Rekabet Kurumu
Karar Sayısı: 18-21/364-180
Karar Türü: Birleşme ve Devralma
Konu: Adient plc.’nin hisselerinin tamamına sahip olduğu iştiraki Adient US LLC ile The Boeing Company arasında Adient Aerospace, LLC unvanlı bir ortak girişim kurulması işlemine izin verilmesi talebi
Karar Tarihi: 28.06.2018




Rekabet Kurumu Başkanlığından,
REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : 2018-4-24 (Ortak Girişim)
Karar Sayısı : 18-21/364-180
Karar Tarihi : 28.06.2018
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Ömer TORLAK
Üyeler : Arslan NARİN, Adem BİRCAN, Şükran KODALAK, Mehmet AYAN
B. RAPORTÖRLER : Fatma ATAÇ, Damla YAZ, Elif Sıdıka SARI
C. BİLDİRİMDE
BULUNAN : - Adient US LLC
- The Boeing Company
Temsilcileri: Av. Gönenç GÜRKAYNAK, Esra UÇTU,
Av. Anıl ACAR, Av. Hakan DEMİRKAN
Çitlenbik Sok. No:12 Yıldız Mah. Beşiktaş/İstanbul
(1) D. DOSYA KONUSU: Adient plc.’nin hisselerinin tamamına sahip olduğu iştiraki
Adient US LLC ile The Boeing Company arasında Adient Aerospace, LLC
unvanlı bir ortak girişim kurulması işlemine izin verilmesi talebi.
(2) E. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına en son 06.06.2018 tarihinde giren yazıyla
tamamlanan bildirim üzerine düzenlenen 20.06.2018 tarih ve 2018-4-24/Öİ sayılı
Devralma Ön İnceleme Raporu görüşülerek karara bağlanmıştır.
(3) F. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: İlgili raporda, bildirim konusu işleme izin verilmesinde
sakınca bulunmadığı ifade edilmiştir.
G. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
G.1. Taraflar
G.1.1. Adient US LLC (ADIENT)
(4) Adient plc’nin iştiraki olan ADIENT, yük taşıma araçları, kamyonet/pikaplar, SUV (spor
amaçlı taşıt)/crossover araçlar da dahil olmak üzere binek otomobiller, ticari araçlar ve
hafif kamyonlar için geniş yelpazede koltuk sistemleri ve bileşenlerinin tasarımı üretimi
ve pazarlaması alanında faaliyet göstermektedir. ADIENT tarafından sunulan
teknolojiler; komple koltuk sistemleri, koltuk iskeletleri, koltuk mekanizmaları, koltuk
süngerleri, koltuk başlıkları, kolçaklar, trim kılıf ve kumaşlar dahil olmak üzere otomotiv
koltuk çözümlerini kapsamaktadır. ADIENT, uluslararası motor sporları endüstrisine
yüksek performanslı koltuk sistemleri tedarik etmektedir. Ayrıca ADIENT, özellikle
Yanfeng Global Automotive Interior Systems Co. Ltd. unvanlı Çin menşeili ortak
girişimde sahip olduğu azınlık payı aracılığıyla otomotiv iç parçaları pazarında da
faaldir. Mevcut durumda ADIENT’in bildirilen işlemin konusunu oluşturan ticari uçak
koltuklarının üretimi veya satışına ilişkin herhangi bir faaliyeti bulunmamaktadır.
(5) ADIENT Türkiye’de, iştirakleri; Adient Turkey Seating Otomotiv Ltd. Şti., Diniz Adient
Oto Donanım San. ve Tic. A.Ş. ve Thierry Diniz Otomotiv San. ve Tic. A.Ş.
aracılığıyla, otomotiv sektöründe faaliyet göstermekte ve otomotiv koltukları, otomotiv
koltuk mekanizmaları, otomobil koltuk sistemleri için metal bileşenler ile dokunmuş ve
süngerli kumaşlar üretmektedir.
18-21/364-180

