Adana Bölge İdare Mahkemesi 1. İdari Dava Dairesi 2021/2041 Esas 2022/681 Karar
Karar Dilini Çevir:

Dairesi: 1. İdari Dava Dairesi
Esas No: 2021/2041
Karar No: 2022/681
Karar Tarihi: 24.02.2022



İSTEMİN ÖZETİ: Adana ili, Seyhan İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü bünyesinde sınıf öğretmeni olarak görev yapmakta iken, 672 sayılı KHK ile 01/09/2016 tarihinde kamu görevinden ihraç edildikten sonra Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu kararı ile görevine iade edilen davacının, ihraç edildiği dönemi kapsayan öğretim yılına hazırlık ödeneklerinin ödenmeyen kısımlarının ve yasal faizlerinin, tüm ek ders ücretlerinin ve yasal faizleri ile maaşının yasal faizinin tarafına ödenmesi istemiyle yaptığı başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemin iptali ile söz konusu mali haklarının yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılan davada; "...Davacıya, kamu görevinden çıkarılması sebebiyle kamu görevinden çıkarıldığı tarih ile tekrar görevine başladığı tarih arasındaki mali ve sosyal hakların ödendiği (16/07/2020 tarihinde) noktasında tereddüt bulunmamaktadır. Bu bakımdan davacının mağduriyeti giderilmiş durumdadır. Bununla birlikte varlığı idarelerce de kabul edilen bu alacağına yasal faiz işletilmemiştir. Bu maaş tutarlarının davacının statüsü gereği ödendiği ve onun mülkiyet hakkı kapsamında olduğu ise kuşkusuz olduğu, bu itibarla, kamu görevinden çıkarılan ve daha sonra Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu tarafından göreve iade edilen davacının, kamu görevinden çıkarıldığı tarih ile tekrar görevine başladığı tarih arasındaki yoksun kaldığı parasal haklarını göreve başladığı tarihten itibaren hak edeceğinde kuşku bulunmadığı, yoksun kaldığı parasal haklar nedeniyle bu haklarının kullanımından mahrum kalması nedeniyle faizin de ödenmesi gerektiği sonucuna varıldığı, ek ders ücretleri yönünden yapılan değerlendirmede; Milli Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine ilişkin Kararının 25. maddesi uyarınca ek ders ücretinin ödenebilmesi için ek ders görevinin fiilen yapılmış olması veya ek ders görevinin yapılmış sayılacağı haller bakımından adı geçen bu Kararda belirtilen koşulların oluşması gerektiği, bakılan uyuşmazlıkta; 675 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile kamu görevinden çıkarılan ve Olağanüstü Hal Komisyonu kararıyla görevine iade olunan davacının mali ve sosyal haklarının 7075 sayılı Kanun'un 10. maddesi uyarınca ödeneceği açık olmakla birlikte; Millî Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Karar'ın 10. maddesinin 3. fıkrası ile 25. maddesinin 1. fıkrası uyarınca ek ders ücretinin ödenmesi için fiilen görev yapma şartının arandığı, ancak davacının açıkta kaldığı ve kamu görevinden çıkarıldığı 02.09.2016 ve 04/03/2020 tarihleri arasında fiilen görevinin başında bulunmadığı, düzenleme açık olduğundan davacının kamu görevinden çıkarılmasına ilişkin işlemde tarafların kusurunun bulunup bulunmamasının dava konusu istem yönünden rol oynamayacağı, Olağanüstü Hal Komisyonu kararının işlem iptali niteliğinde olmadığı, davacının göreve iadesi sonucunu doğuran özel ve yeni bir işlem niteliğinde olduğunun anlaşıldığı, ayrıca öğretmen olan davacının görevi başında olsa bile maaşa esas ders saatini tamamladıktan sonra ek ders için görevlendirilmesi ve bu görevi fiilen yapmış olması ek ders ücreti ödenmesi için gerekli şart olduğundan, ek ders görevinin verilip verilmeyeceği ihtimal dahilinde olan davacıya fiilen girmediği ek ders ücretinin ödenemeyeceği mevzuat gereği olup, davacı ek ders görevini fiilen yapmadığından, dava konusu işlemin ek ders ücretinin ödenmesi isteminin reddine ilişkin kısmında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşıldığı, öte yandan; dava konusu işlemin ek ders ücretinin ödenmesi isteminin reddine dair kısmında hukuka aykırılık bulunmadığından, davacının ek ders ücreti tutarının yasal faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesi talebinin de reddine karar verilmesi gerektiği, 2016-2017, 2017-2018 ve 2018-2019 öğretim yıllarına ait hazırlık ödenekleri yönünden yapılan değerlendirmede; 657 sayılı Yasa'nın Ek 32. maddesi uyarınca öğretim yılına hazırlık ödeneğinin ödenebilmesi için, fiilen öğretmenlik görevinin yapılması gerektiğinin açık olduğu, olayda; davacının 2016-2017, 2017-2018 ve 2018-2019 eğitim-öğretim yıllarının tamamında kamu görevinden çıkarılmış durumda bulunduğu, dolayısıyla bu süre zarfında fiilen görev yapmadığı, düzenleme açık olduğundan davacının kamu görevinden çıkarılmasına ilişkin işlemde idarenin