Rekabet Kurumu
Karar Sayısı: 19-21/309-134
Karar Türü: Menfi Tespit ve Muafiyet
Konu: Akümülatör ve Geri Kazanım Sanayicileri Derneği Tüzüğünde yapılan değişikliklere menfi tespit verilmesi talebi
Karar Tarihi: 13.06.2019

Rekabet Kurumu Başkanlığından,
REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : 2019-3-24 (Muafiyet)
Karar Sayısı : 19-21/309-134
Karar Tarihi : 13.06.2019
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Ömer TORLAK
Üyeler : Arslan NARİN (İkinci Başkan), Adem BİRCAN, Ahmet ALGAN,
Hasan Hüseyin ÜNLÜ, Şükran KODALAK
B. RAPORTÖRLER: Evrim Özgül KAZAK, İbrahim ŞAHİN,
Muhammed Ali BEKTEMUR
C. BİLDİRİMDE
BULUNANLAR: - Akümülatör ve Geri Kazanım Sanayicileri Derneği
Ali Rıza Gürcan Cad. Çırpıcı Yolu No:1 Meridyen İş Merkezi K:5
D-504 Merter, İstanbul
(1) D. DOSYA KONUSU: Akümülatör ve Geri Kazanım Sanayicileri Derneği
Tüzüğünde yapılan değişikliklere menfi tespit verilmesi talebi.
(2) E. DOSYA EVRELERİ: Rekabet Kurumu (Kurum) kayıtlarına 09.05.2019 tarih, 3126
sayı ile intikal eden ve eksiklikleri 28.05.2019 tarih, 3605 sayı ile tamamlanan bildirim
üzerine hazırlanan 31.05.2019 tarih, 2019-3-24/MM sayılı Muafiyet/Menfi Tespit
Raporu Kurulun 13.06.2019 tarihli toplantısında görüşülerek 19-21/309-134 sayı ile
karara bağlanmıştır.
(3) F. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: İlgili rapor sonucunda; Akümülatör ve Geri Kazanım
Sanayicileri Derneği Tüzüğüne 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un
(4054 sayılı Kanun) 8. maddesi uyarınca menfi tespit belgesi verilebileceği ifade
edilmiştir.
G. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
G.1. Bildirim Konusu İşlem
(4) Kurum kayıtlarına 09.05.2019 tarih ve 3126 sayıyla intikal eden başvuruda özetle,
Akümülatör ve Geri Kazanım Sanayicileri Derneği (AKÜDER, Dernek) tarafından
Dernek Tüzüğünde yapılan değişikliklere menfi tespit verilmesi talep edilmiştir.
(5) Başvuru kapsamında teşebbüs birliğinden ve T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığından
(BAKANLIK) bilgi istenmesi üzerine gönderilen cevaplar sırasıyla 28.05.2019 tarih,
3605 sayı ve 27.05.2019 tarih ve 3533 sayıyla ile Kurum kayıtlarına intikal etmiştir.
G.2. Akümülatör ve Geri Kazanım Sanayicileri Derneği (AKÜDER)
(6) AKÜDER, 31.08.2004 tarih ve 25569 sayılı Resmi Gazete’de BAKANLIK tarafından
yayımlanan “Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği” (Yönetmelik)
çerçevesinde faaliyet göstermek üzere 17.11.2004 tarihinde kurulmuştur ve 2005
yılında BAKANLIK tarafından atık akümülatörlerin yönetimi konusunda
yetkilendirilmiştir1.
(7) Atık Akümülatör (atık akü) enerji depolama kapasitesindeki düşüş nedeniyle
kullanılamayacak durumda olan aküleri ifade etmektedir. İçerdiği yüksek miktarda