2/7

G.1.2. The Boeing Company (BOEING)
(6) BOEING ticari jet uçakları ile birlikte savunma, uzay ve güvenlik sistemlerinin tasarımı,
üretimi ve pazarlaması alanında faaliyet göstermekte olup, aynı zamanda havacılık-
uzay endüstrisi için satış sonrası hizmetleri sağlamaktadır. BOEING tarafından
sunulan ürünler ve müşteriye özel hizmetler; ticari ve askeri uçaklar, uydular, silahlar,
elektronik sistemler ve savunma sistemleri, fırlatma sistemleri, gelişmiş bilgi ve iletişim
sistemleri ve performans bazlı lojistik sistemleri ile eğitimleri kapsamaktadır.
(7) BOEING, üç iş kolu altında yapılandırılmıştır: Boeing Ticari Uçaklar, Boeing Savunma,
Uzay ve Güvenlik ile Boeing Küresel Hizmetler. Söz konusu iş kolları, BOEING
bünyesinde yer alan ve küresel ölçekte finansman çözümleri sunan Boeing Capital
Corporation ve dünya genelinde BOEING’e hizmet sunan Boeing Shared Services
Group ile desteklenmektedir.
(8) BOEING, SFE1 modeli ile üçüncü taraflardan satın aldığı uçak koltuklarının satışı ve
uçağın iç kısımlarının geliştirilmesi ya da değiştirilmesine yönelik olarak uçak koltukları
satışı faaliyetlerini de gerçekleştirmektedir. Bununla birlikte, uçak koltukları
üretmemektedir. BOEING’in uçak koltuklarının orijinal ekipman üreticisi olan
LIFT/Encore ile BOEING’e ait belirli uçak modellerinin koltuk tasarımı, üretimi ve satışı
için ortak geliştirme sözleşmesi bulunmakla birlikte, dosya konusu işlemin
gerçekleşmesi neticesinde bu sözleşme sona erdirilecek ve yenilenmeyecektir.
(9) Ayrıca BOEING, Küresel Hizmetler İş Kolu altında hisselerinin tamamına sahip olduğu
iştiraki Aviall Inc. vasıtasıyla satış sonrası ürün ve hizmetler pazarında ticari uçaklar
için yedek parçaların dağıtımını yapmaktadır.
(10) BOEING, Türkiye’de ağırlıklı olarak ticari uçak (yedek parça, eğitim, navigasyonel)
savunma, uzay, güvenlik ürünleri ve hizmetleri alanlarında faaliyet göstermektedir.
G.1.3. Ortak Girişim: Adient Aerospace LLC
(11) Ortak Girişim’in, Amerika Birleşik Devletleri’nde kurulması ve küresel ölçekte ticari
uçak koltuklarının tasarımı, geliştirilmesi, üretimi ve satışı ile uçak koltuklarının yedek
parça üretimi ve satışı alanlarında faaliyet göstermesi planlanmaktadır. Ortak Girişim,
faaliyetlerinin büyük bir kısmını, bir Alman iştiraki vasıtasıyla olmak üzere hâlihazırda
Adient Germany Ltd. & Co. KG’nin herhangi bir faaliyette bulunmayan iştiraki Adient
Aerospace GmbH veya yeni kurulacak bir teşebbüs aracılığıyla gerçekleştirecektir.
G.2. İlgili Pazar
(12) 2010/4 sayılı Rekabet Kurulundan İzin Alınması Gereken Birleşme ve Devralmalar
Hakkında Tebliğ (2010/4 sayılı Tebliğ) uyarınca, bildirim konusu işlemden etkilenme
ihtimali olan ve taraflardan iki veya daha fazlasının aynı ürün pazarında faaliyette
bulunduğu ya da taraflardan en az bir tanesinin bir diğerinin faaliyet gösterdiği
herhangi bir ürün pazarının alt veya üst pazarında ticari faaliyette bulunduğu ilgili ürün
pazarları etkilenen pazarları oluşturmaktadır.
(13) Kurulacak olan Ortak Girişim’in küresel ölçekte ticari uçak koltuklarının tasarımı,
geliştirilmesi, üretimi ve satışı ile uçak koltukları için yedek parça üretimi ve satışı
alanlarında faaliyet göstermesi planlanmaktadır. Uçak koltukları, ticari uçak kabininin
içine monte edilen koltuklardır ve uçak kabininin esaslı bir unsurunu oluşturmaktadır.