kusurunun bulunup bulunmamasının dava konusu istem yönünden rol oynamayacağı, Olağanüstü Hal Komisyonu kararının işlem iptali niteliğinde olmadığı, davacının göreve iadesi sonucunu doğuran özel ve yeni bir işlem niteliğinde olduğu, davacının 2016-2017, 2017-2018 ve 2018-2019 eğitim-öğretim yıllarında fiilen öğretmenlik görevini icra etmediği anlaşıldığından, dava konusu işlemin 2016-2017, 2017-2018 ve 2018-2019 öğretim yılına hazırlık ödeneklerinin ödenmesi isteminin zımnen reddine ilişkin kısmında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşıldığı, öte yandan; dava konusu işlemin 2016-2017, 2017-2018 ve 2018-2019 eğitim-öğretim yıllarına ilişkin öğretim yılına hazırlık ödeneklerinin ödenmesi isteminin reddine dair kısmında hukuka aykırılık bulunmadığından, davacının 2016-2017, 2017-2018 ve 2018-2019 öğretim yılına hazırlık ödeneklerinin yasal faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesi talebinin de reddine karar verilmesi gerektiği, 2019-2020 öğretim yılına hazırlık ödeneği yönünden yapılan değerlendirmede; Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu'na ekli (K) cetvelinde; "657 sayılı Kanunun ek 32 nci maddesi uyarınca verilecek öğretim yılına hazırlık ödeneği; öğretim yılının başladığı aydan sonra ve birinci dönem ders yılının sonundan önce göreve başlayanlara %75'i, birinci dönem ders yılından sonra ve ikinci dönem ders yılının sona ermesinden önce göreve başlayanlara ise %50'si oranında yapılır." düzenlemesine yer aldığı, olayda; davacının OHAL Komisyonu kararı ile göreve iadesi sonrası 04.03.2020 günü göreve başladığı, 2019-2020 eğitim-öğretim yılının 1.kanaat döneminin ise 09.9.2019 günü başladığı ve 17.1.2020 günü sona erdiği dikkate alındığında, Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu'nun yukarıda değinilen ilgili kısmı uyarınca, öğretim yılının 1.dönem ders yılından sonra ve ikinci dönem ders yılının sonundan önce göreve başlayan davacıya, 2019-2020 öğretim yılına hazırlık ödeneğinin %50'lik kısmının ödenmesi gerektiğinden, dava konusu işlemin 2019-2020 öğretim yılına hazırlık ödeneğinin ödenmesi isteminin reddine ilişkin kısmında hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna ulaşıldığı, belirtilen durum karşısında, dava konusu işlemin, 2019-2020 öğretim yılına hazırlık ödeneğine ilişkin kısmının hukuka aykırı olduğu saptandığından, davacıya, 2019-2020 öğretim yılına hazırlık ödeneği tutarının %50'lik kısmının, idareye başvuru tarihinden (01/04/2020 tarihinden) itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı idarece ödenmesi gerekmektedir. Diğer yandan, yapılacak ödemede mükerrer ödeme yapılmaması gerektiği de açık olduğu..." gerekçesiyle dava konusu işlemin; maaşının yasal faizinin reddine yönelik kısmının iptali ile davacının kamu görevinden ihraç edildiği tarih ile kamu görevini iade edildiği tarih arasındaki maaşlarına ait yasal faizin, her bir ödemenin hak edildiği tarihten ödemenin yapılacağı tarihe kadar hesaplanarak davalı idare tarafından davacıya ödenmesi, 2019-2020 öğretim yılına hazırlık ödeneğinin ödenmesi isteminin reddine ilişkin kısmı bakımından dava konusu işlemin iptali, 2019-2020 öğretim yılına hazırlık ödeneğinin ödenmesi isteminin kısmen kabulü ile 2019-2020 öğretim yılına hazırlık ödeneği tutarının %50'lik kısmının, idareye başvuru tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesi, kalan % 50'lik kısma ilişkin talebin reddi, dava konusu işleminin, 'ek ders ücretleri' ile '2016-2017, 2017-2018 ve 2018-2019 öğretim yıllarına ait hazırlık ödeneklerinin' ödenmesi talebinin reddine ilişkin kısmı bakımından davanın reddi yönünde verilen Adana 2. İdare Mahkemesi'nin 24/03/2021 tarih ve E:2020/913 K:2021/577 sayılı kararının; davacı vekili tarafından, idarenin haksız işlemi nedeniyle görevinden uzak kaldığı, bu süre zarfında ödenmeyen tüm ek ders ücretlerinin ve öğretim yılı hazırlık ödeneklerinin ödenmesi gerektiği ileri sürülerek, kararın ek ders ücretleri ile eğitime hazırlık ödeneklerinin reddedilmesine ilişkin kısmının; davalı idare vekili tarafından, ek ders ücreti ve hazırlık ödeneği gibi parasal taleplerin fiilen çalışmanın karşılığı olduğu, kanunda faiz ödemesi yapılacağına ilişkin bir hüküm bulunmadığı, söz konusu taleplerin mali haklar kapsamında değerlendirilemeyeceği, ayrıca avukat ile temsil edilen idareleri lehine avukatlık ücretine hükmedilmemesinin hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek, kararın iptal ve kabule ilişkin kısmı ile avukatlık ücretine hükmedilmemesine ilişkin kısmının; istinaf yoluyla incelenerek kaldırılması istenilmektedir.
 
