T.C. ... BAM 9. HUKUK DAİRESİ
T.C.
...
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
9. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO: 2020/1268
KARAR NO: 2023/46
KARAR TARİHİ: 31/01/2023
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

BAŞKAN: ... (...)
ÜYE: ... (...)
ÜYE: ... (...)
KATİP: ... (...)
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: ... 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 13/02/2020
NUMARASI: 2017/... ESAS 2020/... KARAR
DAVACI: ... -...
VEKİLİ: Av. ...
DAVALI: ... ...
VEKİLİ: Av. ...
DAVANIN KONUSU: İtirazın İptali (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 31/01/2023
YAZIM TARİHİ : ...
... 3.Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2017/... esas 2020/... karar sayılı kararına karşı istinaf başvurusu üzerine dosya Dairemize gönderilmiş olmakla, dosya içerisinde bulunan belgeler okunup incelendi.
Üye hakimin görüşü değerlendirildi.
DAVACININ İDDİALARININ ÖZETİ :
Davacı vekili, müvekkilinin davalı bankaya ... ... ... adlı şahıstan ciro yoluyla aldığı 16 adet 1.290,00.TL'nin üzeri bedelleri içeren ... ... Ticari Merkez Şube başlıklı çekin tahsili için başvurduğunu, ancak söz konusu çekler bankada karşılıksız olduğundan çekteki bedel müvekkile ödenmediğini, çeklerin her bir bedelinin 1.290,00.TL olduğundan 15/07/2016 tarihinde ... 4. İcra Müdürlüğü'nün 2016/... esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, davalı banka söz konusu takibe haksız olarak itiraz ettiğini ve takibin durduğunu, haksız ve kötü niyetli itirazın iptali ile takibin devamına ve davalının %20'den az olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DAVALININ SAVUNMALARININ ÖZETİ :
Davalı vekili, dava konusu çeklerin müvekkili bankaya ibrazında iş bu çek üzerindeki imza şirket yetkilileri tarafından imzalanmamış olması nedeniyle çek hakkında işlem yapılamadığı şerhi düşüldüğünü, söz konusu çeklerin keşidecisi ... Tarım Tarım Ürünleri Gübre Tohum Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinin Tarsus 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde iflas ertelemesi talep ettiğini, talep üzerine kayyum atama kararı verildiğini, Tarsus 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2016/... esas numaralı dosyasında 20.11.2014 tarihinde verilen karar ile şirket adına yapılacak her türlü borçlandırıcı işlemin kayyım ve şirket müdürünün birlikte atacakları ile geçerli kılınacağı hususu belirtildiğini, Çek Kanunu kapsamında bir karşılıksız işlemi bulunmaması sebebi ile kanunda yer alan sorumluluk bedelinin ödenmesinin mümkün olmayacağını, öncelikle davanın reddine karar verilmesini , haksız ve kötü niyetli davacı aleyhine takibe konu bedelin % 20'sinden aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesini talep ve beyan etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARAR ÖZETİ :
Yerel mahkemece verilen karar ile; "davacı ...'na ciro yolu ile ... ... ...'ndan geçmiş olan ve 15/09/2014 yılına ait tahsilat makbuzlarının mahkemeye sunulduğu, 03/2016 tarihlerine ait 16 adet çekin keşideci ... Tarım... Tic. Ltd. Şti'nin ilgili tarihte yasal defterleri ile uyumlu olup olmadığı kontrolunun mali müşavir bilirkişinin düzenleyeceği bir raporla teyidinin sağlanması akabinde dava dosyasına konu çeklerin keşide tarihlerinin aydınlatılmasının söz konusu olabileceği , davaya konu çeklerin iflas masasına kayıt kabul davası sürmekte olduğunu belirterek dava sonucunun konu çeklerin iflas öncesi alınmış olduklarına dair belgenin olmadığı, keşide tarihinin çek keşidecisi ... Tarım... Ltd. Şti'nin 01/12/2014 tarihinde müşterek imza temsili öncesi olmasının teyidi halinde bankanın sorumluluk tutarını ödemesi gerektiği, aksi takdirde çekin zorunlu şekil şartlarına uyumlu olmaması sebebi ile bankanın sorumluluk bedellerine dair ödemenin yapılmaması gerektiğinin belirtildiği anlaşıldığından, rapor hükme esas alınarak ayrıca davalı bankanın çeklerin üzerindeki düzenleme tarihi dışında ileri tarihli olarak düzenlenmiş olabileceği yönünde inceleme ve kontrol yapma yükümlülüğü olmadığı, zorunlu şekil şartlarına uyumlu olmayan çekler nedeniyle sorumluluk bedelinden ödeme yükümlülüğünün olmadığının kabulü gerekmiş açıklanan nedenlerle davanın reddine, şartları oluşmadığından davacının tazminat talebinin reddine, davacının kötü niyetli takip yaptığı ispat edilmediğinden davalının tazminat taleplerinin reddine" şeklinde karar verilmiştir.
