapötik, farmakolojik ve kimyasal özelliklerine göre gruplandırılmaktadır. Hiyerarşik
bir yapı içeren bu sınıflandırmada, gruplar genelden özele doğru sıralanmakta ve
sınıflandırma 16 temel kategoriden oluşmaktadır (A, B, C, D… şeklinde). Her bir
kategoride dörder seviye bulunmaktadır. Birinci seviyede ilaçlar anatomik gruplara,
ikinci seviyede farmakolojik/terapötik alt gruplara, üçüncü ve dördüncü seviyelerde
kimyasal/farmakolojik/terapötik alt gruplara ayrılmaktadır. Bunlardan birinci seviye en
genel (ATC-1), dördüncü seviye ise en detaylı olanıdır (ATC-4)4 .
(8) Gerek Komisyon gerekse de Kurulun ilaç sektörüne yönelik kararlarında başlangıç
aşaması olarak, ilacın tedavi edici özelliklerine dayanan ATC-3 sınıflandırması esas
alınmaktadır. ATC-3’ün başlangıç noktası olarak ele alınmasındaki temel gerekçe, bu
gruptaki ilaçların bir hastalığın ortaya çıktığı durumda, doktorlar tarafından, birbirleri ile
ikame olarak görülmesinden kaynaklanmaktadır. Diğer bir ifade ile doktorların ilaç
seçimi yaparken genellikle ATC-3 sınıflandırması çerçevesinde karar verdiği kabul
edilmektedir. Bunun yanında bu sınıflandırmaya dayanılarak yapılan pazar
tanımlarının rekabetçi endişeleri gidermeye yetmediği durumlarda, pazarın ATC-4
veya etkin madde bazında olmak üzere daha dar tanımlanması da mümkündür.
(9) Mevcut dosyada sonucu değiştirmeyeceğinden hareketle ilgili pazar tanımı
yapılmamakla birlikte, etkilenen pazar bakımından, Kurulun genel yaklaşımı
benimsenerek ilaçlara yönelik ATC-3 seviyeleri ve etkin maddeleri esas alınmıştır5.
Aşağıda söz konusu ilaçların ATC-3 seviyelerini ve etkin maddelerini gösteren tabloya
yer verilmektedir:



3 26.09.2018 tarihli ve 18-34/577-283 sayılı, 06.09.2018 tarihli ve 18-30/517-256 sayılı ve 06.09.2018
tarihli ve 18-30/513-252 sayılı Kurul kararları.
4 EPhMRA’dan farklı olarak Dünya Sağlık Örgütünün ATC sınıflandırması beş basamaktan oluşmakta
ve son basamakta (ATC-5) etkin maddeye göre sınıflandırma yapılmaktadır. Oysa, EPhMRA’nın
sınıflandırmasında son basamak olan dördüncü basamak (ATC-4) birden fazla etkin maddeyi
içerebilmektedir.
5 Kurulun 15.11.2018 tarihli ve 18-43/677-332 sayılı, 06.09.2018 tarihli ve 18-30/513-252 sayılı,
03.11.2016 tarihli ve 16-36/625-278 sayılı, 18.05.2016 tarihli ve 16-17/289-132 sayılı, 29.01.2015 tarihli
ve 15-05/59-26 sayılı, 22.10.2014 tarihli ve 14-42/763-339 sayılı, 11.07.2013 tarihli ve 13-44/552-246
sayılı 18.07.2012 tarihli ve 12-38/1082-341 sayılı kararları.
19-35/517-213
3/4