DAVALININ SAVUNMASININ ÖZETİ: İdare Mahkemesi kararının redde ilişkin kısmının hukuka uygun olduğu belirtilerek, davacının istinaf başvurusunun reddine karar verilmesi gerektiği savunulmuştur.
 
DAVACININ SAVUNMASININ ÖZETİ: Savunma verilmemiştir.
 
TÜRK MİLLETİ ADINA
 
Karar veren Adana Bölge İdare Mahkemesi 1. İdari Dava Dairesi'nce dava dosyası 2577 sayılı Kanun'un 45. maddesi gereğince incelenerek işin gereği görüşüldü:
 
KARAR: Dava; Adana ili, Seyhan İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü bünyesinde sınıf öğretmen olarak görev yapmakta iken, 672 sayılı KHK ile 01/09/2016 tarihinde kamu görevinden ihraç edildikten sonra Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu kararı ile görevine iade edilen davacının, ihraç edildiği dönemi kapsayan öğretim yılına hazırlık ödeneklerinin ödenmeyen kısımlarının ve yasal faizlerinin, tüm ek ders ücretlerinin (hafta içi zorunlu ek ders ücreti, mesleki çalışma dönemi ek ders ücreti, hazırlık ve planlama görevi ek dersi ücreti, nöbet görevi ek dersi ücreti, sosyal ve kişilik hizmetleri ek ders ücreti) ve yasal faizleri ile maaşının yasal faizinin tarafına ödenmesi istemiyle yaptığı başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemin iptali ile söz konusu mali haklarının yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
 
İstinafa konu kararın; iptal ve kabule ilişkin kısmına yönelik davalı idarenin istinaf başvurusu incelendiğinde;
 
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "İstinaf" başlıklı 45. maddesinin 3. fıkrasında; "Bölge idare mahkemesi, yaptığı inceleme sonunda ilk derece mahkemesi kararını hukuka uygun bulursa istinaf başvurusunun reddine karar verir." hükmü yer almaktadır.
 
Dosyadaki belgeler ile istinaf dilekçesindeki iddiaların incelenmesinden; istinaf başvurusuna konu kararın, 2019-2020 yılı öğretim yılına hazırlık ödeneğinin %50'lik kısmı ile maaşlar için yasal faiz ödenmesi talebi bakımından dava konusu işlemin iptali ile söz konusu parasal hakların davacıya ödenmesine ilişkin kısmı sonucu ve gerekçesi itibariyle hukuka ve usule uygun olup, bu kısım bakımından kaldırılmasını gerektirecek yasal bir sebebin bulunmadığı sonucuna varıldığından, kararın bu kısmına yönelik davalı idarenin istinaf başvurusunun reddine karar verilmesi gerekmiştir.
 