DAVACI TARAFINDAN İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacı vekili tarafından verilen istinaf dilekçesi ile; dava konusu çeklerin 15/09/2014 tarihinden ileri tarihli düzenlendiğini, çeklerin tedavüle çıktığı tarihin sunmuş oldukları ödeme makbuzlarının 15/09/2014 tarihli olduğunu, 01/12/2014 tarihli müşterek imza temsilinden çok daha önce olduğunu, müşterek imza öncesi yetkili hamil tarafından imzalanan çekler zorunlu şekil şartlarına haiz olduğundan verilen kararın hukuka aykırı olduğunu, çekin ilk hamili ... ... ... tarafından çekler karşılığında dava dışı şirket ... Tarım yetkilisi ... Şenel'den imza karşılığı alınan ödeme makbuzları bire bir dava konusu çeklerle örtüştüğünü belirterek, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını beyan etmiştir.
DELİLLER :
Taraf vekillerinin beyan ve dilekçeleri, bilirkişi raporu, ve tüm dosya kapsamı.
GEREKÇE : Dava, bankacılık işleminden kaynaklanan itirazın iptali davasıdır.
Davacı tarafından, dava dışı çek lehtarı ... ... ...' dan ciro yoluyla aldığı 16 adet çekin bankaya ibrazı sonucu karşılığının bulunmadığının anlaşıldığı, ancak, davalı bankanın karşılıksız çeklere ilişkin ödemesi gereken her bir çek için 1.290,00.TL olmak üzere toplam 21.199,86.TL'nı ödemediği, bu hususta başlatılan icra takibine davalı banka tarafından yapılan itirazın haksız olduğu ileri sürülerek, itirazın iptaline karar verilmesi talep edilmiş, davalı ise, dava konusu çeklerin keşidecisi olan dava dışı ... Tarım Tarım Ürünleri Gübre Tohum Sanayi ve Ticaret Limited Şirketine devam eden iflas erteleme davası sırasında 20/11/2014 tarihinde kayyum atandığı ve şirket adına yapılacak her türlü borçlandırıcı işlemin kayyum ve şirket müdürünün birlikte atacakları imza ile geçerli kılınacağına karar verildiği, ibraz edilen çeklerde ise şirket temsilcisi ve kayyumun müşterek imzasının bulunmaması nedeniyle sorumluluk bedelinin ödenmesinin mümkün olmadığı, bu nedenle davanın reddi gerektiği savunulmuş, mahkemece yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmiştir.
Karara karşı davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulduğu anlaşılmıştır.
İstinaf incelemesi, HMK'nin 355. maddesi uyarınca, ileri sürülen istinaf sebepleri ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.