1 Bu model uyarınca uçak OEM’i (original equipment manufacturer- orijinal ekipman üreticisi), donanımı
uçağın bir parçası olarak müşteriye (havayolları ve uçak kiralama şirketleri) tedarik etmektedir. Bu
durumda havayolu ve uçak kiralama şirketleri genellikle koltuk tedariki için uçak OEM’leri ile sözleşme
yapmaktadır.
18-21/364-180

3/7

Uçak koltuklarının ana bileşenleri; koltuk süngeri, koltuk iskeleti, sünger minderleri,
koltuk kılıfları ve koltuk ayarlama mekanizmaları olup uçağın elektronik sistemi dışında
kalan “non-avionics” ürünler arasında yer almaktadır. Bununla birlikte diğer non-
avionics ürünlerden de (uçak mutfağı, tuvaletler, uçak aydınlatması, yer kaplaması
vb.) farklı kabul edilmesi gerekmektedir.
(14) Uçak koltukları, boyutları ve rahatlık seviyelerine göre farklılaşmaktadır. Ticari
uçaklardaki ana koltuk sınıfları; birinci sınıf (first class), kurumsal sınıf (business
class), ekonomi sınıfı (economy class) ve diğer (kısa mesafe uçak tipi, kabin ekibi
koltuğu vb.) şeklinde ayrılmaktadır.
(15) Yeni uçak koltuklarının kurulum programına göre de ikili bir ayrım bulunmaktadır. Yeni
uçak koltukları yeni üretilen uçağın müşteriye teslim edilmesinden önce kurulabileceği
gibi (line-fit), yeni üretilen uçağın müşteriye ilk teslimatından sonra da (retrofit)
kurulabilmektedir. Bildirim Formunda line-fit modeli altında yapılan uçak koltukları
satışlarının toplam uçak koltukları satışlarının %54’ünü, retrofit modeli ile satışı yapılan
uçak koltuklarının pazarın %24’ünü oluşturduğu ve pazarın geri kalanını ise yedek
parça satışlarının oluşturduğu ifade edilmektedir.
(16) Yukarıda yer alan bilgiler çerçevesinde, uçak koltuk ürünlerinin koltuk sınıflarına göre,
uçaklara kurulum programına göre ve/veya uçak tipine göre sınıflara ayrılabileceği
görülmektedir. İlgili ürün pazarı, Kurul’un THY/Assan kararında2 “uçak koltuklarının
dizaynı, fabrika seviyesi imalatı ve pazarlanması” olarak; European Aeronautic/BAE
kararında3 da uçak koltuklarının alt sınıflara ayrılmasına gerek görülmeyerek, “uçak
aksamları” şeklinde belirlenmiştir. Mevcut dosya bakımından, uçak koltuklarının diğer
non-avionics ürünlerden ayrılması gerektiği, bununla birlikte alt sınıflara ayrılmasına
gerek olmadığı anlaşılmıştır. Bu kapsamda “ticari uçak koltukları ve yedek parçaları
üretimi ve satışı pazarı” ilgili pazar olarak belirlenmiştir.
(17) Öte yandan, ADIENT otomotiv koltuk bileşenlerine yönelik faaliyet göstermektedir.
Bildirim Formunda uçak koltuk bileşenlerinin otomotiv koltuk bileşenlerine göre daha
hafif olması tutuşabilirlik, duman ve toksiklik ile ilgili gereklilikler bakımından daha katı
düzenlemelere tabi olması nedeniyle talep açısından ikame olmadığı belirtilmektedir.
Arz yönünden bakıldığında, otomotiv koltuğu imalat miktarının uçak koltuğu
miktarından fazla olduğu, uçak koltuğu imalatı için yeni makine yatırımı gerektiği, söz
konusu geçişin ortalama iki yıl sürdüğü ve yaklaşık 2 milyon ABD Doları ek yatırım
gerektirdiği ifade edilmektedir. Dolayısıyla, otomotiv koltuğu bileşenleri ile uçak koltuğu
bileşenlerinin aynı pazarda olmadığı değerlendirilmektedir. Bununla birlikte ADIENT
gelecekte uçak koltuğu bileşenleri pazarına girerek Ortak Girişim’e münhasır olarak
belirli koltuk bileşenlerini (sünger, kumaş, koltuk kılıfı, yaslanma mekanizmaları, raylar,
kaldırıcılar ve kilitler) sağlayacaktır. Bu çerçevede ADIENT’in gelecekteki ticari uçak
koltuğu bileşenleri üretim ve satışı faaliyetinin dosya konusu işlemden potansiyel
olarak etkilenen bir pazar olduğu anlaşılmıştır.
(18) BOEING ticari jet uçakları ile birlikte savunma, uzay ve güvenlik sistemlerinin tasarımı,
üretimi ve pazarlaması alanında faaliyet göstermekte olup, aynı zamanda havacılık-
uzay endüstrisi için satış sonrası hizmetleri sağlamaktadır. BOEING hisselerinin
tamamına sahip olduğu Aviall Inc. aracılığıyla satış sonrası ürün ve hizmetler
pazarında ticari uçaklar için yedek parçaların dağıtımını yapmaktadır. Dolayısıyla,