Davalı idarenin, kararın avukatlı ücreti hükmedilmemesine ilişkin kısmına yönelik istinaf başvurusu incelendiğinde;
 
Dosyanın incelenmesinden; davalı idare avukat ile temsil edilmesine ve süresi içinde savunma dilekçesi vermesine rağmen kararın ret ile sonuçlanan kısmı nedeniyle idare lehine avukatlık ücretine hükmedilmesi gerekirken, istinafa konu kararda idare lehine avukatlık ücretine hükmedilmediği görüldüğünden, kararın avukatlık ücreti hükmedilmemesine ilişkin kısmı bakımından davalı idarenin istinaf başvurusunun kabul edilerek, idare lehine kararın ret ile sonuçlanan kısmı nedeniyle avukatlık ücretine hükmedilmesi gerekmektedir.
 
Davacının, kararın retle sonuçlanan kısmına yönelik istinaf başvurusu incelendiğinde;
 
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 'Mülkiyet hakkı' başlıklı 35. maddesinde; "Herkes, mülkiyet ve miras haklarına sahiptir. Bu haklar, ancak kamu yararı amacıyla, kanunla sınırlanabilir. Mülkiyet hakkının kullanılması toplum yararına aykırı olamaz."; 'Yargı yolu' başlıklı 125. maddesinde, "İdarenin her türlü eylem ve işlemlerine karşı yargı yolu açıktır....İdare, kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlüdür." hükümleri yer almıştır.
 
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 89. maddesinde; her derecedeki eğitim ve öğretim kurumları ile Üniversite ve Akademi (Askerî Akademiler dahil), okul, kurs veya yaygın eğitim yapan kurumlarda ve benzeri kuruluşlarda öğretmen veya öğretim üyesi bulunmaması halinde öğretmenlere, öğretim üyelerine veya diğer memurlara veyahut açıktan atanacaklara ücret ile ek ders görevi verilebileceği, ücretle okutulacak ders saatlerinin sayısı, ders görevi alacakların nitelikleri ve diğer hususların ilgili Bakanlığın teklifi ve Bakanlar Kurulunun kararı ile tespit olunacağı hükmüne yer verilmiştir.
 
439 sayılı Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Yüksek ve Orta Dereceli Okullar Öğretmenleri ile İlkokul Öğretmenlerinin Haftalık Ders Saatleri ile Ek Ders Ücretleri Hakkında Kanun'un, 4359 sayılı Kanun'un 7. maddesiyle düzenlenen Ek 1. maddesinde de; "Anaokullarında, anasınıflarında, yetiştirme yurtlarında, okuma yazma kurslarında, gezici köy kurslarında görevli öğretmenler ile ilköğretim kurumlarında görevli sınıf öğretmenleri; aylıkları karşılığında haftada 18 saat, branş öğretmenleri; 15 saat ders okutmakla yükümlüdürler. Bunlara kanun, tüzük, yönetmelik ve eğitim programlarında verilen görevlerin yerine getirilebilmesi için zorunlu olarak ek ders görevi verilir. Belirtilen kurumlarda öğretmen ve yönetici olarak görev alanlarla diğer eğitim kurumlarında ve Millî Eğitim Bakanlığı merkez ve taşra teşkilatında görev alanlardan kimlerin zorunlu ek ders görevi alacağı ve haftalık çalışmalarının ne kadarının zorunlu ek ders görevinden sayılacağı, birden fazla sınıf okutan öğretmenlere verilecek haftalık zorunlu ders görevinin sayısı, öğretmen ve yöneticilere haftada verilecek zorunlu ek ders sayısı ve diğer hususlar 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 89. maddesi hükümleri uyarınca düzenlenir" hükmü mevcuttur.
 