1 AKÜDER 17.05.2016 tarihinde BAKANLIK tarafından 10 yıl süreyle yeniden yetkilendirilmiştir.
19-21/309-134
2/5

kurşun ve asit nedeniyle çevreye zarar verebileceğinden, tehlikeli atık olarak
değerlendirilmekte olan atık akünün Yönetmelik çerçevesinde etiketlenmesi ve
işaretlenmesi, üretiminde zararlı madde miktarının azaltılması, kullanıldıktan sonra
atıklarının evsel ve diğer atıklardan ayrı olarak toplanması, taşınması, bertarafı ile
ithalat, transit geçiş ve ihracatına ilişkin yasak, sınırlama ve yükümlülükler ile alınacak
önlemler, yapılacak denetimler ve tabi olunacak sorumluluklara ilişkin hukuki ve teknik
esaslar düzenlenmektedir.
(8) Yönetmelik’in 29. maddesine göre akü üreticileri/ithalatçıları atık akülerin toplanması,
taşınması, geri kazanımı, bertaraf veya ihraç edilmesine dair yükümlülüklerini yerine
getirmek ve bunlara yönelik gerekli harcamaların karşılanması için, BAKANLIK’ın
koordinasyonunda bir araya gelerek kâr amacı taşımayan tüzel kişiliği haiz bir yapı
oluşturabilmektedir.
(9) AKÜDER kendisine üye olan akümülatör üreticisi, ithalatçısı, ara depolama ve geri
kazanım sanayicisi konumunda olan teşebbüslerin atık akü yönetimi konusunda
Yönetmelik’ten doğan yükümlülüklerini yerine getirmek amacıyla faaliyet
göstermektedir. Dernek Tüzüğüne göre Dernek’in amaçları arasında atık akü yönetimi
alanında faaliyet gösteren teşebbüslerin sektör bazında ortak sorunlarının çözümü için
çalışmak, bu alanda ilgili Bakanlıklar, resmi ve özel kuruluşlar ile işbirliği yaparak
toplumun bilinçlendirilmesi ve nitelikli personel yetiştirilmesi konusunda eğitim
faaliyetleri gerçekleştirmek, atık akülerin çevreye zarar vermeyecek şekilde
toplatılmasını sağlatmak ve üye teşebbüslerin tesislerini denetlemek gibi faaliyetler yer
almaktadır.
(10) Mevcut durumda AKÜDER’in, aralarında Mutlu Akü ve Malz. San. A.Ş., İnci Akü
Sanayi ve Ticaret A.Ş., Yiğit Akü Malzemeleri A.Ş. gibi ülkemizin en büyük akü
üreticileri ile bu üreticilerin geri kazanım tesislerinin de bulunduğu toplam 157 üyesi
bulunmaktadır.
G.3. Değerlendirme
G.3.1. 29.05.2013 tarih ve 13-32/429-190 sayılı Kurul Kararı
(11) AKÜDER’in Tüzüğüne menfi tespit verilmesine ilişkin 29.02.2013 tarih ve 13-32/32429-
190 sayılı kararında Kurul, atıklara ilişkin çevresel düzenlemelerin genellikle, mehaz
alınan Avrupa Birliği atık düzenlemeleriyle paralel olacak şekilde üretici sorumluluğu
prensibine dayandığını belirtmiştir. Üreticilerin veya ithalatçıların, ürünlerinden
kaynaklanan atıkların toplanmasını, geri kazanımını veya bertaraf edilmesini içeren ve
atık yönetiminden sorumlu tutulmasını gerektiren bu prensibe göre, üreticilere veya
ithalatçılara sorumluluk yüklendiği ve bu sorumlulukların bireysel veya kolektif olarak
yerine getirilmesinin beklendiği ifade edilerek Yönetmelik’in 29. maddesi uyarınca
kurulan ve yetkilendirilen AKÜDER’in kuruluşunun rekabet hukukuna aykırı olmadığı
tespit edilmiştir.
(12) Kurul kararında ayrıca Dernek üyelerinin akü piyasasında birbirleri ile rekabet halinde
olan teşebbüsler olması sebebiyle AKÜDER’in, bir platform olarak rekabet karşıtı bir
takım eylem ve kararlara yol açma riskini bünyesinde barındırdığı ve bu sebeple
AKÜDER’in eylem ve kararlarının rekabet hukukunun uygulama alanı içerisinde yer
aldığı ifade edilmiştir. Başvuruya konu Tüzüğün değerlendirmesi sonucunda ise, üyelik
ve üyelikten çıkarılma şartlarının tüm adaylar için eşit ve şeffaf olduğu, üyelikten
ayrılmak için herhangi bir şart koşulmadığı, AKÜDER üyeliğinin teşebbüslerin akü ve
atık akü pazarlarındaki faaliyetlerini zorlaştırıcı herhangi bir koşula bağlanmadığı
anlaşıldığından anılan tüzüğe menfi tespit belgesi verilmesine karar verilmiştir.
19-21/309-134
3/5