2 Kurul’un 07.12.2011 tarih ve 11-60/1558-551 sayılı THY/Assan Kararı.
3 Kurul’un 13.03.2001 tarih ve 01-12/113-28 sayılı European Aeronautic/BAE Kararı.
18-21/364-180

4/7

“ticari uçaklar için yedek parçaların dağıtımı” dosya konusu işlem kapsamında
etkilenen diğer bir pazardır.
(19) Ayrıca, BOEING ve Ortak Girişim”in faaliyetleri göz önüne alınarak “ticari uçak üretimi
ve satışı pazarı” da dosya konusu işlem kapsamında diğer bir ilgili pazar olarak
belirlenmiştir.
(20) İlgili coğrafi pazar açısından ise dosya konusu işlemin Türkiye’deki etkilerinin
değerlendirilmesinde küresel dinamikler ve işlemin küresel niteliği dikkate alınmıştır.
G.3. Değerlendirme
(21) 2010/4 sayılı Tebliğ’in 5. maddesinin üçüncü fıkrasında; “Bağımsız bir iktisadi varlığın
tüm işlevlerini kalıcı olarak yerine getirecek bir ortak girişimin oluşturulması, bu
maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında bir devralma işlemidir. Bu tür
işlemlerde, işlem taraflarının her biri devralan olarak kabul edilir.” hükmüne yer
verilmiştir. Anılan hüküm çerçevesinde, ortak girişimler bakımından aranan koşullar;
kurulan ortak girişim şirketinin, kurucu teşebbüsler tarafından “ortak kontrol” altında
tutulması ve kurulan şirketin, bağımsız bir iktisadi varlık niteliği taşımasıdır.
(22) Bildirim konusu işlem ile kurulacak Ortak Girişim başlangıçta dört üyeden oluşacak
yönetim kurulu tarafından yönetilecektir. BOEING ve ADIENT yönetim kuruluna ikişer
üye atayacaklar, her üyenin bir oy hakkı olacak ve kararlar basit çoğunluk ile
alınacaktır. ADIENT tarafından atanan bir üyenin “Özel Kurul Kararları”nda iki oy hakkı
olacaktır. Özel Kurul Kararları şu konuları içermektedir: İş planının onaylanması, yıllık
hesapların onaylanması, Ortak Girişim’in fiyatlama ve satın alma politikaları ile birlikte
hammadde fiyatlama ve tedarik değişikliklerinin belirlenmesi ile ücretler, maaşlar,
tazminatlar, ikramiyeler, teşvikler, idari kadronun, emekli maaşları ve diğer ek
menfaatlerinin belirlenmesi. Sözleşmeler uyarınca BOEING; İcra Kurulu Başkanı,
Satış ve Pazarlama İşleri Başkan Yardımcısı ile Regülasyon Uyumluluk Başkan
Yardımcısı’nı; ADIENT ise Operasyonlar Üst Yöneticisi, Mali İşler Üst Yöneticisi ve
Mühendislik İşleri Başkan Yardımcısı’nı atayacaktır. Ayrıca Uyum Direktörü’nün
atanması bakımından her iki taraf da veto hakkına sahip olacaktır. Bildirim
Formundaki açıklamaların incelenmesi sonucunda kurulması planlanan Ortak Girişim
şirketinin BOEING ve ADIENT tarafından ortak kontrol edileceği kanaatine ulaşılmıştır.
(23) “Bağımsız bir iktisadi varlık niteliği taşıma” kriteri ile kurulacak olan ortak girişimin
kurucularından bağımsız ve ilgili pazarda faaliyetlerini kalıcı şekilde sürdürebilen ayrı
bir teşebbüs olarak tanımlanıp tanımlanamayacağını tespit etmek amaçlanmaktadır.
Bildirim Formunda yer alan bilgiler çerçevesinde kurulacak olan Ortak Girişim
şirketinin pazarda bağımsız olarak faaliyet göstermek için yeterli kaynaklara (kendi
yönetimi ve çalışanları, fikri mülkiyet hakları, üretim tesisleri, üretim araçları, şirket
binası) sahip olacağı, ana şirketlerden bağımsız olarak pazarda aktif bir şekilde
faaliyet göstereceği ve belirsiz bir süre için kurulan Ortak Girişim’in pazarda kalıcı
şekilde faaliyet göstereceği anlaşılmaktadır. Dolayısıyla, işlem sonrasında kurulacak
olan Ortak Girişim bağımsız bir iktisadi varlık niteliği taşıyacaktır.
(24) Bu bilgiler doğrultusunda bildirim konusu işlemin, bağımsız bir iktisadi varlığın tüm
işlevlerini kalıcı olarak yerine getirecek bir ortak girişim kurulması niteliğini taşıdığı ve
2010/4 sayılı Tebliğ’in 5. maddesi çerçevesinde bir devralma işlemi olduğu sonucuna
varılmıştır. Ayrıca, tarafların ciroları incelendiğinde, aynı Tebliğ’in 7. maddesinin birinci
fıkrasının (a) ve (b) bendinde yer alan eşiklerin aşıldığı, dolayısıyla işlemin izne tabi
olduğu anlaşılmıştır.
18-21/364-180