Millî Eğitim Bakanlığının yönetici, öğretmen, uzman ve usta öğreticileri ile diğer görevlilerinin aylık ve ek ders ücreti karşılığında okutacakları ve okutmuş sayılacakları haftalık ders saatlerinin sayısını, ders görevi alacakların niteliklerini ve diğer hususları düzenlemek amacıyla 16/12/2006 tarih ve 26378 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Millî Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin 01/12/2006 tarih ve 2006/11350 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı'nın ''Aylık karşılığı ders görevi'' başlıklı 5. maddesinde; (1) Kapsama dâhil örgün ve yaygın eğitim kurumlarında görevli; a) Örgün ve yaygın eğitim kurumlarının müdür, müdür başyardımcısı ve müdür yardımcıları haftada 6 saat, b) Okul öncesi ve sınıf öğretmenleri haftada 18 saat, c) Genel bilgi ve meslek dersleri öğretmenleri haftada 15 saat, ç) Atölye ve laboratuvar öğretmenleri haftada 20 saat, ders okutmakla yükümlüdürler. Bu yükümlülük öncelikle alanlarında, alanlarında ders bulunmayanlara ise ihtiyaç hâlinde ve istekleri üzerine alanları dışında ders görevi verilmek suretiyle yerine getirilir. ''Ek ders görevi başlıklı'' 6. maddesinde; (1) Kapsama dâhil örgün ve yaygın eğitim kurumlarında görevli olup, aylık karşılığı ders görevini tamamlayan; a) Müdür, müdür başyardımcısı ve müdür yardımcılarına haftada 6 saate, b) Genel bilgi ve meslek dersleri öğretmenlerine 6 saati zorunlu olmak üzere haftada 15 saate, c) Atölye ve laboratuvar öğretmenlerine 20 saati zorunlu olmak üzere haftada 24 saate, kadar alanlarında, alanlarında ek ders görevi verilemeyen veya kısmen verilebilenlere, ihtiyaç halinde ve istekleri üzerine alanları dışında da ek ders görevi verilebilir. (2) Okul öncesi ve sınıf öğretmenleri ile okuma-yazma kurs öğretmenlerinin aylık karşılığı okutmak zorunda oldukları ders saati dışında ilgili mevzuatına göre fiilen okuttukları her ders saati zorunlu ek ders görevi sayılır. Ancak, bu şekilde verilecek ek ders görevi haftada, okul öncesi öğretmenlerinden anaokulları ile kız teknik öğretim okul ve kurumları bünyesindeki uygulama sınıflarında görevli olanlar için bir sınıfta bir öğretmenle tam gün eğitim yapılması şartına bağlı olarak 24 saati, diğer ana sınıflarında görevli öğretmenler ile sınıf ve okuma yazma kurs öğretmenleri için 12 saati geçemez. (3) Öğretmenlere, ilgili mevzuatına göre öğretim yılı başında ve sonunda yaptıkları meslekle ilgili çalışma sürelerinde iki haftayı geçmemek üzere ve fiilen görev yapmaları kaydıyla haftada 15 saat ek ders ücreti ödenir. (4) Birinci fıkranın (c) bendinde belirtilen atölye ve laboratuvar öğretmenlerinden kendilerine bölüm, atölye ve laboratuvar şefliği görevi verilenlerin, görev yaptıkları eğitim kurumunun bölüm, atölye ve laboratuvarlarındaki çalışmaların planlanması, tezgah, makine, araç ve gerecin sağlanması, bakımı, onarımı ve öğretime hazır halde bulundurulması amacıyla yaptıkları çalışmaların bölüm şefleri için haftada 10, atölye ve laboratuvar şefleri için ise haftada 6 saati ek ders görevi sayılır. Bu dersler ders dağıtım çizelgesinde “Planlama ve Bakım-Onarım Görevi” adıyla gösterilir ve haftada azamî okutabilecekleri ek ders saatleri içinde verilir. (5) Okul öncesi ve sınıf öğretmenleri ile bölüm, atölye ve laboratuvar şefliği görevi verilen öğretmenler hariç olmak üzere, örgün eğitim kurumlarında ilgili mevzuatında belirtilen sosyal etkinlik faaliyetlerinde danışman öğretmen olarak görevlendirilen öğretmenler ile sınıf veya şube sorumluluğu verilen sınıf/şube rehber öğretmenlerinin bu görevlerinin haftada 2 saati ek ders görevi sayılır. Bu dersler, ders dağıtım çizelgesinde “Öğrenci Sosyal ve Kişilik Hizmetleri” adıyla gösterilir. Bu kapsamda aynı kişiye hem danışman öğretmenlik hem de sınıf/şube rehber öğretmenliği görevi verilmesi hâlinde sadece bir görev için ek ders ücreti ödenir.'' ''Hazırlık ve planlama görevi'' başlıklı 11.maddesinde; (1) Bu Kararın 10 uncu maddesinde sayılanlar hariç, müdür yetkili öğretmenler dâhil, her derece ve türdeki örgün ve yaygın eğitim kurumlarında görevli öğretmenlere, haftada 3 saati geçmemek üzere Bakanlığa bağlı okul ve kurumlarda aylık ve ücret karşılığı fiilen okuttukları her 10 saat ders için 1 saat daha hazırlık ve planlama görevi karşılığında ayrıca ek ders ücreti ödenir.'' Okulda bulunma zorunluluğu başlıklı 18. maddesinde; "İlkokullarda yöneticilerin veya hizmet içi eğitim yoluyla yetiştirilen resim-iş, müzik, beden eğitimi, din kültürü ve ahlâk bilgisi öğretmenleri ile alan öğretmenlerinin derse girdiği saatlerde sınıf öğretmenlerinin okulda bulunmaları ve bu saatlerde okul müdürünün vereceği eğitim ve öğretimle ilgili işleri yapmaları hâlinde, verilen bu görevler ek ders görevinden sayılır", ''Görevin fiilen yapılması'' başlıklı 25. maddesinin 1. fıkrasında; "Bu Karar kapsamında ek ders ücreti ödenebilmesi için, ek ders görevinin fiilen yapılmış olması, ek ders görevinden sayılan veya ek ders görevinin yapılmış sayılacağı hâller bakımından ise bu Kararda belirlenen koşulların oluşması şarttır", ''Ek ders görevini yapmayanlar'' başlıklı 27. maddesinde; "Bu Karara göre zorunlu ek ders görevi verilenlerden, kabul edilebilir bir özrü olmaksızın bu görevini yerine getirmeyenler aslî görevlerini yapmamış sayılır" düzenlemesine yer verilmiştir.
 