Tablo 1- Tarafların Üveit Tedavisinde Kullanılan Ürünlerinin Genel Özellikleri
ABBVIE ALLERGAN
Ürün İsmi Humira Ozurdex
ATC-3 Kodu L4B S1B
Etken Madde Adalimumab Deksametazon
Durum Türkiye’de onaylıdır ve piyasaya
sunulmuştur.
Türkiye’de onaylıdır ve piyasaya
sunulmuştur.
İlgili Onaylı
Endikasyonlar
Bulaşıcı olmayan orta derecedeki posterior
ve panüveit üveit tedavisi için,
kortikosteroide cevap vermeyen
hastalarda kullanılır.
İltihaplı, bulaşıcı olmayan orta
derecedeki posterior ve panüveit üveit
hastalarının tedavisi için kullanılır.
Tedavi
Aşaması/Sırası
Sadece kortikosteroid (Ozurdex gibi)
kullanan bir hastadan tedaviye yetersiz
cevap alındıktan sonra kullanıma onaylıdır.
Kortikosteroidler, tedavinin ilk
aşamasında kullanılmaktadır.
Yan Etkiler/Ters
Etkiler
Enfeksiyon (tüberküloz dahil); habis tümör. Ciddi göz enfeksiyonları, göz
inflammasyonu, yüksek göz tansiyonu,
retina yırtılması.
Uygulanma
Yöntemi
Derialtı enjeksiyon Göze kortikosteroid sağlayan
intravitreal implant
Kaynak: Bildirim Formu
(10) Tablodan görüldüğü üzere ilaçların ATC-3 seviyeleri ve etkin maddeleri birbirinden
farklıdır. Bunun yanı sıra ürünlerin tedavi aşamaları ve uygulanma yöntemleri diğer
farklı olan hususlar olarak sayılabilir. Tüm bu hususlar dikkate alındığında, ürünlerin
ikame olmadığı, dolayısıyla işlemden yatay olarak etkilenen bir pazarın da bulunmadığı
kanaatine varılmıştır.
(11) Bildirim Formunda ALLERGAN’ın, Restasis adlı göz damlası ilacının etkin maddesi
olan siklosporini ABBVIE’den satın aldığı belirtilmiştir. Dolayısıyla, global düzeyde
ABBVIE ve ALLERGAN’ın faaliyetleri arasında dikey bir örtüşme bulunmaktadır.
Bildirim Formuna göre, siklosporin, patentsiz bir ürün olup piyasadan kolaylıkla tedarik
edilebilmektedir. Bunun yanı sıra ABBVIE’nin, ALLERGAN dışında herhangi bir
teşebbüse siklosporin tedarik etmediği ve teşebbüsün siklosporin tedariği faaliyeti
bakımından 2016, 2017 ve 2018 yıllarına ilişkin pazar payının dünya çapında %(…..)’in
çok altında olduğu vurgulanmıştır. Bu çerçevede, bildirime konu işlemin girdi
kısıtlamasına yol açmayacağı kanaatine ulaşılmıştır. Öte yandan, dosya içeriğinden,
ALLERGAN’ın toplam siklosporin alımının küresel bazda toplam siklosporin alımının
%(…..)’inden daha azına tekabül ettiği anlaşılmıştır. Söz konusu oranın göz ardı
edilebilir düzeyde olması nedeniyle, bildirime konu işlemin gerçekleşmesinin ardından,
ALLERGAN’ın adı geçen etkin maddeyi yalnızca ABBVIE’den temin edeceği
varsayımında dahi, işlemin müşteri kısıtlamasına yol açmayacağı değerlendirilmiştir.
Son olarak Türkiye pazarında ALLERGAN’ın Restasis adlı göz damlasını üretmediği,
ilgili ürünü yalnızca Türkiye’ye ithal ettiği de dikkate alındığında6, taraflar arasındaki
global çaptaki sınırlı ilişkinin Türkiye pazarı bakımından herhangi bir olumsuz etki
doğurmayacağı kanaatine varılmıştır.
(12) Açıklamalar çerçevesinde bildirime konu işlem sonucunda 4054 sayılı Kanun’un 7.
maddesi kapsamında herhangi bir pazarda hâkim durum yaratılmasının veya mevcut
hâkim durumun güçlendirilmesinin ve böylece rekabetin önemli ölçüde azaltılmasının
söz konusu olmayacağı kanaatine varılmıştır.

6 Dosya içeriği bilgilere göre; Restasis göz damlasının değer bazında 2016, 2017 ve 2018 yıllarına ilişkin
ATC-3 seviyesinde (S1K) Türkiye pazar payı sırasıyla %(…..), %(…..) ve %(…..) şeklindedir. Bununla
birlikte, Türkiye pazarında tarafların faaliyetleri arasında herhangi bir yatay ya da dikey örtüşme
olmaması nedeniyle, Restasis’in pazar payından bağımsız olarak, bildirime konu işlemin Türkiye
pazarında rekabetçi endişeye yol açmayacağı değerlendirilmiştir.
19-35/517-213
4/4

H. SONUÇ
(13) Düzenlenen rapora ve incelenen dosya kapsamına göre; bildirim konusu işlemin 4054
sayılı Kanun’un 7. maddesi ve bu maddeye dayanılarak çıkarılan 2010/4 sayılı Rekabet
Kurulundan İzin Alınması Gereken Birleşme ve Devralmalar Hakkında Tebliğ
kapsamında izne tabi olduğuna; işlem sonucunda aynı Kanun maddesinde yasaklanan
nitelikte hakim durum yaratılmasının veya mevcut hakim durumun güçlendirilmesinin
ve böylece rekabetin önemli ölçüde azaltılmasının söz konusu olmaması nedeniyle
işleme izin verilmesine, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 60 gün içinde Ankara İdare
Mahkemelerinde yargı yolu açık olmak üzere, OYBİRLİĞİ ile karar verilmiştir.




Full & Egal Universal Law Academy