... 4. İcra Müdürlüğü'nün 2016/... sayılı dosyasında, davacı alacaklı tarafından, davalı borçlu aleyhine ilamsız icra takibi başlatıldığı, takibin dayanağının ise,16 adet çekin ödenmesi gereken yasal bedeli olarak belirtildiği, borçlu tarafından yapılan itiraz üzerine takibin durdurulmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
Tarsus 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2014/... Esas Sayılı dosyasında, dava konusu çeklerin keşidecisi olan dava dışı ... Tarım Ürn.Gübre Tohum Zirai ilaç Nak.Turizm San.Ltd.Şti tarafından açılmış iflas erteleme davası bulunduğu, mahkemece verilen 20/11/2014 tarihli ara karar ile, şirkete geçici kayyum olarak Berdan Gök'ün atandığı ve şirketi temsil yetkisini kayyum ve şirket müdürü ... ... müştereken kullanmaları, her türlü borçlandırıcı işlemin kayyım ve şirket temsilcisinin birlikte atacakları imza ile geçerli kılınmış olduğu anlaşılmıştır.
Kıymetli evrak niteliğinden dolayı çekin ödenmek üzere belirli bir yerde ve belirli bir süre içerisinde muhataba ibraz edilmesi zorunludur. 6102 sayılı TTK'nun 796 ve devamındaki maddelerinde, çekin ibraz süreleri ayrıntılı olarak düzenlenmiş olup, usulüne uygun olarak süresi içerisinde muhatap bankaya ibraz edilen çekin TTK’nun 795/2 ve 5941 sayılı Çek Kanunu’nun 3. maddesinde düzenlenen emredici hükümler uyarınca muhatap banka tarafından ödenmesi gerekmektedir. Çekin karşılığının bulunması durumunda, muhatap banka tarafından çek bedeli, çekin karşılığının kısmen yahut tamamen bulunmaması hâlinde ise, her bir çek yaprağı için 5941 sayılı Çek Kanunu'nun 3/3. maddesi çerçevesinde belirlenen tutarlar ödenir.
Ödeme için ibraz edilen çek üzerinde muhatap banka tarafından bir kısım incelemelerin de yapılması zorunludur. Bu anlamda çekin yasal unsurları haiz gerçek bir çek olup olmadığı, süresinde ibraz edilip edilmediği, ibraz edenin meşru hamil olup olmadığı, emre yazılı çeklerde ciro zincirinin muntazam olup olmadığı, keşideciye atfen atılan imzanın keşideci yahut temsilcisine ait olup olmadığı, çekte ayrıca bir tahrifatın bulunup bulunmadığı ve başkaca bir ödeme engeli bulunup bulunmadığı hususlarında inceleme yükümlüğü altında olan muhatap bankanın, gerekli özeni göstererek ödemeye engel bir hususu tespiti hâlinde ödeme yapmaktan kaçınması gerekmektedir. Aksi durumda yapılan ödemeyi keşideciden talep edemeyecektir.
Somut olayda, keşide tarihleri 2016 yılının mart ayı olan 16 adet çekin keşidecisinin ... Tarım... Tic. Ltd. Şti, lehtarının ise ... ... ... olup, davacı ...'in çeklerin ciro yolu ile yetkili hamili olduğu, keşideci şirket tarafından Tarsus 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2014/... Esas Sayılı dosyasında açılmış iflas erteleme davası sırasında verilen 20/11/2014 tarihli tedbir kararı ile, şirkete geçici kayyum olarak Berdan Gök'ün atandığı ve şirketi temsil yetkisini kayyum ve şirket müdürü ... ... müştereken kullanmaları, her türlü borçlandırıcı işlemin kayyum ve şirket temsilcisinin birlikte atacakları imza ile geçerli kılındığı, davacı tarafından, çeklerin 30/03/2016 tarihinde bankaya ibrazı sonucu, banka tarafından, çeklerin keşide tarihinden önce, keşideci şirket hakkında verilen tedbir kararı nedeniyle, şirket yetkilisi ve kayyumun müştereken imzalarının bulunmadığı gerekçesiyle karşılıksız olan çeklerin sorumluluk bedellerinin ödenmediği, TTK'nun 812. Maddesi gereğince, muhatap bankanın sahte veya tahrif edilmiş bir çeki ödemesi halinde doğan zarardan sorumlu