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun Ek 32. maddesinde; Eğitim ve öğretim Hizmetleri Sınıfına dahil öğretmen unvanlı kadrolarda görevli olup; fiilen öğretmenlik yapanlara her öğretim yılında bir defaya mahsus olmak üzere ve öğretim yılının başladığı ay içinde Milli Eğitim Bakanı tarafından belirlenecek tarihte Bakanlar Kurulunca belirlenecek miktarda, öğretim yılına hazırlık ödeneği ödeneceği belirtilmiştir.
 
6682 sayılı 2016 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu ile devamı yıllara ait bütçe kanunlarına ekli (K) Cetvelinin ''IV-Diğer Ödemeler'' başlıklı kısmının 3. maddesinde; ''657 Sayılı Kanunun Ek 32'nci maddesi uyarınca verilecek öğretim yılına hazırlık ödeneği; öğretim yılının başladığı aydan sonra ve birinci dönem ders yılının sonundan önce göreve başlayanlara %75'i, birinci dönem ders yılından sonra ve ikinci dönem ders yılının sona ermesinden önce göreve başlayanlara ise %50'si oranında yapılır.'' düzenlemesi yer almıştır.
 
Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliğinin davacının görevden ayrı kaldığı dönem zarfında yürürlükte olan haliyle "Öğretmenlere nöbet görevi verilmesinin esasları" başlıklı 91. maddesinde; "(1) Öğretmenler, nöbet görevini nöbet çizelgesine göre yerine getirirler. (2) Nöbetlerde aşağıdaki esaslara uyulur: a) Öğretmenlere, dersinin en az bulunduğu gün veya günlerde nöbet görevi verilir. b) Birden fazla okulda ders görevi bulunan öğretmenlere kadrosunun bulunduğu okulda, kadrosunun bulunduğu okulda dersi yoksa en çok ders okuttuğu okulda nöbet görevi verilir. c) Nöbet görevi, ilk dersten 15 dakika önce başlar, son ders bitiminden 15 dakika sonra biter. İkili öğretimin yapıldığı okullarda öğretmenler, tek devrede nöbet tutarlar...'' düzenlemesine yer verilmiş; 2016 ve 2017 yıllarında geçerli 3. Dönem Toplu Sözleşmenin Eğitim, Öğretim ve Bilim Koluna İlişkin Toplu Sözleşme bölümünün 22. maddesi ile 2018 ve 2019 yıllarında geçerli 4. Dönem Toplu Sözleşmenin aynı bölüme ilişkin 21. maddesinde; örgün eğitim kurumlarında (mesleki eğitim merkezleri dahil) ders yılı süresi içinde eğitim ve öğretimin fiilen yapıldığı normal çalışma günleri için ilgili mevzuatına göre kendilerine nöbet görevi verilen ve bu görevi de fiilen yerine getiren müdür yardımcıları ile öğretmenlere haftada 3 saati geçmemek üzere ek ders ücreti verileceği belirtilmiştir.
 