5/7

(25) Ortak Girişim’in faaliyet göstereceği ticari uçak koltukları üretimi ve satışı pazarında ne
ADIENT’in ne de BOEING’in faaliyeti bulunmaktadır. Kurulacak olan Ortak Girişim,
yoğunlaşmış bir pazar olan ticari uçak koltukları imalatı ve satışı pazarında yeni bir
rakip olacaktır. Ayrıca bu alanda faaliyet gösteren güçlü rakipler bulunmaktadır. Bu
teşebbüslerin küresel ölçekte pazar payları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
Tablo-1: Rakiplerin Ticari Uçak Koltukları Üretimi ve Satışı Pazarı 2017 Yılı Küresel Pazar Payları (%)
Teşebbüsler Satış Hacmine Göre Satış Değerine Göre
Rockwell Collins (…) (…)
Zodiac Seats (…) (…)
Recaro Aircraft Seating (…) (…)
HAECO (…) (…)
Stelia (…) (…)
Jiatai (…) (…)
Diğer (…) (…)
(26) Tablodan da görüleceği üzere, küresel alanda ticari uçak koltukları üretimi ve satışı
pazarının yaklaşık %75’ini üç firma elinde bulundurmaktadır. Bu bakımdan pazarın
yoğunlaşmış bir pazar olduğu görülmektedir. Ancak kurulacak olan Ortak Girişim
pazara yeni bir oyuncu olarak girecektir. Ortak Girişim’in yoğunlaşmış olan bu
pazardan pay almasının rekabetçi açıdan olumlu bir gelişme olacağı
değerlendirilmektedir.
(27) Aşağıdaki tabloda ise ilgili pazarda faaliyet gösteren teşebbüslerin Türkiye’de sahip
olduğu pazar payları gösterilmektedir.
Tablo-2: Rakip Teşebbüslerin Ticari Uçak Koltukları Üretimi ve Satışı 2017 Yılı Türkiye Pazar Payları (%)
Teşebbüsler Satış Hacmine Göre Satış Değerine Göre
Zodiac Seats (…) (…)
TSI Aviation Seats (…) (…)
UTAS (…) (…)
HAECO (…) (…)
Recaro Aircraft Seatings (…) (…)
(28) Tablo incelendiğinde, Türkiye’de ticari uçak koltukları üretimi ve satışı pazarının
oldukça yoğunlaşmış bir pazar olduğu, pazarın yaklaşık %90’ının iki teşebbüsün
elinde bulunduğu görülmektedir. Ortak Girişim ise pazara giren yeni bir oyuncu olması
dolayısıyla pazarı daha rekabetçi hale getirecektir.
(29) BOEING ve Ortak Girişim’in faaliyetleri göz önüne alındığında ticari uçakların üretimi
ve satışı pazarı etkilenen bir diğer pazar olarak ortaya çıkmaktadır. Aşağıdaki
tablolarda BOEING’in ve rakip teşebbüslerin Dünya’daki ve Türkiye’deki pazar payları
gösterilmektedir.
Tablo-3: BOEING ve Rakip Teşebbüslerin Ticari Uçakların Üretimi ve Satışı Pazarı 2017 Yılı Küresel
Pazar Payları (%)
Teşebbüsler Satış Hacmine Göre Satış Değerine Göre
BOEING (…) (…)
Airbus (…) (…)
Embraer (…) (…)
Bombardier (…) (…)



18-21/364-180

6/7

Tablo-4: BOEING ve Rakip Teşebbüslerin Ticari Uçakların Üretimi ve Satışı Pazarı 2017 Yılı Türkiye
Pazar Payları (%)
Teşebbüsler Satış Hacmine Göre Satış Değerine Göre
BOEING (…) (…)
Airbus (…) (…)
Dassault Aviation (…) (…)
Bombardier (…) (…)
(30) Tablolarda görüldüğü üzere ticari uçakların üretimi ve satışı pazarı hem küresel alanda