olacağı, bu nedenle bankanın çekteki keşideci imzasını kontrol etme yükümlülüğü bulunduğu, çeklerin geçerliliğinin ise TTK'nun 780 ve 781. maddelerine uygun olarak düzenlenmiş olmasına bağlı olduğu, somut olayda olduğu gibi, müşterek temsil halinde çift imzanın bulunmasının, çekin zorunlu şekil şartları arasında sayıldığı, dava konusu çeklerin keşide tarihinde şirket temsilcisi ve kayyumun müştereken çekleri keşide etmeleri gerekirken, çeklerde sadece şirket yetkilisinin imzasının bulunduğu, davacı tarafından her ne kadar, keşide tarihi 2016 yılı olan çeklerin, aslında 15/09/2014 tarihinde, yani keşideci şirkete kayyum atanmasına ilişkin 20/11/2014 tarihinden önce, ileri tarihli olarak düzenlendikleri iddia edilmiş ve buna ilişkin makbuzlar sunulmuş ise de, çeklerde, keşide tarihinin, gerçek keşide tarihinden sonraki bir tarih olarak yazılabileceği, ancak bu durumda, çekin ileri tarihli düzenlendiğinin, tarafların müşterek imzasını taşıyan bir belge ile ispatlanması gerektiği, davalı bankanın, çeklerin üzerindeki düzenleme tarihi dışında ileri tarihli olarak düzenlenmiş olabileceği yönünde inceleme ve kontrol yapma yükümlülüğü olmadığı, bu nedenle bu husustaki ispat yükünün davacıya ait olup, davacı tarafından bu yönde, tarafların müşterek imzasını taşıyan bir delilin dosyaya ibraz edilmediği, dava dışı keşideci ve dava dışı lehtar arasındaki makbuzların, çeklerin ileri tarihli olarak düzenlendiğini ispata yarar bir delil olmadığı, bu nedenle, davalı bankanın, zorunlu şekil şartlarını taşımayan çekler nedeniyle sorumluluk bedelini ödeme yükümlülüğü bulunmadığı, mahkemece davanın reddine karar verilmiş olmasının usul ve yasaya uygun olup, davacı vekilinin aksi yöndeki istinaf sebeplerinin ise yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Yukarıda açıklanan nedenlerle, ilk derece mahkemesince verilen kararın usul ve yasaya uygun olduğu anlaşılmakla davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermek gerekmiş, buna dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere :
1-6100 sayılı HMK'nın 353/1-b-1 maddesi gereğince davacı vekilinin ilk derece mahkemesi kararına ilişkin istinaf başvurusunun ESASTAN REDDİNE,
2-492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 179,90.TL maktu istinaf karar harcından peşin alınan 54,40.TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 125,50.TL maktu istinaf karar harcının davacıdan alınarak HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
3-6100 sayılı HMK'nın 326/1 maddesi gereğince istinaf eden davacı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerine BIRAKILMASINA,
4-6100 sayılı HMK'nın 330. maddesi gereğince inceleme duruşmasız yapıldığından vekalet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,
5-6100 sayılı HMK'nın 333. maddesi gereğince kullanılmayan gider avansının İlk Derece Mahkemesince İADESİNE,
6-6100 sayılı HMK'nın 7035 sayılı yasanın 30. maddesiyle değişik 359/3 maddesi gereğince kararın kesin olması nedeniyle ilk derece mahkemesince taraf vekillerine TEBLİĞİNE,
Dair, 6100 Sayılı HMK'nun 353/1-b-1 maddesi gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oybirliğiyle; 6100 Sayılı HMK'nun 362/1-a maddesi gereğince karar tarihindeki kabul edilen dava değerinin 238.730,00.TL'nin altında olması nedeniyle kesin olmak üzere karar verildi.31/01/2023
... ... ... ...
Başkan Üye Üye Katip ... ... ... ... ¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır





Full & Egal Universal Law Academy