G.3.2. Başvuru Konusu Tüzük Değişikliği
(13) AKÜDER tarafından menfi tespit belgesi verilmesi istenen Dernek Tüzüğü ve bu
Tüzükte yapılması planlanan değişiklikler incelendiğinde, atık akü yönetimi konusunda
faaliyet gösteren AKÜDER’in faaliyet alanının genişletilmesinin yanı sıra Tüzüğün şekli
bazı değişikleri içerdiği görülmektedir.
(14) Dernek Tüzüğünde yapılması planlanan değişiklerden bazılarına eklenen kısımların
altı çizilmek, çıkarılan kısımların üzeri çizilmek suretiyle aşağıda verilmektedir:
- Madde 4 2/a Ülkemizde akümülatör üreticileri kurşun asit akümülatör ve
'endüstriyel pil imalatçıları ve/veya ithalatçıları ile ara depolama ya da ve geri
kazanım sanayicileri arasında iletişim sağlayarak, sektörde oluşan teknik,
ekonomik ve hukuki gelişmeler hakkında üyelerin bilgilendirilmesini sağlamak
ve sektörün ortak sorunlarına çözüm getirmek;
- Madde 4 2/c 2006/66 EC AB Direktifi, 2872 Sayılı Çevre Kanunu, Atık Pil ve
Akümülatörlerin Kontrolü (APAK) Yönetmeliği'-ne ve Bakanlığın yazı ve
talimatlarına uygun olarak atık akümülatörlerin ve endüstriyel pillerin uygun
olarak atık akümülatörlerin çevreye zarar vermeyecek şekilde toplanmasını,
depolanmasını ve geri kazanımını sağlamak / sağlatmak, üyelerine ait tesisleri
ziyaret ederek uygulamaları yerinde incelemek, tespit edilen aksaklıkların
giderilmesini sağlamak,
- Madde 4 2/d Atık akümülatörlerin endüstriyel pillerin toplanması için gerekli
araç-gereç, yazılım ve diğer ihtiyaçları tespit etmek, bunların standardını
oluşturmak ve uygulamaların denetimini sağlamak
- Madde 4 2/f Çevre bilinciyle birlikte, özellikle kendi ana faaliyet alanı olan atık
akümülatörlerin ve endüstriyel pillerin yönetimi konusunda toplumsal bilinç ve
kültürün oluşturulması ve yaygınlaştırılması amacıyla gerekli tanıtım, eğitim
faaliyetlerini organize etmek, bu konuda gerek yurt içi ve gerekse yurt dışında
fuarlara, seminerlere katılmak ve ilgili fuarlarda stand açmak,
- Madde 4 2/g Akümülatör ve endüstriyel pil üretimi ve depolanması, atık işleme
tesisleriyle geri kazanım tesisleriyle, satış sonrası servis istasyonları için nitelikli
eleman yetiştirilmesi amacıyla ilgili Bakanlıklar işin Milli Eğitim Bakanlığı ve /-
veya taşra teşkilatları ile birlikte mesleki eğitim projeleri yapmak,
- Madde 4 2/j Akümülatör ve endüstriyel pil yönetimi ve/veya sektörü konusunda
uzmanlaşmış kişilerden çalışma gruplan, demek komisyonları oluşturarak
bilimsel ve teknik araştırmalarda bulunmak,
- Madde 4 2/s Derneğin faaliyetleri hakkında 3 aylık, 6 aylık, yıllık raporlar
hazırlamak ve üyelere bu raporları üye kuruluşlara ve ilgili bakanlıklara
bildirmek, kamuoyunu bilgilendirmek amacı ile atık akümülatör ve endüstriyel pil
yönetimi, faaliyetleri ve hedefleri ile ilgili duyurularda bulunmak, basın
toplantıları yapmak,
- Madde 5/1 Fiil ehliyetine sahip bulunan, derneğin amaç ve ilkelerini
benimseyerek bu doğrultuda çalışmayı kabul eden, Türkiye' de akümülatör ve
endüstriyel pil üretimi, ithalatı, ihracatı, geri kazanımı, geçici depolanması,
taşınması konularında faaliyet gösteren, yasal yükümlülüklerini (başvuru için
gerekli belgeler, üyelik aidatı ödemesi vb.) yerine getirmiş gerçek ve tüzel kişiler
derneğe üye olabilir.
19-21/309-134
4/5