hem Türkiye pazarında oldukça yoğunlaşmış bir pazardır. Öyle ki BOEING ve
AIRBUS’un pazar payları toplamı pazarın yaklaşık %95’ine tekabül etmektedir.
(31) Ortak Girişim’in uçak koltukları faaliyetleri bakımından BOEING’in öncelikli tedarikçisi
olması planlanmaktadır. Bildirim Formunda söz konusu ilişkinin Ortak Girişim’in
maliyet ve kalite bakımından rekabetçi olmasına bağlı olduğu ifade edilmektedir.
Ayrıca Ortak Girişim her ne kadar BOEING’e uçak koltukları tedarik edecek olsa da
aralarındaki ilişki münhasır olmayacak, diğer firmalara da uçak koltuğu tedariki
sağlayacaktır. Uçak koltukları pazarında küresel olarak faaliyet gösteren güçlü firmalar
bulunmaktadır.
(32) Bildirim Formunda uçak firmalarının başlıca müşterileri olan özel havayolları ve uçak
kiralama şirketlerinin yeni koltukları genellikle doğrudan uçak koltuk üreticisinden satın
almayı (buyer furnished equipment-BFE) tercih ettiği ifade edilmektedir4. Böylelikle bu
müşterilerin koltuk türünü ve sayısını seçebildiği, doğrudan üretici ile fiyat ve tedarik
koşullarını müzakere edebildiği belirtilmektedir. Bu durumda tedarik sözleşmesi ve
faturalandırma üretici ve alıcı arasında gerçekleşmektedir.
(33) BOEING’in ticari uçakların üretimi ve satışı pazarındaki pazar payı yüksek olmakla
birlikte, uçak koltuklarının tedarikinin %85 oranında müşteri tarafından yapıldığı
dikkate alındığında, Ortak Girişim’in, uçak OEM’lerinden çok özel havayolları ve uçak
kiralama şirketlerinden oluşan müşterilerinin diğer markalar bakımından tercihlerini ve
rakiplerin müşterilere erişimini engellemeyeceği anlaşılmaktadır.
(34) Ortak Girişim’in aynı zamanda ticari uçaklardaki yolcu koltukları için yedek parça
üretmesi ve/veya tedarik etmesi planlanmaktadır. Aviall Inc., Ortak Girişim tarafından
ya da Ortak Girişim adına üçüncü kişiler tarafından tedarik edilecek uçak koltuk yedek
parçaları için münhasır distribütör olacaktır. Uçak yedek parçaları dağıtımı pazarında
faaliyet gösteren, Wesco, Satair, Proponet, Pattonair, Align Aerospace, Wencor ve
KLX gibi, birçok teşebbüs bulunmaktadır. Aviall Inc.’nin uçak koltuğu yedek
parçalarının satış miktarı, toplam küresel uçak koltuk yedek parçaları satışlarının %
(…) altındadır. Bu nedenle söz konusu işlemin rekabetçi endişe yaratmayacağı
değerlendirilmektedir.
(35) Son olarak, ADIENT’in gelecekte Ortak Girişim’e münhasır olarak belirli koltuk
bileşenlerini (sünger, kumaş, koltuk kılıfı, yaslanma mekanizmaları, raylar, kaldırıcılar
ve kilitler) sağlamasının değerlendirilmesi gerekmektedir. Bildirim Formuna göre
ADIENT, maliyetlerinin rekabetçi düzeyde olması ve gerekli koşulları karşılaması
halinde sayılan ürünleri sağlayacaktır. ADIENT uçak koltuğu bileşenlerini başka