7075 sayılı Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu Kurulması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabul Edilmesine Dair Kanun'un 'Kararların uygulanması' başlıklı 10. maddesinde; "(1) (Değişik: 25/7/2018-7145/22 md.) Kamu görevinden, meslekten veya görev yapılan teşkilattan çıkarılan ya da ilişiği kesilenlere ilişkin başvurunun kabulü hâlinde karar, kadro veya pozisyonunun bulunduğu kuruma, ...bildirilir. Kamu görevine iade edilmesine karar verilenlerin eski kadro veya pozisyonuna atanması esastır....Kurumlar, bildirim veya atama teklif tarihini takip eden otuz gün içerisinde atama işlemlerini tamamlar......İlgililerin kamu görevinden çıkarılmasına ilişkin kanun hükmünde kararname hükümleri, bu fıkrada belirtilen kişiler bakımından tüm hüküm ve sonuçlarıyla birlikte ortadan kalkmış sayılır. Bu kapsamda göreve başlayanlara, kamu görevinden çıkarılma tarihlerini takip eden aybaşından göreve başladıkları tarihe kadar geçen süreye tekabül eden mali ve sosyal hakları ödenir. Bu kişiler, kamu görevinden çıkarılmalarından dolayı herhangi bir tazminat talebinde bulunamaz" hükmüne yer verilmiştir.
 
Uyuşmazlık konusu olayda; davacının kamu görevinden çıkarıldığı 01/09/2016 tarihi ile kamu görevine iade edildiği tarih arasındaki dönem için alamadığı ek ders ücretleri başlığı altında yer alan zorunlu ek ders ücreti, mesleki çalışma dönemi ek ders ücreti, hazırlık ve planlama görevi ek dersi ücreti ile nöbet görevi ücretlerinin, yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinde düzenlendiği üzere öğretmenin görevde olması halinde ifa ve icra etmesi muhakkak olan görevler karşılığı yapılan ödemeler olduğu; öte yandan, aynı mevzuat hükümlerine göre bir öğretmene eğitim öğretime hazırlık ödeneği verilebilmesi için görevde bulunmasının yeterli olduğu, bunun dışında bir şart aranmadığı, dolayısıyla söz konusu parasal hakkın da öğretmenin görevde olması halinde alması muhakkak olan bir ödenek olduğu görülmektedir.
 
Bu durumda; davacının sözü edilen ek ders ücretleri ile öğretim yılına hazırlık ödeneklerini alamamasının sebebi kamu görevinden ihraç edilmesi olduğu dikkate alındığında, Olağanüstü Hal İncelemeleri Komisyonu kararı ile kamu görevine iade edilen davacının görevde olsaydı, söz konusu görevleri ifa edip, bu görevler karşılığı ödenen ücretleri hak edeceği açık olduğundan ve kendi kusurundan kaynaklanmayan bir durumdan dolayı hakkında tesis edilen işlem neticesinde ortaya çıkan sonuçların davacıya yükletilmesi hakkaniyetle bağdaşmayacağından, davacının kamu görevinden çıkarıldığı dönemde katılması ve alması muhakkak olan zorunlu ek ders ücreti, mesleki çalışma dönemi ek ders ücreti, hazırlık ve planlama görevi ek dersi ücreti, nöbet görevi ücretleri ile öğretim yılına hazırlık ödeneklerinin ödenmesi taleplerinin reddedilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk, yazılı gerekçe ile davanın bu kısmını reddeden idare mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamıştır.
 
Öte yandan; hukuka aykırı bulunarak iptal edilen işlem nedeniyle davacının mahrum kaldığı parasal haklarının zorunlu ek ders ücretinin, mesleki çalışma dönemi ek ders ücretinin, hazırlık ve planlama görevi ek dersi ücretinin, nöbet görevi ücretlerinin ve 2016-2017, 2017-2018 ve 2018-2019 öğretim yıllarına ait hazırlık ödenekleri ile 2019-2020 yılının reddedilen kısmına ait öğretim yılına hazırlık ödeneklerinin ) her bir parasal hakkın hak ediş tarihinden (ödenmesi gereken tarihten ) itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davalı idare tarafından davacıya ödenmesi gerektiği de açıktır.
 