- Madde 8 Denetim Denetleme Kurulu 2
(15) Yukarıda yer verilen ifadelerden görüldüğü üzere, Dernek Tüzüğünde yapılması
planlanan değişiklikler şekli bazı hususlar ile AKÜDER’in yetki alanının endüstriyel
pillerin yönetimi bakımından genişletilmesini içermektedir. Anılan bu değişikliklerin
gerekçesi olarak, teknolojideki gelişmeler ve değişiklikler göz önüne alındığında, şu an
akümülatör olarak tanımlanan ürünlerin teknik ve biçimsel olarak değişime ve gelişime
uğrayacağı, bu nedenle ilerleyen dönemlerde özellikle çevre dostu olarak tanımlanan
hibrit araçların hayatımızda geniş yer tutacağı belirtilmiş, endüstriyel pillerin de aynı
şekilde geri kazanıma tabi ürünler olması nedeniyle AKÜDER’in faaliyet alanına bu
konunun da dahil edildiği ifade edilmiştir.
(16) Konu ile ilgili olarak BAKANLIK’tan talep edilen bilgilere istinaden gönderilen cevap
yazısında ise; endüstriyel pillerin Yönetmelik kapsamı dışında olması sebebiyle
BAKANLIK’ın endüstriyel pil yönetimi konusunda halihazırda AKÜDER de dahil olmak
üzere yetkilendirdiği herhangi bir kuruluş olmadığı belirtilmiştir.
(17) Bu bilgiler ışığında, AKÜDER’in atık akü yönetimine ek olarak endüstriyel pillerin
yönetimi alanında da çalışmak istediği, ancak BAKANLIK’ın hâlihazırda AKÜDER’e bu
alanda yetki vermediği anlaşılmaktadır. AKÜDER’in endüstriyel pillerin yönetimi
alanında faaliyet gösterip gösteremeyeceğinin ilgili çevre mevzuatı ve BAKANLIK
tarafından değerlendirilebilecek bir husus olduğu ve işbu kararın inceleme konusu
içinde bulunmadığı belirtilmelidir.
(18) Yönetmelikle birlikte atık akü yönetiminin zorunlu tutulması nedeniyle, bireysel/kolektif
bir atık akü yönetim sisteminin kurulması veya kurulu bir sisteme katılım, akü
pazarında faaliyet gösterebilmenin koşullarından biri haline gelmiştir. Bu itibarla,
AKÜDER’in farklı üreticiler/ithalatçılar için farklı üyelik koşulları ileri sürmesi,
üreticilerin/ithalatçıların akü pazarındaki konumlarını doğrudan etkileyebilecek bir
nitelik taşımaktadır. Ayrıca, üyelik sürelerinin uzun tutulması, AKÜDER dışında başka
yönetim sistemlerinin oluşmasını engellemek suretiyle atık akü yönetimi
piyasalarındaki rekabeti engelleyebilecektir.
(19) AKÜDER Tüzüğü bu çerçevede incelendiğinde, daha önceki Tüzükte de olduğu gibi
üyelik ve üyelikten çıkarılma şartlarının tüm adaylar için eşit ve şeffaf olduğu
anlaşılmaktadır. Ayrıca üyelerin istedikleri zaman AKÜDER’den ayrılabilmelerinin
mümkün olduğu, üyelerin AKÜDER ile aynı faaliyet konusuna sahip başka bir derneğe
üye olabilmelerinin önünde herhangi bir engel bulunmadığı da gönderilen cevabi
yazıda belirtilmiştir. Bu doğrultuda Dernek Tüzüğünün akü üreticilerinin faaliyetlerini
zorlaştırıcı herhangi bir şart içermediği, bu alanda kurulabilecek diğer yetkilendirilmiş
kuruluşların faaliyetlerini etkileyebilecek üyelik koşulları getirmediği anlaşıldığından
AKÜDER Tüzüğünün 4054 sayılı Kanun’a aykırı herhangi bir hüküm içermediği
sonucuna varılmıştır.



2 Tüzüğün diğer maddelerinde Denetim Kurulu, Denetleme Kurulu olarak değiştirilmiştir.
19-21/309-134
5/5

H. SONUÇ
(20) Düzenlenen rapora ve incelenen dosya kapsamına göre, Akümülatör ve Geri Kazanım
Sanayicileri Derneği Tüzüğüne 4054 sayılı Kanun’un 8. maddesi uyarınca menfi tespit
belgesi verilmesine gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 60 gün içinde Ankara İdare
Mahkemelerinde yargı yolu açık olmak üzere, OYBİRLİĞİ ile karar verilmiştir.




Full & Egal Universal Law Academy