4 Bildirim Formunda özel havayolları ve uçak kiralama şirketlerinin BFE modelinin yanı sıra uçak
koltuklarının satıcı tarafından temin edilmesi modelini (seller furnished equipment- SFE) de tercih
edebildiği, ikinci modelde uçak OEM’leri (Örneğin, BOEING) ile tedarik sözleşmesi yaptıkları
belirtilmektedir. BFE modeli ile yapılan satışların yeni üretilen bir uçağın ilk müşteriye teslim edilmeden
önce kullanılacak koltuk satışlarının %85’ini oluşturduğu ifade edilmektedir.
18-21/364-180

7/7

herhangi bir uçak koltuğu imalatçısına tedarik etmeyecektir. ADIENT’in ve Ortak
Girişim’in arasındaki söz konusu tedarik ilişkisinin ürünlerin fiyat ve kalite bakımından
rekabetçi olmasına bağlı olması ve söz konusu ürünlerin arzında devamlılığı
sağlayacak olması dikkate alındığında, uçak koltukları üretiminde etkinliği arttıracağı
söylenebilecektir. Buna ek olarak hâlihazırda ADIENT’in uçak koltuğu bileşenleri
alanında faaliyetinin bulunmaması, bu alanda pazarda yeni bir oyuncu olarak ortaya
çıkacak olması nedeniyle de bu pazardaki rekabetin olumsuz etkilenmeyeceği
kanaatine varılmıştır.
H. SONUÇ
(36) Düzenlenen rapora ve incelenen dosya kapsamına göre; bildirim konusu işlemin 4054
sayılı Kanun’un 7. maddesi ve bu maddeye dayanılarak çıkarılan 2010/4 sayılı
Rekabet Kurulundan İzin Alınması Gereken Birleşme ve Devralmalar Hakkında Tebliğ
kapsamında izne tabi olduğuna; işlem sonucunda aynı Kanun maddesinde
yasaklanan nitelikte hâkim durum yaratılmasının veya mevcut hâkim durumun
güçlendirilmesinin ve böylece rekabetin önemli ölçüde azaltılmasının söz konusu
olmaması nedeniyle işleme izin verilmesine, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 60
gün içinde Ankara İdare Mahkemelerinde yargı yolu açık olmak üzere, OYBİRLİĞİ ile
karar verilmiştir.



Full & Egal Universal Law Academy