Ancak; davacı tarafından, ek ders ücretleri başlığı altında “Öğrenci Sosyal ve Kişilik Hizmetleri” ek ders ücreti talep edilmişse de, yukarıda yer verilen Milli Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Kararın Ek Ders Görevi başlıklı 6.maddesinin 5.fıkrasında düzenlendiği üzere, belirtilen ek ders ücretinden sınıf öğretmenlerinin yararlanması mümkün olmadığı gibi; söz konusu ek ders ücreti, öğrenci ve öğretmen mevcudu ile talebe göre belirli sayıda öğrencinin katılması halinde sosyal faaliyet icra edilmesi ve idarece bu amaçla görevlendirme yapılmış olması şartlarının mevcut olması durumunda yapılması muhtemel bir görev karşılığı olduğundan, başka bir ifade ile öğretmenin görevde olması halinde ifa ve icra etmesi kesin olmayan (muhtemel) bir görev niteliği taşıdığından, yapılıp yapılmayacağı belirsiz olan öğrenci sosyal ve kişilik hizmetleri karşılığı ek ders ücreti ödenmesi talebinin reddine ilişkin dava konusu işlemde ve bu kısım yönünden davayı reddeden İdare Mahkemesi kararında hukuka aykırılık bulunmadığından, bu kısma yönelik davacının istinaf başvurusunun reddine karar verilmesi gerekmektedir.
 
SONUÇ: Açıklanan nedenlerle;
 
1-Davalı idarenin, kararın iptal ve kabule ilişkin kısmına yönelik istinaf başvurusunun reddine, avukatlık ücreti hükmedilmemesine yönelik istinaf başvurusunun kabulü ile davanın ret ile sonuçlanan kısmı nedeniyle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen 2.550,00 TL avukatlık ücretinin davacı tarafından davalı idareye ödenmesine,
 
2-Davacının istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile istinafa konu Adana 2. İdare Mahkemesi'nin 24/03/2021 tarih ve E:2020/913, K:2021/577 sayılı kararının; zorunlu ek ders ücretinin, mesleki çalışma dönemi ek ders ücretinin, hazırlık ve planlama görevi ek dersi ücretinin, nöbet görevi ücretlerinin ve öğretim yılına hazırlık ödeneklerinin ödenmesi taleplerinin reddine dair kısmının kaldırılmasına, bu kısmın yönünden dava konusu işlemin iptaline, davacının görevden uzak kaldığı dönemde ödenmeyen zorunlu ek ders ücretinin, mesleki çalışma dönemi ek ders ücretinin, hazırlık ve planlama görevi ek dersi ücretinin, nöbet görevi ücretlerinin ve 2016-2017, 2017-2018 ve 2018-2019 öğretim yıllarına ait hazırlık ödenekleri ile 2019-2020 yılının reddedilen %50'lik kısmına ait öğretim yılına hazırlık ödeneklerinin her bir parasal hakkın hak ediş tarihinden (ödenmesi gereken tarihten) itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davalı idarece davacıya ödenmesine, öğrenci sosyal ve kişilik hizmetleri karşılığı ek ders ücreti ödenmesi talebinin reddine dair kısmına yönelik davacının istinaf başvurusunun ise reddine,
 
3-Davanın kısmen ret kısmen kabul ile sonuçlanması nedeniyle aşağıda dökümü gösterilen ilk derece ve istinaf aşamalarında davacı tarafından yapılan toplam 460,15-TL yargılama giderinin davadaki haklılık durumuna göre takdiren belirlenen 400,00-TL'sinin davalı idare tarafından davacıya ödenmesine, geri kalan yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
 
4-Davalı idarenin istinaf aşamasında yaptığı 72,75 TL yargılama giderinin, davadaki haklılık durumuna göre takdiren belirlenen 20,00 TL'sinin davacı tarafından davalı idareye ödenmesine, geri kalan yargılama giderinin davalı idare üzerine bırakılmasına,
 
5-Bakiye posta avansının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 333. maddesi gereğince Mahkemesince re'sen ilgili tarafa iadesine,
 
2577 sayılı Kanun'un 45/6 maddesi gereğince kesin (temyiz yolu kapalı) olmak üzere, 24.02.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi. (¤¤)
 
 


Full & Egal Universal Law Academy